Phụ cấp thâm niên nhà giáo: Dừng chi trả, chưa thu hồi

Nghị định số 54/2011/NĐ-CP ngày 4/7/2011 của Chính phủ về chế độ phụ cấp thâm niên (PCTN) đối với nhà giáo có hiệu lực thi hành từ ngày 1/9/2011. Tuy nhiên, sau đó lại bãi bỏ do quy định tại Luật Giáo dục năm 2019, nên đã xảy ra tình trạng nơi này thực hiện chi, nơi khác không thực hiện chi và có nơi lại thu hồi khi đã chi trả.

 

Lễ trao thưởng các giáo viên giỏi cấp tỉnh năm học 2020-2021

 

Từ bãi bỏ phụ cấp thâm niên nhà giáo 

 

Trước hết, chúng tôi nêu mấy nội dung liên quan từ Nghị định số 54/2011 của Chính phủ. Về đối tượng, Điều 1 quy định: “Chế độ PCTN đối với nhà giáo đang giảng dạy, giáo dục ở các cơ sở giáo dục công lập và các học viện, trường, trung tâm làm nhiệm vụ đào tạo, bồi dưỡng thuộc cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội (sau đây gọi chung là cơ sở giáo dục công lập), đã được chuyển, xếp lương theo Nghị định số 204/2004/NĐ-CP ngày 14 tháng 12 năm 2004 của Chính phủ về chế độ tiền lương đối với cán bộ, công chức, viên chức”. Điều kiện được tính hưởng PCTN là “Nhà giáo có thời gian giảng dạy, giáo dục đủ 5 năm (60 tháng)” (khoản 1, Điều 2). Chế độ PCTN được tính hưởng kể từ ngày 01/5/2011 (khoản 2, Điều 5). 

 

Vì sao bãi bỏ PCTN? Luật Giáo dục số 43/2019/QH14 ngày 14/6/2019 có hiệu lực từ ngày 1/7/2020 quy định về tiền lương nhà giáo, trong đó, “Nhà giáo được xếp lương phù hợp với vị trí việc làm và lao động nghề nghiệp; được ưu tiên hưởng phụ cấp đặc thù nghề theo quy định của Chính phủ” (Điều 76). Cùng với đó, Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 21/5/2018 của Trung ương khóa XII về cải cách chính sách tiền lương đối với cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang và người lao động trong doanh nghiệp, trong đó quy định “Bãi bỏ PCTN nghề nghiệp (trừ quân đội, công an, cơ yếu để đảm bảo tương quan tiền lương với cán bộ, công chức” (Điểm 3.1.d Mục II). Như vậy, được hiểu, từ thời điểm ngày 1/7/2020 chế độ PCTN nhà giáo và các văn bản liên quan bị bãi bỏ, không còn chế độ PCTN nhà giáo. 

 

Đến vẫn thực hiện phụ cấp thâm niên nhà giáo 

 

Tuy nhiên, vẫn thực hiện PCTN nhà giáo. Ngay tháng 7/2020, Chính phủ giao các cơ quan chức năng nghiên cứu báo cáo cấp có thẩm quyền về thời điểm thực hiện chế độ tiền lương mới theo Nghị quyết số 27 nêu trên. Văn bản số 8982/BTC-HCSN ngày 27/7/2020 của Bộ Tài chính trả lời Bộ GDĐT, đã đề nghị Bộ GDĐT báo cáo Chính phủ trình Quốc hội cho lùi thời gian thực hiện Điều 76 Luật Giáo dục số 43/2019 cho đến khi chế độ tiền lương mới ban hành và có hiệu lực; “theo đó tiếp tục thực hiện chế độ PCTN nhà giáo theo quy định tại Nghị định số 54/2011/NĐ-CP ngày 4/7/2011 về chế độ PCTN đối với nhà giáo và các văn bản hướng dẫn”. 

 

Ngày 9/11/2020, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã họp và cũng có kết luận: “Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất với đề nghị của Chính phủ về việc tiếp tục thực hiện chế độ PCTN nhà giáo theo Tờ trình số 34/TTr-CP ngày 14/10/2020 nhằm hỗ trợ nhà giáo ổn định đời sống, yên tâm công tác trong thời gian chính sách tiền lương mới chưa được áp dụng” (Thông báo số 4078/TB-TTKQH, ngày 11/11/2020 của Tổng Thư ký Quốc hội). Thông báo này còn có nội dung “Đề nghị Chính phủ ban hành văn bản hướng dẫn cụ thể theo thẩm quyền việc tiếp tục thực hiện chế độ PCTN nhà giáo cho đến khi triển khai chính sách tiền lương mới và Chính phủ cần quy định cụ thể về phụ cấp đặc thù nghề đối với nhà giáo theo quy định của Luật Giáo dục năm 2019 khi xây dựng đề án tiền lương mới”.

 

Ngày 2/2/2021, Bộ GDĐT tiếp tục có Văn bản số 460/BGDĐT-NGCBQLGD gửi Chính phủ, sau khi có ý kiến góp ý của các bộ liên quan, đã đề xuất “Chính phủ ban hành Nghị quyết của Chính phủ cho phép tiếp tục áp dụng chế độ phụ cấp thâm niên nhà giáo theo quy định Nghị định số 54/2011/NĐ-CP ngày 4/7/2011 của Chính phủ”. Tuy nhiên, từ đó đến nay, Chính phủ chưa ban hành văn bản, vì vậy đã xảy ra tình trạng tại một số địa phương, trong đó có tỉnh Lâm Đồng, cơ quan chuyên môn đã lúng túng trong thực hiện chế độ PCTN nhà giáo. Hoặc cắt chế độ hoặc thu hồi sau khi đã chi trả. 

 

Lâm Đồng tạm dừng chi trả và chưa thu hồi đã chi trả

 

Ở Lâm Đồng, điển hình tại huyện Đức Trọng, Trưởng phòng GDĐT Thái Quốc Hoàn cho biết, chưa nắm cụ thể nhưng qua phản ánh, tại một số đơn vị trường học, cơ quan chuyên môn huyện đã tạm ngưng thực hiện PCTN hoặc đã chi trả rồi thu hồi lại. Chúng tôi cũng được một lãnh đạo ngành GDĐT chia sẻ, vợ chồng giáo viên mỗi tháng không còn 5 triệu đồng vì không còn PCTN nên hoàn cảnh gia đình rơi vào rất khó khăn. Từ thực trạng trên, đã có đơn vị giáo dục làm văn bản gửi đến Sở Tài chính Lâm Đồng đề nghị xem xét thực hiện PCTN theo Nghị định 54 của Chính phủ.

 

Đơn cử Trường THCS Tân Thành, huyện Đức Trọng, ngày 26/4/2021. Để giải quyết nội dung này, ngày 7/5/2021, Sở Tài chính có Văn bản số 981/STC-NS gửi UBND tỉnh Lâm Đồng có ý kiến: Chính phủ chưa có văn bản chính thức về việc thực hiện chi trả chế độ PCTN nhà giáo, nên Sở chưa có cơ sở tiếp tục thực hiện. Sở Tài chính “xin ý kiến chỉ đạo của UBND tỉnh việc tạm dừng thực hiện chi trả PCTN đối với nhà giáo để thực hiện thống nhất chung trên địa bàn toàn tỉnh; đồng thời, tạm thời chưa thực hiện thu hồi PCTN nhà giáo đã chi trả”. Đưa thắc mắc của các giáo viên đến trao đổi với bộ phận chuyên môn Sở GDĐT, ông Nguyễn Vĩnh Hiến - Phòng Kế hoạch - Tài chính nêu quan điểm với chúng tôi là, nên chờ văn bản hướng dẫn thực hiện của Chính phủ, đồng thời trước mắt thống nhất thực hiện chung một phương án trên địa bàn toàn tỉnh. Và ngày hôm sau, 28/5/2021, chúng tôi cũng đã có Văn bản số 3509/UBND-TH2 của UBND tỉnh Lâm Đồng gửi Sở GDĐT, Sở Tài chính và UBND các huyện, thành phố về việc thực hiện PCTN nhà giáo theo Nghị định 54 của Chính phủ. Văn bản của tỉnh đồng ý đề xuất của Sở Tài chính tại Văn bản số 981 (tạm dừng chi trả PCTN và cũng tạm thời chưa thu hồi đã chi trả PCTN) và chờ ý kiến chỉ đạo của Chính phủ. Và ngày 31/5, Giám đốc Sở GDĐT Phạm Thị Hồng Hải cũng có Văn bản số 968/SGDĐT-KHTC đề nghị các đơn vị trực thuộc Sở tạm dừng thực hiện chi trả PCTN đối với nhà giáo theo Nghị định 54 của Chính phủ từ ngày 1/6/2021 và tạm thời chưa thu hồi PCTN đã chi trả cho đến khi có hướng dẫn của Trung ương. Các đơn vị tổng hợp số kinh phí đã chi trả PCTN nhà giáo gửi về Phòng Kế hoạch - Tài chính của Sở trước ngày 8/6/2021. 

 

MINH ĐẠO