Làm giàu từ chăn nuôi kết hợp trồng xen bền vững

Với những địa phương vùng sâu, vùng xa, kết hợp chăn nuôi - trồng trọt là một trong những cách làm hay của người nông dân. Và, một người phụ nữ đã thành công, xây dựng kinh tế gia đình khá giả từ hướng đi này, chăm chỉ lao động trên đất quê.

Chị Hà Thị Ngân

Chị Hà Thị Ngân, xã Hòa Bắc, huyện Di Linh là người bình thường, giản dị như hầu hết những người phụ nữ xung quanh chị. Mảnh đất Di Linh vốn hợp với cây công nghiệp, cây ăn trái như cây cà phê, sầu riêng. Và cũng như mọi người, chị Ngân mày mò kết hợp giữa chăn nuôi với trồng trọt trên mảnh đất quê. Khác với nhiều nông hộ chọn nuôi bò, trồng cà phê, chị Ngân chọn nuôi dê, nuôi heo và vườn cây xen canh, tạo nên hệ sinh thái vườn bền vững.

Với tổng diện tích 1,7 ha, chị Hà Thị Ngân chọn sầu riêng làm cây trồng chính trong vườn bởi trong nhiều năm trở lại đây, sầu riêng cho giá trị kinh tế rất cao. Tuy nhiên, chị không chỉ dừng lại ở việc trồng sầu riêng, mà còn tạo ra một hệ sinh thái phong phú trong vườn bằng cách trồng xen nhiều loại cây trồng khác như bơ, bưởi và nhiều loài cây rừng. Điều này mang lại lợi ích đa dạng không chỉ từ việc bán các loại nông sản khác nhau mà còn từ việc tăng cường sự cân bằng sinh thái trong vườn và hỗ trợ cho sự phát triển của cây chủ lực. Chị Ngân chia sẻ: “Cũng nhiều nhà trồng sầu riêng thuần, sản lượng cao hơn nhưng tôi nghĩ, trồng vườn đa dạng cây thì vừa giảm phụ thuộc vào giá cả thị trường lên xuống, vườn lại có nhiều tầng tán, được che mát hiệu quả, giảm xói mòn. Cây sầu riêng cũng là loại khó tính, trồng thuần chăm sóc rất khó, dễ bị bệnh. Trồng trong vườn xen cây dễ chăm sóc hơn”. 

Mỗi năm, diện tích trồng sầu riêng mang lại thu nhập đáng kể cho gia đình chị Ngân. Để đảm bảo cây trồng phát triển tốt, chị đã học hỏi theo khuyến cáo của ngành Nông nghiệp, để thảm cỏ tự nhiên trong vườn và thực hiện phát cỏ định kỳ. Điều này giúp duy trì độ ẩm cho đất, đồng thời giúp đất mát, tơi xốp và cây trồng từ đó cũng xanh tươi hơn, năng suất đạt khá cao. 

Để tận dụng các loại cỏ, lá cây có sẵn trong vườn, chị Ngân đã quyết định nuôi dê bách thảo. Đàn dê vài chục con của chị đều sử dụng các thực phẩm có sẵn gần nhà mà không tốn quá nhiều công sức tìm thức ăn, nguồn phân dê được chị tận dụng để bón lại cho cây trồng, từ đó gia tăng hiệu quả và giúp duy trì sự cân bằng trong vườn. 

Đồng thời, áp dụng kết hợp trồng xen với chăn nuôi dê như chị Ngân cũng khá thuận lợi. Cỏ và lá cây trong vườn cung cấp thức ăn tự nhiên cho đàn dê, giúp chúng phát triển khỏe mạnh và tăng sức đề kháng. Nhờ sự sáng tạo và ý tưởng kết hợp trồng trọt và chăn nuôi, người nông dân có thể khai thác tối đa tiềm năng của đất đai và tận dụng các nguồn tài nguyên có sẵn để đem lại hiệu quả kinh tế cao. Chị Ngân nói thêm: “Như những mùa khô, vườn thuần thì cần tưới nhiều vì sầu riêng ưa nước. Nhưng như vườn của gia đình thì phải tưới rất ít vì đất luôn ẩm, sầu riêng mát rễ, mát lá, giảm chi phí dầu cũng như công lao động. Phân dê bỏ cho vườn rất tốt, đất màu mỡ, trái đẹp, lại giảm tiền phân bón phải đi mua. Cây ăn trái rất ưa phân hữu cơ”. 

Không chỉ vậy, để tăng thu nhập, chị Hà Thị Ngân còn nấu rượu nếp phục vụ nhu cầu của cư dân. Rượu chị nấu đạt độ sạch, đậm, bà con thường mua về để ngâm thuốc, ngâm củ, quả, bã hèm thì nuôi heo. Mỗi tháng, gia đình chị sử dụng khoảng 3 tấn gạo nếp phục vụ quá trình chế biến rượu. Các sản phẩm từ rượu nếp, rượu vắt, cơm rượu do chị sản xuất được đông đảo bà con quanh vùng biết đến cũng như cung cấp cho thị trường lân cận. Mô hình của chị đã truyền cảm hứng cho nhiều nông dân khác trong khu vực và đang nhận được đánh giá cao cũng như sự hỗ trợ từ phía các hội đoàn thể, cơ quan nhà nước để xây dựng những quy trình chuẩn, tham gia vào các chuỗi liên kết sản xuất ở địa phương. 

Chị Đinh Thị Thu Thủy - Cán bộ Hội LHPN huyện Di Linh đánh giá, chị Hà Thị Ngân là hộ sản xuất rất giỏi, chăm chỉ lao động, có thu nhập cao và tham gia các phong trào xây dựng nông thôn mới tại địa phương rất nhiệt tình. Xã Hòa Bắc và huyện Di Linh cũng đang hỗ trợ gia đình chị Ngân xây dựng vườn theo tiêu chuẩn VietGAP, là mô hình trồng xen kết hợp chăn nuôi hiệu quả để hướng dẫn thêm cho nông dân trong vùng về sản xuất nông nghiệp bền vững.