Thế giới mộng ước và yêu thương trong truyện cổ Andersen

08:05, 24/05/2018

Thế giới đầy yêu thương, nhân văn của Bầy chim thiên nga, Nàng tiên cá, Cô bé bán diêm, Bà chúa tuyết… một lần nữa được giới thiệu với đông đảo độc giả khi mùa hè sắp về. Có thể xem đây là món quà ngọt ngào mà bố mẹ dành cho bé khi cùng con bước vào thế giới của người kể chuyện cổ tích vĩ đại Hans Christian Andersen. 

Thế giới đầy yêu thương, nhân văn của Bầy chim thiên nga, Nàng tiên cá, Cô bé bán diêm, Bà chúa tuyết… một lần nữa được giới thiệu với đông đảo độc giả khi mùa hè sắp về. Có thể xem đây là món quà ngọt ngào mà bố mẹ dành cho bé khi cùng con bước vào thế giới của người kể chuyện cổ tích vĩ đại Hans Christian Andersen. 
 
Nhà Xuất bản Kim Đồng vừa ra mắt ấn bản mới “Truyện cổ Andersen”, bản dịch của Trần Minh Tâm. Theo nhà nghiên cứu văn hóa Hữu Ngọc, bản dịch của Trần Minh Tâm là bản “đầy đủ nhất, nêu bật được tinh thần bản gốc Đan Mạch nhất”. Ngài Niels Julius Lassen - Đại sứ Đan Mạch đầu tiên tại Việt Nam, người từng có nhiều năm làm việc với dịch giả Trần Minh Tâm cũng đánh giá cao “sự cố gắng tìm hiểu về nội dung và ngôn ngữ” của bà.
 
Từng xuất bản nhiều ấn bản “Truyện cổ Andersen”, lần này, Nhà Xuất bản Kim Đồng giới thiệu tới độc giả bản dịch “Truyện cổ Andersen” của dịch giả Trần Minh Tâm. Theo nhà nghiên cứu văn hóa Hữu Ngọc, đây là bản dịch “đầy đủ nhất, nêu bật được tinh thần bản gốc Đan Mạch nhất”. Bộ truyện sưu tập khá đầy đủ truyện kể của Andersen, văn phong dịch gần với văn phong của Andersen. 
 
Từ lâu, truyện cổ Andersen đã trở thành một phần tuổi thơ của rất nhiều thế hệ trẻ em Việt Nam. Ai trong chúng ta lớn lên mà không ấn tượng với hình ảnh “Chú lính chì dũng cảm”, “Nàng công chúa và hạt đậu”, “Vịt con xấu xí”, “Nàng tiên cá”, “Bầy thiên nga”, “Cô bé bán diêm” hay “Bộ quần áo mới của hoàng đế”…
 
Điều gì khiến những truyện cổ này làm say mê độc giả khắp thế giới? Có phải chỉ trẻ em mới đọc “Truyện cổ Andersen”?
 
Nhà văn Nguyễn Tuân từng viết: “Em nhỏ nào đã đọc qua truyện ngắn Andersen thì trọn đời không khi nào quên và dửng dưng với thơ ca, mộng ước, tình thương yêu và lòng công bằng. Còn trứng nước, người độc giả tí hon thấy ở truyện Andersen cái thế giới tưởng tượng xa xôi có yêu tinh nhưng cũng có nàng tiên, và sớm biết rằng kẻ ác dù oai tợn đến đâu rồi cuối cùng cũng cứ lăn chiêng đổ nhào.
 
Lớn dần lên, tưởng tượng dồi dào hơn, bạn đọc sẽ thấy nhân vật là những người cố gắng vượt khó để tiến gần lên công lí và nhích tới chân lí.
 
Đứng tuổi rồi, bạn đọc sẽ thấy ở truyện ngắn bừng lên những kinh nghiệm về lẽ đời và đạo người, thấy cái triết lí sinh động của sự sống, và cái lí giải chân xác về cuộc sống.
 
Ở người độc giả lớn tuổi, Andersen đã biết tỉnh gợi được lại cái phần hồn nhiên trong trắng vẫn đọng chìm, đánh thức lại những cái bồng bột chân chất của tuổi măng trứng để mà đối soi vào thực tế phiền phức”.
 
Bà Ane Kirsten Andersen, Tham tán Văn hóa Đại sứ quán Đan Mạch chia sẻ: “Thế giới cổ tích của Hans Christian Andersen rất phong phú và đa nghĩa. Vì vậy, truyện cổ Andersen phù hợp với nhiều lứa tuổi, cả em bé 5 tuổi lẫn cụ già 70 tuổi đều có thể là độc giả, mà mỗi lứa tuổi lại có thể cảm nhận được những tầng nghĩa khác nhau”.
 
Ngài Niels Julius Lassen - Đại sứ Đan Mạch đầu tiên tại Việt Nam, người có nhiều năm làm việc với dịch giả Trần Minh Tâm đánh giá cao “sự cố gắng tìm hiểu về nội dung và ngôn ngữ” của bà. Để trả lời các câu hỏi của dịch giả, ngài Lassen cũng phải tra cứu ở thư viện Đan Mạch nhiều lần. “Tôi thành thực mong bản dịch Truyện cổ Andersen mới này sẽ được độc giả thích thú tìm đọc và hiểu ý nghĩa thông điệp mà tác giả đã gửi gắm trong các tác phẩm”, Ngài Lassen chia sẻ.
 
Hơn 20 năm qua, dịch giả Trần Minh Tâm đã dịch hàng trăm truyện cổ của Andersen. Bản dịch được tái bản nhiều lần, gây ấn tượng với nhiều thế hệ trẻ em Việt Nam.
 
Dịch giả Trần Minh Tâm là một trong ba cá nhân được trao giải Hans Christian Andersen năm 2018 tại chính thành phố quê hương Odense của đại văn hào người Đan Mạch. Giải thưởng ghi nhận những đóng góp của bà trong việc phổ biến rộng rãi tác phẩm của bậc thầy kể truyện cổ tích Hans Christian Andersen tại Việt Nam.
 
KHÔI NGUYÊN THẢO