"Gửi anh - Người lính đảo": Từ bài thơ tới ca khúc

10:05, 16/05/2014

(LĐ online) - Những ngày qua, trên mạng xã hội facebook, bài thơ "Tiếng biển" của tác giả có nickname là Lính Biển Việt Nam đã làm rung động hàng triệu trái tim người Việt. "Tiếng biển" là một lá thư của người chiến sĩ trên biển Đông gởi về cho vợ con ở đất liền. Sau đó, tác giả Trương Ngọc Sương đã lấy cảm xúc từ bài thơ ấy cảm tác thành bài thơ "Gửi anh - Người lính đảo"...

(LĐ online) - Những ngày qua, trên mạng xã hội facebook, bài thơ “Tiếng biển” của tác giả có nickname là Lính Biển Việt Nam đã làm rung động hàng triệu trái tim người Việt. “Tiếng biển” là một lá thư của người chiến sĩ trên biển Đông gởi về cho vợ con ở đất liền. Sau đó, tác giả Trương Ngọc Sương đã lấy cảm xúc từ bài thơ ấy cảm tác thành bài thơ “Gửi anh - Người lính đảo”, như là một bức thư trả lời cho người chiến sĩ đang ngày đêm sẵn sàng chiến đấu để bảo vệ lãnh hải của Tổ quốc. 
 
Nhạc sĩ Dương Toàn Thiên tình cờ đọc được bài thơ “Gửi anh - Người lính đảo” trên facebook. Nhạc sĩ cũng từng là người lính thời kháng chiến chống Mỹ, nên đã cảm nhận được tình cảm của những người mẹ, người vợ ở quê hương luôn đặt niềm tin yêu và hy vọng, đặt sự lắng lo và thương nhớ đến người chiến sĩ xa nhà. Nhất là trong những ngày này khi Trung Quốc ngang nhiên đặt giàn khoan Hải Dương 981 trên vùng biển thuộc chủ quyền Việt Nam. Hành động đó càng khơi dậy trong lòng người dân Việt Nam ý chí quyết tâm bảo vệ chủ quyền lãnh thổ. Từ bài thơ “Gửi anh – Người lính đảo” cảm xúc của nhạc sĩ Dương Toàn Thiên trào dâng. Những điệu thức, tiết tấu bật lên thành ca khúc. Âm vang, âm vang: “Những ngày này đất liền nhớ khơi xa/ Mong các anh vững vàng nơi đầu sóng/ Em và con vẫn nhìn ra biển rộng/ Anh yên lòng chắc súng giữ biển đảo quê hương”. 
 
Phía sau một bài thơ thường là xúc cảm từ một câu chuyện mà người viết gửi gắm đến độc giả. “Gửi anh- Người lính đảo” của nhà thơ Trương Ngọc Sương cũng không ngoại lệ, bài thơ đã làm bao người đọc rưng rưng xúc động. Với một mở đầu dịu dàng đằm thắm, diễn tả sâu sắc niềm vui hòa lẫn âu lo khi người vợ nhận được thư chồng mình từ đảo xa. Chính bởi lá thư “anh” viết cho “em” lúc “anh” đang “lắng nghe tiếng biển” nên có khi thì “rì rào nhẹ nhàng không lên tiếng”, lúc thì “thét gào tiếng biển ngập trùng dương”. Nỗi nhớ của người vợ ngọt ngào biết nhường nào. Cái nỗi nhớ ấy bỗng chốc hiện lên một khoảng trống, khoảng trống thầm lặng trông chờ chồng của người vợ. Nhưng không phải để rồi cứ im lặng hoài mãi mà là để gởi gắm một lời nhắn nhủ. Lời nhắn nhủ ấy sẽ lại trở thành một niềm tin mãnh liệt và quyết tâm của người chiến sĩ ngoài khơi, mang nhiệm vụ bảo vệ biên cương lãnh thổ: “Mong các anh vững vàng nơi đầu sóng/ Em và con vẫn nhìn ra biển rộng… Anh yên lòng đừng lo nghĩ hậu phương”, bởi vì đã có “Triệu người dân luôn đồng lòng tiếp sức/ Triệu trái tim thắm một màu đỏ rực/ Cùng các anh gìn giữ biển quê mình”. 
 
Cho dẫu người chiến sĩ có ở tận ngoài khơi mà lòng người vợ ở quê nhà cũng vẫn thấy gần gũi không cách xa là mấy. Bởi sau lưng các anh chiến sĩ, hậu phương có triệu triệu trái tim người Việt Nam sôi sục ý chí cũng đang sẵn sàng tiếp sức lực và niềm tin cho các anh: 
 
Triệu triệu người vẫn giữ trọn niềm tin
Lính đảo xa mà không xa là mấy
Gửi đến anh lời yêu thương nồng cháy
Hòa trong lòng tiếng biển hát từng đêm.
 
Người vợ ở đất liền gởi đến anh lính đảo những lời yêu thương nồng nàn, một niềm tin sắt đá. Dù có lắm gian nan, hiểm nguy cũng vẫn luôn bền lòng kiên dạ.
 
Với những ý niệm mà nhà thơ Trương Ngọc Sương gửi gắm qua bài thơ “Gửi anh - Người lính đảo”, nhạc sĩ Dương Toàn Thiên đã dùng những mỹ cảm âm nhạc vốn có của mình để phổ bài thơ này thành một bản nhạc tràn trề tình cảm. Bản nhạc được viết theo thể thức A-B gọn gàng khúc chiết, không cầu kỳ rềnh ràng, cùng âm giai Dm (Rê thứ) nồng nàn và thênh thang mà vẫn diễn tả được tình cảm nồng nàn, lúc bổng khi trầm, lúc bình lặng khi cồn cào sóng dậy. Đặc biệt là lãng mạn nhưng vẫn không mất đi chất mạnh mẽ trong ý chí chiến đấu của người Việt Nam. 
 
Phần A, thể hiện rõ nét niềm vui của người phụ nữ nhận được thư chồng từ đảo xa gởi về. Đồng thời bật lên nỗi nhớ chồng da diết của người vợ hậu phương. Âm điệu như sóng biển nhẹ nhàng, và khi sang đến phần B của bài hát, nhạc sĩ đã khai triển lời nhắn nhủ của người vợ trong bài thơ qua những note nhạc mạnh mẽ hơn nhưng vẫn không phô cứng, mà càng thêm mênh mang hơn nữa. 
 
Giai điệu, tiết tấu bản nhạc sẽ đưa người nghe đi từ những con sóng nhẹ nhàng đến mạnh mẽ, lướt trên những ngọn sóng thấp đến ngọn sóng cao. Cấu trúc bản nhạc đơn giản nhưng chặt chẽ sẽ làm cho người hát dễ nắm bắt và người nghe không mắc phải sự nhàm chán. Bởi lẽ tinh thần yêu nước của nhà thơ Trương Ngọc Sương và nhạc sĩ Dương Toàn Thiên giữa những ngày lãnh hải Việt Nam bị xâm phạm đã cồn cào sôi sục. 
 
Để kết, bản nhạc được nhạc sĩ Dương Toàn Thiên chỉ dùng vỏn vẹn năm trường canh để khẳng định lời tình yêu dành cho Tổ quốc qua người lính đảo. Vẫn sẽ còn đó những yêu thương, vẫn sẽ còn đó những ý chí kiên cường quyết lòng giữ vững lãnh thổ Việt Nam. Và: “Biển bây giờ như có thủy triều lên”. Âm vang… Âm vang…
 
LÊ MIÊN CA
 
*Nguyên tác bài thơ:
 
GỬI ANH - NGƯỜI LÍNH ĐẢO
(Cảm tác từ bài thơ TIẾNG BIỂN trên Facebook Lính Biển Việt Nam)
 
Mấy hôm rày em nhận được thư anh
Viết cho em khi lắng nghe tiếng biển
Lúc rì rào nhẹ nhàng không lên tiếng
Lúc thét gào tiếng biển ngập trùng dương
 
Những ngày này đất liền nhớ biên cương
Mong các anh vững vàng nơi đầu sóng
Em và con vẫn nhìn ra biển rộng
Anh yên lòng ghì súng giữ quê hương
 
Anh yên lòng đừng lo nghĩ hậu phương
Triệu người dân luôn đồng lòng tiếp sức
Triệu trái tim thắm một màu đỏ rực
Cùng các anh gìn giữ biển quê mình
 
Triệu triệu người vẫn giữ trọn niềm tin
Lính đảo xa mà không xa là mấy
Gửi đến anh lời yêu thương nồng cháy
Hòa trong lòng tiếng biển hát từng đêm
 
Biển gây giờ như có thủy triều lên...
 
(TRƯƠNG NGỌC SƯƠNG - 09/5/2014)