Trước nguy cơ mai một lễ cưới của người K'Ho, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH - TT & DL) tỉnh Lâm Đồng vừa tổ chức phục dựng nghi lễ này với sự tái hiện của bà con K'Ho tại xã Đạ Chais, huyện Lạc Dương.
Trước nguy cơ mai một lễ cưới của người K’Ho, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH - TT & DL) tỉnh Lâm Đồng vừa tổ chức phục dựng nghi lễ này với sự tái hiện của bà con K’Ho tại xã Đạ Chais, huyện Lạc Dương.
 |
| Phục dựng lễ cưới người K’Ho do người K’Ho ở huyện Lạc Dương thực hiện |
Bà Cil Ka Đớp, người sắm vai mẹ cô dâu trong lễ cưới, hồ hởi: “Tôi rất vui và tự hào bởi qua việc tái hiện lễ cưới người K’Ho được giới thiệu những nét văn hóa đặc sắc của dân tộc mình. Mong thế hệ trẻ người K’Ho nhận ra vẻ đẹp văn hóa đó và đừng từ bỏ phong tục của ông bà xưa”. Ông Bon Tô Ha Diêng, người sắm vai người cậu trong lễ cưới, nói: “Phục dựng lễ cưới của người K’Ho không chỉ lấp đầy nhu cầu thưởng thức văn hóa truyền thống của cư dân bản địa, còn là dịp để du khách tìm hiểu nét văn hóa truyền thống K’Ho, một dân tộc gốc Tây Nguyên, hôn nhân do người nữ quyết định”.
Ông Bon Tô Ha Diêng tâm sự, với người K’Ho, lễ cưới là sự kiện trọng đại. Vì vậy, việc lựa chọn đối tượng nam phối ngẫu được gia đình nhà gái xem xét rất kỹ lưỡng. “Thường thì người K’Ho không xem ngày lành tháng tốt để tổ chức lễ cưới, mà ấn định vào một khoảng thời gian nhất định cốt sao không ảnh hưởng đến lao động, sản xuất”, ông Bon Tô Ha Diêng cho hay.
Theo bà Nguyễn Thị Bích Ngọc, Phó Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao & Du lịch tỉnh Lâm Đồng, lễ cưới người K’Ho là một trong nhiều nghi lễ truyền thống của các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh đã và đang được phục dựng. Quá trình phục dựng, các nghi thức và lễ thức được ghi âm, ghi hình nhằm phục vụ công tác bảo tồn và phát huy bản sắc địa phương.
Ông Hoàng Đình Khải, một trong những người đầu tiên sân khấu hóa nghệ thuật diễn xướng cồng chiêng Tây Nguyên trên đất Lâm Đồng, nhận xét: Đây là nỗ lực rất đáng ghi nhận của địa phương, không chỉ góp phần gìn giữ các giá trị văn hóa phi vật thể, lại có thể kích cầu du lịch bằng sản phẩm văn hóa độc đáo. Tiếc là ở phần hậu đài sân khấu, hình ảnh ngôi nhà truyền thống không phải ngôi nhà truyền thống của người K’Ho. “Đó là ngôi nhà cổ của người... Tày. Thêm nữa, hình ảnh những chiếc cồng chiêng treo trong ngôi nhà lại là cồng chiêng của người... Mường”, ông Khải chỉ rõ và chia sẻ thêm: “Việc phục dựng các lễ hội văn hóa của người dân tộc thiểu số cần phải hết sức thận trọng để tránh tình trạng vốn văn hóa gốc bị biến dạng, dẫn đến suy diễn, hoặc hiểu theo trải nghiệm cá nhân”.
Theo ông Khải, vai trò của đạo diễn trong phục dựng các lễ hội văn hóa truyền thống của người dân tộc thiểu số là vô cùng quan trọng. Chỉ một chi tiết nhỏ không ăn nhập với cái tổng thể cũng có thể làm hỏng cả một chương trình lớn. Do vậy, trước khi tiến hành phục dựng lễ hội văn hóa truyền thống, nên tham vấn ý kiến của nhiều người để tránh những sai sót không đáng có. Quan trọng hơn, vốn văn hóa gốc không bị hiểu sai đi, sự tiếp nhận của những người chưa hiểu văn hóa dân tộc thiểu số cũng không bị dừng lại ở chỗ thấy một cách phiến diện và võ đoán, rồi hiểu chệch”.
TRỊNH CHU
