Bài toán về quy hoạch trong xử lý rác

05:10, 24/10/2019

Sau hàng loạt những tồn tại, bất cập trong thu gom, xử lý chất thải rắn trong sinh hoạt, y tế, nông nghiệp kéo dài trong thời gian qua đặt ra vấn đề chính yếu, đó là công tác quy hoạch.

Sau hàng loạt những tồn tại, bất cập trong thu gom, xử lý chất thải rắn trong sinh hoạt, y tế, nông nghiệp kéo dài trong thời gian qua đặt ra vấn đề chính yếu, đó là công tác quy hoạch.
 
Khẩn trương xây dựng phương án xử lý rác hợp vệ sinh, đúng quy định khi dự án bãi rác đóng cửa hoặc nhà máy xử lý rác tạm ngưng hoạt động khi gặp sự cố. Ảnh: N.Thu
Khẩn trương xây dựng phương án xử lý rác hợp vệ sinh, đúng quy định khi dự án bãi rác đóng cửa hoặc nhà máy xử lý rác tạm ngưng hoạt động khi gặp sự cố. Ảnh: N.Thu
 
Thẳng thắn nhìn nhận về những tồn tại trong xử lý rác thải thời gian qua một phần do sự gia tăng dân số, do quá trình đô thị hóa, phát triển công nghiệp, sản xuất nông nghiệp, dịch vụ du lịch, khám chữa bệnh... làm gia tăng lượng chất thải rắn thải ra môi trường. Trong đó, đặc biệt lượng chất thải rắn khó phân hủy, chất thải nguy hại thực sự là điều đáng lo ngại, ảnh hưởng đến môi trường và sức khỏe của các thế hệ sau.
 
Theo ông Nguyễn Trọng Ánh Đông - Ủy viên BTV Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh, Trưởng đoàn giám sát “về việc thực hiện pháp luật về bảo vệ môi trường trong xử lý chất thải rắn trong sinh hoạt, y tế và sản xuất nông nghiệp” trên địa bàn tỉnh cho rằng: “Công tác quy hoạch các khu xử lý rác, các bãi rác chôn lấp chưa đồng bộ và gắn liền với quy hoạch chung của khu đô thị, khu dân cư. Các huyện, thành phố chưa xây dựng được phương án dự phòng trong trường hợp đóng cửa bãi rác, hoặc khi nhà máy xử lý chất thải rắn gặp sự cố... Hầu hết các dự án đầu tư xây dựng các nhà máy xử lý rác ở địa phương tiến độ chậm, năng lực đầu tư yếu, công nghệ còn lạc hậu, chưa phù hợp, chưa đáp ứng với yêu cầu thực tế của địa phương. Kinh phí bố trí cho công tác bảo vệ môi trường chưa đáp ứng yêu cầu, nhất là chưa đầu tư phương tiện vận chuyển, thu gom rác tương xứng với lượng rác thải thực tế của các địa phương. Đặc biệt, qua thực tế khảo sát đoàn nhận thấy mối nguy hại từ nguồn rác thải nông nghiệp là bao bì thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng chưa được thu gom đầy đủ để xử lý theo đúng quy định của pháp luật. Trên thực tế còn tình trạng người dân bỏ chung rác thải nông nghiệp là bao bì thuốc bảo vệ thực vật vào thùng chứa rác thải sinh hoạt, gây khó khăn trong thu gom, xử lý rác. Đây chính là nguồn gây ô nhiễm môi trường, có mối nguy hại rất lớn đến môi trường sống của cộng đồng dân cư, nhất là ở những vùng chuyên canh sản xuất rau, hoa của Lâm Đồng.
 
Tại buổi đối thoại trực tiếp với UBND tỉnh và các sở, ngành liên quan, đoàn giám sát kiến nghị Tỉnh ủy Lâm Đồng xem xét ban hành nghị quyết chuyên đề về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong việc thực hiện chủ trương, chính sách về bảo vệ môi trường đối với xử lý chất thải rắn trong sinh hoạt, y tế, nông nghiệp”.
 
Đối với UBND các huyện, thành phố trong tỉnh cần khẩn trương khảo sát, quy hoạch quỹ đất để xây dựng thêm phương án chôn lấp rác thải hợp vệ sinh, bãi dự phòng khi nhà máy xử lý chất thải rắn gặp sự cố tạm ngưng hoạt động trong quá trình vận hành, hoặc chưa thể xử lý theo đúng công suất đã đăng ký, gây tồn đọng rác thải trong thời gian dài... Mặt khác, tăng cường giám sát việc xử lý khối lượng rác tại các nhà máy xử lý chất thải rắn trên địa bàn và kinh phí chi trả cho chủ đầu tư. Đồng thời, có kế hoạch khảo sát thực tế để đánh giá cụ thể lượng rác thải hàng ngày và tỷ lệ thu gom rác thải đã thực hiện, từ đó xây dựng phương án, lộ trình nâng tỷ lệ thu gom, xử lý rác thải đáp ứng yêu cầu. 
 
Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phạm S: Sắp tới, UBND tỉnh sẽ chỉ đạo các sở, ngành, địa phương rà soát tổng thể quy hoạch, quản lý chất thải rắn trên địa bàn tỉnh. Cập nhật, bổ sung quan điểm, mục tiêu mới của Quyết định 491 năm 2018 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt điều chỉnh chiến lược quốc gia về quản lý tổng hợp chất thải rắn đến năm 2025, tầm nhìn đến 2050. Xem xét áp dụng các chính sách ưu đãi và hỗ trợ đầu tư trong lĩnh vực xử lý chất thải rắn theo quy định hiện hành. Tiếp tục khuyến khích, kêu gọi các thành phần kinh tế tham gia đầu tư phát triển trong lĩnh vực thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn. 
 
Cũng theo Phó Chủ tịch Phạm S, lãnh đạo tỉnh sẽ tiếp tục quan tâm, chỉ đạo các sở, ngành, cơ quan chức năng trong xây dựng quy hoạch, tổ chức thực hiện quy hoạch, quản lý quy hoạch. Đặc biệt, trong quy hoạch đô thị và cơ sở hạ tầng phải chú ý đến việc quy hoạch nhà máy xử lý rác, bãi chôn lấp rác đảm bảo theo quy định. Sắp tới, UBND tỉnh sẽ rà soát lại các dự án xây dựng nhà máy xử lý rác trên địa bàn tỉnh, rà soát lại công nghệ xử lý rác. Theo đó, yêu cầu nhà đầu tư khẩn trương triển khai để hoàn thiện đưa nhà máy vào hoạt động. Tăng cường thẩm định công nghệ xử lý rác đối với những dự án đã được phê duyệt. Mặt khác, tỉnh cũng sẽ kiến nghị Bộ Y tế rà soát, nâng cấp thay thế các lò đốt rác y tế đã lạc hậu, gây ô nhiễm môi trường tại các trung tâm y tế cấp huyện. Đề nghị kiểm soát việc xử lý tro xỉ của các nhà máy đốt rác y tế, nhằm bảo vệ môi trường tốt nhất, bảo vệ sức khỏe cho Nhân dân.
 
NGUYỆT THU