Ảnh hưởng của thuốc lá với sức khỏe cộng đồng

02:12, 30/12/2016

Ai cũng biết hút thuốc lá có hại cho sức khỏe. Tuy nhiên, tỷ lệ người hút thuốc lá vẫn chưa hề thuyên giảm, thậm chí còn tăng lên do sự hiểu biết về tác hại của khói thuốc lá còn hạn chế, kiến thức chưa đầy đủ.

Ai cũng biết hút thuốc lá có hại cho sức khỏe. Tuy nhiên, tỷ lệ người hút thuốc lá vẫn chưa hề thuyên giảm, thậm chí còn tăng lên do sự hiểu biết về tác hại của khói thuốc lá còn hạn chế, kiến thức chưa đầy đủ.
 
Không có sản phẩm thuốc lá an toàn
Ngoài thuốc lá, xì gà, các hình thức khác của thuốc lá bao gồm thuốc lá không khói (còn gọi là thuốc lá nhai, hít), ống hút, bàn đèn. Một số người nghĩ rằng hút thuốc lào hoặc bàn đèn là ít có hại và ít gây nghiện hơn hút thuốc lá, nhưng nghiên cứu cho thấy khói thuốc lào cũng độc hại chẳng kém gì khói thuốc lá. Nó gây ung thư phổi và làm tăng nguy cơ ung thư miệng, họng, thanh quản và thực quản, liên quan đến các cơn đau tim... Bất kể ở tuổi nào, những người hút thuốc phải bỏ thuốc mới có thể làm giảm đáng kể nguy cơ bị các bệnh như ung thư. 
Hút thuốc lá làm giảm số lượng và chất lượng tinh trùng, dễ dẫn đến vô sinh ở nam giới; tăng nguy cơ ung thư tử cung, rối loạn kinh nguyệt, ung thư vú đối với phụ nữ; dễ bị còi xương, trí tuệ chậm phát triển, suy dinh dưỡng đối với trẻ em.
 
Hút thuốc sẽ gây tổn hại gần hết các bộ phận của cơ thể, cũng như hệ thống cơ quan trong cơ thể và làm giảm sức khỏe tổng thể của con người. Hút thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu của bệnh ung thư và tử vong do ung thư. 
 
Khi hút thuốc lá hoặc sống chung với người hút thuốc, khói thuốc hít qua phổi ngấm vào máu, tích luỹ lâu ngày trở thành điều kiện và nguyên nhân gây nên các bệnh tim mạch, viêm nhiễm đường hô hấp gây tổn thương trong lòng mạch máu. Vì vậy, người hút thuốc lá dễ bị các bệnh như: ung thư phổi, thực quản, thanh quản, miệng, cổ họng, thận, bàng quang, gan, tuyến tụy, dạ dày, cổ tử cung, đại tràng, trực tràng, cũng như bệnh bạch cầu myeloid cấp tính. 
 
Hút thuốc gây ra bệnh tim, đột quỵ, phình động mạch chủ, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, bệnh tiểu đường, loãng xương, viêm khớp dạng thấp, liên quan đến tuổi thoái hóa điểm vàng và đục thủy tinh thể, và nặng hơn hen triệu chứng ở người lớn. Những người hút thuốc có nguy cơ cao phát triển bệnh viêm phổi, lao phổi, nhiễm trùng đường hô hấp. Ngoài ra, hút thuốc gây ra viêm nhiễm và làm suy yếu chức năng miễn dịch. Nó còn gây nên hiện tượng rụng tóc, đục thủy tinh thể, da nhăn, giảm thính lực, sâu răng, vàng móng tay, ung thư cổ tử cung, tinh trùng biến dạng, bệnh vảy nến, viêm tắc mạch máu, ung thư phổi và các cơ quan khác như: mũi, miệng, lưỡi, tuyến nước bọt, họng, thanh quản, thực quản, thận, dương vật, tụy…
 
Hút thuốc ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, rối loạn tình dục ở nam giới. Đàn ông hút thuốc có nguy cơ cao bị rối loạn cương dương và chức năng quan hệ tình dục. Hút thuốc làm giảm sản xuất tinh trùng, làm dị dạng tinh trùng, giảm khả năng di chuyển của tinh trùng và nguy hiểm hơn là hút thuốc làm giảm nghiêm trọng dòng máu đến dương vật, một số trường hợp gây liệt dương.
 
Hút thuốc tác động lên cơ quan sinh sản của người phụ nữ cả khi mang thai và không mang thai; hậu quả nghiêm trọng của thuốc lá thường xuất hiện ở thời kỳ mãn kinh và gây mãn kinh sớm. Hút thuốc gây ra những tác hại này là do nó làm giảm nồng độ estrogen trong cơ thể người phụ nữ. Hút thuốc cũng làm tăng nguy cơ ung thư cổ tử cung.
 
Hút thuốc gây ra những khó khăn cho việc thụ thai ở phụ nữ. Phụ nữ mang thai tiếp xúc với khói thuốc lá có nguy cơ sinh con có cân nặng sơ sinh thấp hoặc có thai ngoài tử cung, sinh non, em bé sinh ra dễ bị sứt môi hở hàm ếch. Trẻ em tiếp xúc với khói thuốc lá có nguy cơ gia tăng của bệnh nhiễm trùng tai, cảm lạnh, viêm phổi, viêm phế quản. Nó cũng có thể làm tăng tần suất và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng hen suyễn ở trẻ em, người có bệnh hen suyễn. Tiếp xúc với khói thuốc lá làm chậm sự phát triển của phổi trẻ em và có thể làm cho chúng bị ho, thở khò khè, khó thở. 
 
Khói thuốc gây bệnh tật và tử vong sớm ở người lớn không hút thuốc và trẻ em. Tiếp xúc với khói thuốc lá có thể làm tăng nguy cơ bệnh tim ước tính khoảng 25 - 30%. Tại Mỹ, tiếp xúc với khói thuốc lá là nguyên nhân gây ra khoảng 34.000 ca tử vong do bệnh tim mỗi năm. Tiếp xúc với khói thuốc lá cũng làm tăng nguy cơ đột quỵ bằng 20 - 30%. 
 
Ths - BS KA SUM