Bảo hiểm xã hội và bưu điện nỗ lực phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện

Theo số liệu của Bảo hiểm Xã hội (BHXH) Việt Nam, tính đến tháng 11/2018, toàn quốc có 254 nghìn người tham gia BHXH tự nguyện, đạt 76,6% kế hoạch do Thủ tướng Chính phủ giao. Ðể hoàn thành nhiệm vụ, ngành BHXH cần phát triển thêm 77.232 người tham gia BHXH tự nguyện. Ðây là một trong những khó khăn, thách thức, cần sự nỗ lực rất lớn của ngành BHXH trong việc phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện. 

 

Theo BHXH Việt Nam, hiện nay, bên cạnh việc quyết liệt triển khai tinh thần chỉ đạo của Ban Chấp hành Trung ương Đảng tại Nghị quyết 28-NQ/TW ngày 23/5/2018 về Cải cách chính sách BHXH, Nghị quyết số 102/NQ-CP ngày 3/8/2018 về việc Giao chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH, Nghị quyết 125/NQ-CP ngày 8/10/2018 về Ban hành chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết 28-NQ/TW ngày 23 tháng 5 năm 2018 của Hội nghị lần thứ 7 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về Cải cách chính sách bảo hiểm xã hội...; để công tác mở rộng đối tượng tham gia BHXH tự nguyện ngày càng hiệu quả, các đơn vị cần đẩy mạnh đồng bộ các giải pháp phát triển đối tượng, trong đó có kênh bưu điện.

 

Đồng hành với BHXH Việt Nam trong việc phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, Tổng công ty Bưu điện Việt Nam đã xây dựng Đề án thí điểm triển khai phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện thông qua mô hình tổ chức hội nghị tuyên truyền. Tính đến thời điểm hiện nay, Tổng Công ty đã triển khai thí điểm tại 20 bưu điện tỉnh, thành phố. Bưu điện Việt Nam xác định đây không chỉ là trách nhiệm trong việc thực hiện hợp đồng đã ký kết giữa hai ngành, mà còn là trách nhiệm của Bưu điện Việt Nam trong việc cùng với ngành BHXH hoàn thành mục tiêu cụ thể mà Nghị quyết 28/NQ-TW đã đề ra là đến năm 2021, số người tham gia BHXH tự nguyện bằng 1% số lao động trong độ tuổi. Tổng Công ty đã thành lập Tổ công tác triển khai phát triển người tham gia BHXH tự nguyện nhằm hỗ trợ và giải quyết vướng mắc cho bưu điện tỉnh, thành phố trong quá trình triển khai. 

 

Đồng thời, tổ chức đào tạo, phổ biến kiến thức về BHXH tự nguyện cho cán bộ, công nhân viên và người lao động nắm rõ chế độ, chính sách để chủ động tư vấn cho người tham gia, đào tạo cán bộ làm báo cáo viên thuyết trình tại hội nghị. Đặc biệt, Tổng Công ty đã giao kế hoạch cụ thể về số lượng hội nghị và số người tham gia tăng mới đến từng bưu điện huyện, thành phố, đảm bảo mỗi huyện tổ chức ít nhất 1 hội nghị/tháng.

 

Bưu điện Lâm Đồng cũng là một trong số 20 tỉnh, thành phố được chọn triển khai thí điểm mô hình này. Ngay trong tháng 9/2018, Bưu điện tỉnh đã chọn triển khai mô hình trên tại 5 huyện, thành phố, gồm: Bảo Lộc, Đà Lạt, Lâm Hà, Di Linh và Bảo Lâm. Đến tháng 10/2018, Bưu điện tỉnh đã triển khai đồng loạt tại 12 bưu điện huyện, thành phố và đã tổ chức được 18 hội nghị, số lượng khách hàng đăng ký tham gia là 219 người. Theo ông Vũ Xuân Việt - Phó Giám đốc phụ trách Bưu điện tỉnh, khi triển khai mô hình trên, tỷ lệ người dân đăng ký tham gia đông hơn và tại các buổi tuyên truyền, người dân cũng hiểu rõ hơn nghĩa vụ và quyền lợi của mình sau khi quyết định đóng BHXH tự nguyện.

 

Quy trình đăng ký tham gia BHXH tự nguyện cũng rất đơn giản. Tại các buổi tuyên truyền do bưu điện tổ chức, người dân có thể trực tiếp đăng ký tham gia BHXH tự nguyện, chỉ sau 10 ngày, cơ quan BHXH sẽ in sổ BHXH và chuyển cho bưu điện, nhân viên bưu điện phát đến tận nhà cho người tham gia. Trường hợp người dân không mang theo tiền khi đến các hội nghị tuyên truyền, vẫn có thể đăng ký tham gia, sau đó, nhân viên bưu điện sẽ đến tận nhà để thu tiền, hoàn thiện hồ sơ và trong vòng 10 ngày sẽ giao sổ cho người dân. Sau khi đã đăng ký lần đầu, những lần tiếp theo, khách hàng chỉ cần đến điểm giao dịch bưu điện gần nhất để đóng tiền cho những lần tiếp theo. Trường hợp nếu không đi được, người dân chỉ cần gọi điện cho nhân viên bưu điện đến tận nhà để thu tiền.

 

Tại một buổi tuyên truyền do bưu điện tổ chức tại Đức Trọng, anh Nguyễn Văn Trung, một người làm nghề tự do cho biết, tại buổi tuyên truyền này, anh thấy hiểu hơn về mức đóng, số tiền mình hưởng sau 20 năm tham gia đóng bảo hiểm. Vì bưu điện đã có minh họa cụ thể mức đóng, mức hưởng bảo hiểm tùy theo lựa chọn của từng người từ thấp tới cao. “Tôi thấy trong này minh họa tới 49 mức thu nhập khác nhau, từ thấp nhất là 700 ngàn đồng, tới cao nhất là 10 triệu đồng, tương ứng với đó cũng có 49 mức đóng BHXH khác nhau, với mức đóng thấp nhất từ 154 ngàn đồng đến mức đóng cao nhất là 2,2 triệu đồng (chưa được hỗ trợ). Những trường hợp tham gia mua BHXH tự nguyện là hộ nghèo, cận nghèo, và các đối tượng khác cũng được minh họa cụ thể, hộ nghèo được Nhà nước hỗ trợ 46.200 đồng/tháng; hộ cận nghèo được ngân sách nhà nước hỗ trợ 38.500 đồng/tháng và đối tượng khác nhà nước hỗ trợ là 15.400 đồng/tháng, số tiền lương hưu dự kiến mà chúng tôi sẽ được hưởng sau 20 năm đóng BHXH tự nguyện cũng được minh họa cụ thể, rõ ràng và được tính luôn cả phần trượt giá nữa. Tham gia BHXH tự nguyện, tôi sẽ được hưởng chế độ hưu, chế độ tử tuất, được cấp thẻ BHYT khi về hưu lại có một khoản thu nhập hàng tháng. Trước kia, tôi cứ nghĩ một lao động tự do như tôi thì làm gì có lương hưu nhưng bây giờ thì tôi biết mình hoàn toàn có cơ hội đó, tôi sẽ tham gia BHXH tự nguyện để được nhận lương khi về già” - anh Trung cho biết.

Ðể người dân được thông tin rõ hơn về BHXH tự nguyện, thì dưới dây sẽ là những thông tin một số nội dung cơ bản về BHXH tự nguyện:   BHXH tự nguyện là loại hình BHXH mà người lao động tự nguyện tham gia, được lựa chọn mức đóng và phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình để hưởng BHXH.   I. Đối tượng tham gia:   Công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên (Không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc).   II. Mức đóng và phương thức đóng:   1. Mức đóng:   Hàng tháng đóng bằng 22% mức thu nhập tháng do người tham BHXH tự nguyện lựa chọn. Mức thu thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn (hiện tại là 700.000 đồng) theo quy định của Thủ tướng Chính phủ và cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở tại thời điểm đóng (hiện tại là 27.800.000 đồng).   2. Phương thức đóng:   Người tham gia được chọn một trong các phương thức đóng như sau:   - Đóng hàng tháng;   - Đóng 3 tháng một lần;   - Đóng 6 tháng một lần;   - Đóng 12 tháng một lần;   - Đóng một lần cho nhiều năm về sau nhưng không quá 5 năm một lần;    - Đóng một lần cho những năm còn thiếu đối với người tham gia BHXH đã đủ điều kiện về tuổi để hưởng lương hưu theo quy định nhưng thời gian đóng BHXH còn thiếu không quá 10 năm (120 tháng) thì được đóng cho đủ 20 năm để được hưởng lương lưu.   3. Nhà nước hỗ trợ mức đóng:   Từ ngày 1/1/2018, người tham gia BHXH tự nguyện được Nhà Nước hỗ trợ tiền đóng theo tỷ lệ phần trăm (%) trên mức đóng BHXH hàng tháng theo mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn, cụ thể:   - Bằng 30% đối với người tham gia thuộc hộ nghèo.   - Bằng 25% đối với người tham gia thuộc hộ cận nghèo.   - Bằng 10% đối với các đối tượng khác.   Người tham gia được giảm trừ ngay số tiền Nhà nước hỗ trợ khi đóng BHXH tự nguyện.   4. Quyền lợi    - Được nhận sổ BHXH và thông báo kỳ hạn đóng tiền của BHXH tự nguyện.   - Người đóng BHXH không liên tục thì thời gian tính hưởng chế độ BHXH là tổng thời gian đã đóng BHXH. Người tham gia BHXH tự nguyện dừng đóng BHXH tự nguyện mà chưa hưởng chế độ hưu trí thì được bảo lưu thời gian đóng BHXH để sau này hưởng các chế độ.   - Người tham gia BHXH tự nguyện khi có đủ các điều kiện theo quy định thì được hưởng các quyền lợi:   + Chế độ hưu trí: hưởng lương hưu hàng tháng, hưởng BHXH một lần.   + Chế độ tử tuất: Trợ cấp mai táng, trợ cấp tuất một lần.   - Một số quyền lợi khác như:    + Thu nhập đã đóng BHXH để làm căn cứ tính mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH được điều chỉnh trên cơ sở chỉ số giá tiêu dùng của từng thời kỳ theo quy định của Chính phủ.   + Lương hưu và trợ cấp BHXH không bị đánh thuế.   + Lương hưu được điều chỉnh theo quy định của pháp luật.   + Người hưởng lương hưu không phải đóng Bảo hiểm y tế mà vẫn được cấp thẻ bảo hiểm y tế.

NHẬT MINH