Tăng khả năng tiếp cận điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone

08:11, 29/11/2018

Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS tỉnh đề xuất trong thời gian tới mở thêm ít nhất một  cơ sở điều trị thay thế tại thành phố Bảo Lộc, 2 cơ sở cấp phát thuốc tại các Trung tâm Y tế huyện Lâm Hà, Di Linh. Về lâu dài cần mở thêm cơ sở cấp phát thuốc tại một số huyện khác nữa nhằm tạo điều kiện tốt nhất về tiếp cận điều trị cho bệnh nhân tham gia chương trình.

Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS tỉnh đề xuất trong thời gian tới mở thêm ít nhất một  cơ sở điều trị thay thế tại thành phố Bảo Lộc, 2 cơ sở cấp phát thuốc tại các Trung tâm Y tế huyện Lâm Hà, Di Linh. Về lâu dài cần mở thêm cơ sở cấp phát thuốc tại một số huyện khác nữa nhằm tạo điều kiện tốt nhất về tiếp cận điều trị cho bệnh nhân tham gia chương trình.
 
BSCKII Nhữ Đình Hưng kiểm tra sức khỏe bệnh nhân. Ảnh: An Nhiên
BSCKII Nhữ Đình Hưng kiểm tra sức khỏe bệnh nhân. Ảnh: An Nhiên

Cơ sở điều trị thay thế tại Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS Lâm Đồng đi vào hoạt động hơn 3 năm nay và Cơ sở cấp phát thuốc Methadone tại Trung tâm Y tế Đạ Tẻh hoạt động được 2 năm. Đến nay, tổng số bệnh nhân tham gia điều trị Methadone toàn tỉnh có 647 người, trong đó tại Cơ sở điều trị thay thế là 566 bệnh nhân và tại Cơ sở cấp phát thuốc Methadone Đạ Tẻh là 81 bệnh nhân. 
 
Bệnh nhân hiện tham gia điều trị toàn tỉnh là 573 người, bỏ trị là 74 người do thi hành án, chuyển nơi khác, tái sử dụng ma túy… Tổng số người nghiện toàn tỉnh là: 3.830 người, trong đó có hồ sơ quản lý là 2079 người, chưa có hồ sơ quản lý là 1.751 người. Số người nghiện cao nhất tập trung ở các địa bàn: Đà Lạt, Bảo Lộc, Lâm Hà, Di Linh, Đức Trọng… Ở vùng sâu, vùng xa có số người nghiện gia tăng nhanh là huyện Đam Rông. 
 
Tại Cơ sở điều trị thay thế, tổng số bệnh nhân hiện tham gia điều trị là 573 người. BSCKII Nhữ Đình Hưng - Trưởng phòng khám Cơ sở điều trị thay thế cho biết: Thuận lợi của việc điều trị và cấp phát thuốc Methadone căn cứ vào Nghị định số 90/2016/NĐ-CP ngày 1/7/2016 của Chính Phủ quy định về điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế; Quyết định số 5076/QĐ-BYT ngày 12/12/2007 của Bộ trưởng Bộ Y tế về việc ban hành hướng dẫn điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone và hướng dẫn tổ chức thực hiện; Kế hoạch số 1285/KH-UBND ngày 8/3/2017 của UBND tỉnh Lâm Đồng phê duyệt “Kế hoạch điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng giai đoạn 2017-2020”.
 
Về hoạt động chuyên môn, nghiệp vụ, Cơ sở điều trị thay thế hoạt động được hơn 3 năm nên ngày càng nề nếp, nhịp nhàng và đồng bộ hơn cả về chuyên môn nghiệp vụ với các kỹ năng khác như giao tiếp, xử lý tình huống, sự việc… trong quá trình tư vấn, khám và điều trị phục vụ bệnh nhân. Cán bộ của cơ sở được đào tạo mới, đào tạo lại, đào tạo nâng cao nên không chỉ đáp ứng tốt phục vụ tại Cơ sở điều trị thay thế mà còn đảm trách hướng dẫn, giám sát hỗ trợ hàng tháng, hàng quý cho Cơ sở cấp phát thuốc Methadone tại Đạ Tẻh.
 
Đa số bệnh nhân đã tham gia trong thời gian dài (>1 năm đến >3 năm) nên tuân thủ điều trị tốt và đã có những đồng cảm, chia sẻ với cán bộ Cơ sở điều trị thay thế, coi Cơ sở là nhà, cán bộ là người thân. Trong thực tế có những khó khăn nhất định như: Địa bàn triển khai, toàn tỉnh mới có 1 Cơ sở điều trị thay thế tại thành phố Đà Lạt và 1 Cơ sở cấp phát thuốc Methadone tại Trung tâm Y tế huyện Đạ Tẻh cách xa nhau gần 200 km. Trong khi đó địa bàn tỉnh quá rộng, đường sá đi lại quá xa, nhất là các huyện vùng sâu, vùng xa; hệ quả bệnh nhân ở vùng này có tỷ lệ tuân thủ điều trị, bỏ trị cao hay người nghiện các chất dạng thuốc phiện khó có điều kiện tham gia chương trình.
 
Xu thế chuyển dịch sử dụng ma túy đa dạng hóa: Một số bệnh nhân tham gia điều trị khi xét nghiệm nước tiểu không chỉ dương tính với các chất dạng thuốc phiện (CDTP) mà còn dương tính với các chất ma túy khác như cần sa, amphetamine, methamphetamine, estasy… hay bệnh nhân đang tham gia điều trị có nghi ngờ có sử dụng ma túy được chỉ định test nước tiểu cũng phát hiện có sử dụng các loại ma túy trên với nhiều lý do gặp gỡ bạn bè nghiện, thử tìm cảm giác mới, lạ… cũng dẫn đến bệnh nhân kém tuân thủ hay bỏ trị.
 
Xuất phát từ những khó khăn trên, Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS tỉnh đề xuất trong thời gian tới mở thêm ít nhất một Cơ sở điều trị thay thế tại thành phố Bảo Lộc, 2 Cơ sở cấp phát thuốc tại các Trung tâm Y tế huyện Lâm Hà, Di Linh. Về lâu dài cần mở thêm Cơ sở cấp phát thuốc tại một số huyện khác nữa nhằm tạo điều kiện tốt nhất về tiếp cận điều trị cho bệnh nhân tham gia chương trình.
 
Tăng cường công tác truyền thông trên các phương tiện truyền thông đại chúng rộng rãi tại địa phương về lợi ích thiết thực cho người nghiện, gia đình, cộng đồng nơi họ sinh sống khi tham gia điều trị thay thế bằng thuốc Methadone sẽ giảm gánh nặng về tài chính, cải thiện quan hệ tình cảm, cơ hội việc làm và không gây mất trật tự an ninh hay vi phạm pháp luật… Đưa công tác điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone vào nghị quyết của các cấp ủy đảng, là nhiệm vụ chính trị của các cấp chính quyền địa phương, từ đó sẽ chỉ đạo triển khai phối hợp cho các ban ngành đoàn thể phối hợp với y tế thực hiện hiệu quả, nhất là ngành công an; lao động, thương binh - xã hội. 
 
BSCKII Nhữ Đình Hưng đưa ra lời khuyên cho bệnh nhân đó là: Sự lựa chọn thông minh nhất của bệnh nhân hay người nghiện các chất dạng thuốc phiện là đừng nghiện thêm hay sử dụng thêm các loại ma túy khác (cần sa, amphetamine, methamphrtamine, estasy…) hay đang sử dụng hỗn hợp các loại ma túy trong đó có các chất dạng thuốc phiện thì hãy dừng bỏ các loại ma túy chưa có thuốc điều trị thay thế ngoài nghiện các chất dạng thuốc phiện đó là Methadone. Cần sa, amphetamine, methamphrtamine, estasy… là con đường dẫn đến bệnh viện tâm thần, loạn thần triệu chứng, loạn thần chức năng, bệnh tâm thần với các tổn thương vĩnh viễn và cuối cùng là cái chết không mong muốn.
 
AN NHIÊN