Sắp xếp đơn vị hành chính gắn với đổi mới bộ máy, tinh giản biên chế

CHÍNH THÀNH 06:05, 14/04/2023

Lâm Đồng tiến tới việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã theo tinh thần của Kết luận số 48 ngày 30/1/2023 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030 cũng như các chỉ đạo của Tỉnh ủy. Đó là việc sắp xếp phải gắn với đổi mới, tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế, cải cách chế độ tiền lương, cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức.

Giai đoạn 2023 - 2025, Sở Nội vụ đề xuất sắp xếp 3 huyện Đạ Tẻh, Cát Tiên, Đạ Huoai thành 1 đơn vị hành chính. Trong ảnh: Trung tâm huyện Cát Tiên
Giai đoạn 2023 - 2025, Sở Nội vụ đề xuất sắp xếp 3 huyện Đạ Tẻh, Cát Tiên, Đạ Huoai thành 1 đơn vị hành chính. Trong ảnh: Trung tâm huyện Cát Tiên

Theo Sở Nội vụ Lâm Đồng, Kết luận số 48 của Bộ Chính trị chỉ rõ, trong giai đoạn 2023 - 2030 các địa phương tiếp tục thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã. Cụ thể: “Đến năm 2025 hoàn thành sắp xếp đối với đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã có đồng thời cả 2 tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số dưới 70% quy định; đơn vị hành chính cấp huyện đồng thời có tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên dưới 20% và quy mô dân số dưới 200% quy định; đơn vị hành chính cấp xã đồng thời có tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên dưới 20% và quy mô dân số dưới 300% quy định.

Đến năm 2030 hoàn thành sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã còn lại có đồng thời cả 2 tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số dưới 100% quy định; đơn vị hành chính cấp huyện đồng thời có tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên dưới 30% và quy mô dân số dưới 200% quy định; đơn vị hành chính cấp xã đồng thời có tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên dưới 30% và quy mô dân số dưới 300% quy định. Khuyến khích các địa phương chủ động đề xuất sắp xếp đơn vị hành chính tinh gọn, phù hợp với thực tiễn địa phương (kể cả các đơn vị hành chính đã đảm bảo tiêu chuẩn)”. 

Căn cứ vào các hướng dẫn của Trung ương, các nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, trên cơ sở số liệu về diện tích tự nhiên, số liệu dân số do Sở Tài nguyên - Môi trường và Công an tỉnh Lâm Đồng cung cấp, cũng như các báo cáo của các huyện, Sở Nội vụ đã có báo cáo lên UBND tỉnh danh sách và đề xuất phương án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030 trên địa bàn tỉnh.

Trong báo cáo UBND tỉnh, ông Trần Hồng Quyết - Giám đốc Sở Nội vụ Lâm Đồng thông tin, hiện, toàn tỉnh có 3/12 đơn vị hành chính cấp huyện thuộc diện phải sắp xếp trong giai đoạn 2023 - 2030. Trong đó, giai đoạn 2023 - 2025 có 2/12 đơn vị hành chính huyện có đồng thời cả 2 tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số dưới 70% quy định, gồm huyện Đạ Huoai và Cát Tiên. Tới giai đoạn 2026 - 2030 có 1/12 đơn vị hành chính huyện có đồng thời cả 2 tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số dưới 100% quy định là huyện Đạ Tẻh. 

Đối với cấp xã, toàn tỉnh có 14/142 đơn vị hành chính cấp xã thuộc diện phải sắp xếp trong giai đoạn 2023 - 2030. Trong đó, giai đoạn 2023 - 2025 có 2 đơn vị hành chính xã thuộc diện phải sắp xếp, gồm: xã Triệu Hải (huyện Đạ Tẻh) có đồng thời cả 2 tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số dưới 70% quy định. Xã Quảng Lập (huyện Đơn Dương) có tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên dưới 20% và quy mô dân số dưới 300% quy định. 

Trong giai đoạn 2026 - 2030 có 12 xã có đồng thời cả 2 tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số dưới 100% quy định, gồm: xã Nam Hà (huyện Lâm Hà); xã Hòa Trung (huyện Di Linh); 2 xã thuộc huyện Bảo Lâm (Lộc Quảng, Tân Lạc); 5 xã thuộc huyện Đạ Huoai (Đoàn Kết, Hà Lâm, Mađaguôi, Đạ Oai, Đạ Tồn) và 3 xã thuộc huyện Cát Tiên (Đức Phổ, Quảng Ngãi, Nam Ninh).

Tuy nhiên, theo số liệu về quy mô dân số do Công an tỉnh cung cấp tại thời điểm 31/12/2022, quy mô dân số của 4 xã có tỷ lệ trên 95% (tiệm cận tiêu chuẩn quy định), chỉ thiếu từ 16 đến 139 người. Cụ thể, xã Lộc Quảng, huyện Bảo Lâm (có 4.984 người, tỷ lệ 99,68%, thiếu 16 người); xã Nam Hà, huyện Lâm Hà (4.895 người, tỷ lệ 97,9%, thiếu 105 người) và 2 xã thuộc huyện Đạ Huoai (xã Đoàn Kết 2.156 người, tỷ lệ 95,74%, thiếu 94 người) và xã Mađaguôi 4.861 người, tỷ lệ 97,22%, thiếu 139 người). 

Theo Sở Nội vụ Lâm Đồng, qua đề xuất của 11 huyện, thành phố (còn huyện Đức Trọng chưa báo cáo tới ngày 20/3), quá trình rà soát, thẩm định, Sở nhận định: Đối với đề xuất của UBND huyện Đơn Dương thực hiện sắp xếp thôn Đồng Thạnh, xã Lạc Xuân về xã Lạc Lâm do xã này chưa đảm bảo 50% về diện tích tự nhiên (21,33 km2, tỷ lệ 42,66%). Nội dung này, Sở Nội vụ không thống nhất do không đúng với quy định của Nghị quyết số 27 ngày 21/9/2022 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Kết luận số 48 ngày 30/1/2023 của Bộ Chính trị. 

Đối với đề xuất giữ nguyên hiện trạng như hiện nay đối với xã Quảng Lập của UBND huyện Đơn Dương, Sở Nội vụ cũng không thống nhất và có báo cáo UBND tỉnh trình Ban Thường vụ Tỉnh ủy sắp xếp xã Quảng Lập với đơn vị hành chính liền kề trong giai đoạn 2023 - 2025. 

Riêng với đơn vị hành chính huyện, Sở Nội vụ đánh giá, huyện Đạ Tẻh nằm ở giữa 2 huyện Đạ Huoai, Cát Tiên. Quy mô dân số hiện nay của 3 huyện với diện tích tự nhiên là 1.448,48 km2/850 km2 (tỷ lệ 170,4%) và quy mô dân số là 146.064 người/80.000 người (tỷ lệ 182,58%). Trường hợp sắp xếp 3 huyện thành 2 đơn vị hành chính huyện mới thì 2 đơn vị hành chính huyện mới sau sắp xếp đều không đạt tiêu chuẩn theo quy định. Từ những lý do trên, Sở Nội vụ báo cáo UBND tỉnh trình Ban Thường vụ Tỉnh ủy xem xét, quyết định sắp xếp 3 huyện nêu trên thành 1 đơn vị hành chính huyện trong giai đoạn 2023 - 2025. 

Đối với đơn vị hành chính xã, Sở Nội vụ đồng ý đề xuất sắp xếp đơn vị hành chính xã Triệu Hải vào đơn vị hành chính xã Quảng Trị như đề xuất của UBND huyện Đạ Tẻh. Sở Nội vụ đề xuất thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính huyện thuộc diện khuyến khích. Dự kiến sắp xếp đơn vị hành chính huyện Lạc Dương vào đơn vị hành chính TP Đà Lạt giai đoạn 2026 - 2030.

Trong Kết luận số 48, các nghị quyết của Thường vụ Quốc hội, yêu cầu các địa phương quy định rõ việc sử dụng và lộ trình sắp xếp số lượng biên chế cán bộ, công chức và số lượng cấp phó của các đơn vị hành chính dôi dư sau sắp xếp; về định mức phân bổ ngân sách đối với các đơn vị hành chính sau sắp xếp; về mức hỗ trợ đầu tư xây dựng cơ bản cho các địa phương được bổ sung cân đối ngân sách trong thời kỳ ổn định ngân sách địa phương phục vụ việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030.

Bên cạnh đó, việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã ngoài căn cứ vào tiêu chuẩn diện tích tự nhiên và quy mô dân số thì còn phải chú trọng đến các yếu tố đặc thù về lịch sử, truyền thống, văn hóa, phong tục tập quán, điều kiện tự nhiên, cộng đồng dân cư, tạo thuận lợi trong quản lý nhà nước, bảo đảm ổn định xã hội, giữ vững an ninh, quốc phòng.