An toàn thực phẩm qua giám sát của HÐND tỉnh

An toàn thực phẩm là vấn đề luôn được nhân dân và cử tri đặc biệt quan tâm. Với chức năng giám sát của đại biểu HÐND tỉnh, thời gian qua, HÐND đã nêu cao vai trò giám sát thực hiện chính sách pháp luật về ATTP trên địa bàn tỉnh, góp phần bảo vệ sức khỏe của người tiêu dùng.

Qua giám sát “Việc thực hiện chính sách pháp luật về an toàn thực phẩm trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng” giai đoạn 2011 - 2016 tại thành phố Đà Lạt, huyện Đức Trọng, Di Linh, thành phố Bảo Lộc và giám sát tại các sở: Y tế, Công thương và Nông nghiệp - Phát triển nông thôn, Đoàn giám sát HĐND tỉnh nhận thấy UBND tỉnh đã thực hiện phân cấp quản lý, quy định phân công, phối hợp trong việc kiểm tra cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm đủ điều kiện an toàn thực phẩm, cấp giấy chứng nhận và tiến hành kiểm tra, xử lý các cơ sở vi phạm.

Trong 5 năm gần đây, qua kiểm tra an toàn thực phẩm đối với 83.657 cơ sở, các ngành chức năng đã phát hiện 18.515 cơ sở vi phạm và tiến hành xử lý vi phạm 3.167 cơ sở.

Cũng trong 5 năm qua, UBND tỉnh đã chỉ đạo các ngành chủ động tiến hành các biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn, khắc phục sự cố về an toàn thực phẩm. Trên cơ sở đó, đã lấy 1.613 mẫu thực phẩm, 13.693 mẫu sản phẩm vật tư nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản để phân tích chỉ tiêu chất lượng, chỉ tiêu an toàn thực phẩm. Kết quả, có 13.133 mẫu đạt chuẩn, chiếm 95,91% và có 560 mẫu không đạt chuẩn, chiếm 4,1%.

Ngoài ra, các cơ quan chức năng còn tiến hành hậu kiểm sản phẩm bao gói sẵn đã được cấp giấy chứng nhận công bố tiêu chuẩn sản phẩm của 400 mẫu/197 cơ sở. Tổ chức truy xuất 8 đợt với thực phẩm không an toàn trên rau, thức ăn chăn nuôi và sản phẩm từ thịt. Tiến hành xác minh, xử lý kịp thời các thông tin về an toàn thực phẩm được phản ánh qua các phương tiện thông tin đại chúng, qua phản ánh của nhân dân...

Bên cạnh những kết quả đạt được, qua giám sát, HĐND tỉnh cũng đã phát hiện còn nhiều tồn tại, hạn chế trong lĩnh vực này như UBND tỉnh chưa chỉ đạo quyết liệt trong thực hiện Quyết định 1376 của UBND tỉnh ngày 26/6/2015, UBND huyện vẫn chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm, chưa ban hành quy định cụ thể về điều kiện bảo đảm an toàn thực phẩm trong sản xuất, kinh doanh thực phẩm nhỏ lẻ đối với sản phẩm đặc thù trên địa bàn tỉnh. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chưa thường xuyên kiểm tra, đôn đốc các huyện, chưa đánh giá, phân loại, xử phạt đối với cơ sở sản xuất nhỏ, lẻ, cơ sở kinh doanh nông - lâm - thủy sản theo Thông tư 51 của Bộ NN - PTNT.

Về phía Sở Công thương, chưa thực hiện phân công, phân cấp quản lý, cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm cho cơ sở sản xuất thực phẩm nhỏ lẻ thuộc trách nhiệm quản lý của ngành công thương theo Thông tư số 57 của Bộ Công thương. Sở Y tế chưa kịp thời kiểm tra, rà soát để kịp thời chấn chỉnh đối với Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm trong việc ban hành Công văn số 79 về việc hạn chế chồng chéo trong hoạt động thanh tra, kiểm tra về an toàn thực phẩm. Loại hình kinh doanh thức ăn đường phố, dịch vụ nấu ăn lưu động do ngành Y tế quản lý đã được phân cấp cho các tuyến huyện, xã. Tuy nhiên, công tác quản lý ATTP ở các cơ sở trên còn chưa đảm bảo, chưa quản lý, kiểm soát được hết các cơ sở... Qua giám sát trực tiếp của đoàn cho thấy một số địa phương chưa quy hoạch xây dựng được khu giết mổ tập trung nên công tác kiểm soát giết mổ gia súc, gia cầm và vệ sinh thú y chưa chặt chẽ, thường xuyên.

Về công tác thanh, kiểm tra về ATTP, chủ yếu tập trung vào các đợt cao điểm. Công tác xử lý vi phạm hành chính chiếm tỷ lệ ít so với số cơ sở vi phạm. Một số địa phương ban hành quyết định xử phạt quá ít so với số cơ sở vi phạm như Di Linh chỉ ban hành 10 quyết định xử phạt/1.552 cơ sở vi phạm, Bảo Lâm chỉ ban hành 15 quyết định xử phạt/2.068 cơ sở vi phạm… Trong khi đó, các cấp, các ngành liên quan chưa thực sự chú trọng đến công tác hậu kiểm, giám sát theo dõi việc khắc phục các lỗi vi phạm. Đặc biệt, hầu hết các địa phương đều chưa thông báo các cơ sở không đảm bảo ATTP trên các phương tiện thông tin đại chúng để cảnh báo cho cộng đồng, nên hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về ATTP trên địa bàn tỉnh còn những hạn chế nhất định.

Trao đổi về những nguyên nhân dẫn đến những tồn tại, hạn chế trong quản lý giám sát chất lượng ATTP, ông Nguyễn Văn Triệu - Phó Chủ tịch HĐND tỉnh, Trưởng đoàn Giám sát cho biết: Về nguyên nhân khách quan do hệ thống các văn bản pháp luật liên quan đến lĩnh vực ATTP nhiều, quy định tại nhiều văn bản luật khác nhau, các văn bản hướng dẫn thi hành do nhiều bộ, ngành ban hành, một số văn bản hướng dẫn thực hiện chậm nên khó khăn trong việc cập nhật, tổng hợp và tổ chức triển khai thực hiện. Về chuyên môn, Lâm Đồng lại chưa có tổ chức có đủ điều kiện phân tích tất cả các chỉ tiêu phục vụ cho công tác ATTP trong nông sản và quản lý vật tư nông nghiệp. Chủ yếu các mẫu phải gửi về thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh khác nên mất nhiều thời gian, kinh phí và gây khó khăn cho cơ quan quản lý. Về chủ quan, do một số cấp ủy, chính quyền của một số địa phương cấp huyện, xã chưa thật sự quan tâm tới công tác chỉ đạo, điều hành, quản lý để đảm bảo ATTP. Công tác quản lý giữa ba ngành Y tế - Công thương - Nông nghiệp và Phát triển nông thôn còn chồng chéo, đùn đẩy trách nhiệm cho nhau.

“Qua giám sát, HĐND tỉnh cũng kiến nghị Trung ương cần xem xét, sửa đổi, bổ sung mức xử phạt đối với những hành vi cố ý vi phạm, gây hậu quả nghiêm trọng theo quy định của Chính phủ. Đề nghị các bộ, ngành liên quan cần có những quy định cụ thể về quy chuẩn trong kỹ thuật sơ chế, chế biến nông sản, thực phẩm, xử lý nước thải chăn nuôi, quy định về giới hạn tối đa ô nhiễm sinh vật và hóa học trong thực phẩm, các loại phụ gia, chất bảo quản trong chế biến... Để công tác quản lý ATTP được tốt hơn trong thời gian tới, Thường trực HĐND tỉnh cũng có kiến nghị Tỉnh ủy xem xét, ban hành nghị quyết chuyên đề về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác đảm bảo ATTP trên địa bàn tỉnh” - Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Nguyễn Văn Triệu cho hay.

NGUYỆT THU