Tất cả những người thành công đều có những cá tính rất đặc biệt, thậm chí có thể nói trong họ còn có một chút "điên".
Ông Đặng Vũ Cảnh Linh Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu Truyền thống và Phát triển |
Tất cả những người thành công đều có những cá tính rất đặc biệt, thậm chí có thể nói trong họ còn có một chút “điên”.
Ngày nay, có rất nhiều bạn trẻ sẵn sàng quay lưng với ước mơ, niềm đam mê thực sự của mình để chấp nhận sống dựa dẫm vào gia đình và hài lòng với tương lai do người khác định sẵn. Nhưng bên cạnh đó, cũng có rất nhiều bạn trẻ với cá tính và sự mạnh mẽ đã dám sống hết mình với niềm đam mê của bản thân. Đôi khi, chính cái được gọi là “điên” và “lập dị” tiềm ẩn trong họ lại là thứ giúp họ gặt hái được nhiều thành công.
Chúng tôi đã có cuộc trao đổi với ông Đặng Vũ Cảnh Linh - Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu Truyền thống và Phát triển đề lý giải vấn đề này dưới góc độ tâm lý.
Là một người tiếp xúc rất nhiều với sinh viên, ông nhìn nhận như thế nào về lối sống và cách định hướng công việc của các bạn trẻ ngày nay?
Định hướng của giới trẻ ngày nay khác thế hệ chúng tôi rất nhiều. Sự lựa chọn của các bạn trẻ ngày càng đa dạng. Các bạn lựa chọn trước hết là theo sở thích, đam mê sau đó mới tính đến các yếu tố khác như: hoàn cảnh, điều kiện khả năng, ý kiến của bố mẹ, gia đình… Hơn nữa, việc được tiếp xúc với các phương tiện thông tin truyền thông cũng khiến các bạn bắt nhịp nhanh hơn với cuộc sống hiện đại, từ đó tự chủ hơn trong việc định hướng tương lai cho mình.
Nhưng cũng không thể phủ nhận rằng trên thực tế, còn một bộ phận lớn giới trẻ đang sống theo sự sắp đặt của gia đình. Trong số đó, có những bạn hài lòng với sự sắp xếp của mình khi thấy nó phù hợp với mong muốn của bản thân. Nhưng cũng có những bạn không biết mình thực sự muốn gì nên thụ động, chấp nhận một tương lai do người khác định sẵn. Họ không có chính kiến, không dám đưa ra quyết định vì sợ vấp ngã. Đến một ngày khi cuộc sống mệt mỏi, nhìn bạn bè đạt được ước mơ, những bạn trẻ này mới tỉnh ngộ và cảm thấy mệt mỏi, chán nản.
Ông có nghĩ rằng, chỉ học đại học, chỉ có con đường học vấn mới đưa các bạn trẻ đến với thành công? Và nếu không thì họ còn có những con đường nào khác?
Bạn có thừa nhận với tôi rằng, Bill Gate là một người rất thành công trong lĩnh vực công nghệ thông tin? Võ Nguyên Giáp là một vị tướng tài ba trong lĩnh vực quân sự? Họ đâu có trải qua bất cứ trường đại học nào? Vì vậy nên tôi lại được nói một câu rất quen thuộc “Đại học không phải là con đường duy nhất dẫn đến thành công”. Sự đào tạo trong nhà trường chỉ trang bị được 30 đến 40% kiến thức cần thiết cho công việc sau này. Còn lại các bạn trẻ phải tích lũy trong trường đời.
Cá nhân tôi thấy rằng, định hướng công việc của mỗi cá nhân là yếu tố rất quan trọng. Các bạn phải biết mình thích gì, niềm đam mê của mình là gì, rồi phải đủ dũng cảm để cháy hết mình với nó.
Đặng Vũ Cảnh Linh: Định hướng của giới trẻ ngày nay khác thế hệ chúng tôi rất nhiều. |
Nói đến đam mê, hiện nay có rất nhiều bạn trẻ có cá tính mạnh (thậm chí lập dị) sẵn sàng từ bỏ, đánh đổi nhiều thứ để được sống với đam mê, ông có ủng hộ điều đó? Và theo ông, cá tính mạnh đó đem lại cho các bạn trẻ những gì?
Đam mê chính là yếu tố quan trọng tạo nên sự thành công. Nếu không có đam mê, không dám sống hết mình với nó thì các bạn trẻ rất dễ trở nên lãnh đạm, sống một cuộc sống mờ nhạt, hay như Nam Cao đã từng gọi nó là một cuộc “sống mòn”. Vậy nên chẳng có lý do gì để tôi không ủng hộ các bạn trẻ vượt qua tất cả những rào cản để cháy hết mình với đam mê.
Nhưng cũng phải thừa nhận rằng, con đường đi từ đam mê đến thành công không hề bằng phẳng. Trước hết, ngay từ việc xác định con đường đi cho mình các bạn trẻ đã có thể vấp phải những rào cản từ gia đình, bạn bè rồi dư luận xã hội. Phải là những người có cá tính rất mạnh - (tôi xin mượn từ của bạn), thậm chí là “lập dị” thì mới đủ can đảm về giữ vững sự lựa chọn đó.
Rồi trong suốt quãng đường theo đuổi niềm đam mê sẽ có những lúc các bạn vấp ngã, thất bại. Nếu không thực sự nghiêm túc và chín chắn trong việc lựa chọn hướng đi các bạn sẽ rất dễ chán nản và bỏ cuộc.
Còn về việc cá tính mạnh đem lại cho các bạn trẻ những gì thì rõ ràng nó đem lại rất nhiều thứ. Tất cả những người thành công đều có những cá tính rất đặc biệt, thậm chí có thể nói trong họ còn có một chút “điên”. Nhưng chính cái “điên” đó lại có khả năng giải phóng họ khỏi sự kìm kẹp của các chuẩn mực xã hội, giúp họ thoát ra được những ảnh hưởng tiêu cực của tổng hòa các mối quan hệ phức tạp… từ đó là bệ phóng cho sự sáng tạo. Nhưng không phải ai cũng có trong mình chút “điên” đó.
Có rất nhiều các bạn trẻ vì theo đuổi đam mê mà vấp phải những phản ứng tiêu cực từ dư luận. Xã hội nên có cách nhìn nhận như thế nào với những bạn trẻ có cá tính mạnh như vậy, thưa ông?
Tôi chỉ muốn nói một câu, đó là: "Chúng ta hãy thật bình tĩnh và độ lượng trước những sự lựa chọn trái chiều của các bạn trẻ". Việc dám đi ngược lại xu thế đám đông, dám từ chối cuộc sống ổn định để theo đuổi đam mê không hề đơn giản. Thay bằng việc phủ nhận nó một cách vội vàng thì chúng ta hãy kiên nhẫn chờ đợi… Thành công ngọt ngào chắc chắn sẽ đến với những bạn dám cháy hết mình với đam mê.
Nhưng về phía các bạn trẻ, các bạn cũng phải thực sự nghiêm túc, chín chắn trong việc lựa chọn và quyết định hướng đi cho mình. Các bạn phải chịu trách nhiệm trước hết là với cuộc sống của bản thân, sau đó là sự phát triển của xã hội. Không nên lợi dụng danh nghĩa theo đuổi đam mê mà bất chấp những giá trị tốt đẹp của cộng đồng.
Và sự cá tính, có phần lập dị, ngông cuồng đó sẽ dẫn đến điều gì nếu như các bạn trẻ định hướng sai đam mê và con đường đi của mình?
Đối với những bạn trẻ có cá tính mạnh họ thích gì thì sẽ làm đến cùng. Vậy nên khi họ quyết định sai, rồi “cháy” hết mình với cái sai đó thì rất dễ lâm vào ngõ cụt. Còn cụt đến như thế nào thì còn tùy vào việc họ có kịp thời nhận ra cái sai của mình hay không?
Lấy ví dụ một trường hợp cụ thể là game thủ trẻ Nguyễn Hà Đông. Theo ông, cá tính mạnh mẽ (thậm chí có thể gọi là “lập dị”) đã đem lại cho chàng trai trẻ này những gì?
Nói về Hà Đông, trước hết tôi muốn bày tỏ sự ngưỡng mộ của mình với chàng trai trẻ này, cả về tài năng lẫn tâm đức (thể hiện ở hành động “khai tử” trò chơi khi nhận ra nó gây nghiện và làm mất thời gian của rất nhiều người).
Với tôi, cái cá tính và lập dị của Đông không giống với các bạn trẻ khác. Đông không ăn mặc khác người, không có những hành động khác người càng không có những phát ngôn gây sốc. Nhưng Đông lập dị ở chỗ là một game thủ rất “tỉnh” trong số đông các bạn trẻ chơi game.
Đông không coi game đơn giản chỉ là một trò chơi, mà Đông coi đó là một lĩnh vực sáng tạo. Đông đam mê sáng tạo game, kiên trì, chịu khó tìm tòi học hỏi… và rồi Đông đã chứng minh cho mọi người thấy rằng, mình thực sự là một tài năng trong lĩnh vực công nghệ thông tin. Một trong những nhân tố quan trọng giúp chàng trai trẻ có được thành công lớn như vậy chính là sự nhiệt huyết, kiên trì theo đuổi đam mê.
"Hãy chứng minh các bạn là “vàng” để ngọn lửa cuộc đời chỉ có thể làm các bạn sáng lên chứ không thể làm các bạn tan chảy" |
Từ câu chuyện của Đông ông có suy ngẫm gì về giấc mơ của giới trẻ Việt?
Sẽ rất vui mừng nếu như ngày càng có nhiều bạn trẻ làm được như Hà Đông đúng không ạ? Nhưng tôi không vội, tôi vẫn kiên nhẫn chờ đợi từng “ngôi sao” tỏa sáng.
Không thể phủ nhận rằng, ngày nay có khá nhiều bạn trẻ có lối sống “mì ăn liền” muốn nổi tiếng bằng những scandal, những phát ngôn gây sốc… Nhưng không nên vì đó mà bi quan về thế hệ trẻ. Tôi tin rằng, phần lớn các bạn trẻ vẫn rất nghiêm túc với cuộc sống của bản thân và sự phát triển của xã hội.
Dưới góc độ tâm lý, ông có thể lý giải vì sao hiện nay một bộ phận giới trẻ lại hình thành nên lối sống phóng khoáng, thực dụng… rồi tự đưa mình đến với những kết cục không tốt?
Trong xã hội hiện đại coi trọng cái tôi cá nhân, rất nhiều bạn trẻ ngộ nhận về bản thân, hiểu lầm về cái gọi là đam mê, lý tưởng. Các bạn sẵn sàng làm theo sở thích của mình bất chấp cả những giá trị tốt đẹp của xã hội.
Hơn nữa, chính sự nuông chiều sắp đặt sẵn của gia đình đã hình thành nên lối sống ưa hưởng thụ của các bạn trẻ, khiến họ có cái nhìn rất hời hợt về những giá trị đích thực của cuộc sống.
Ông có điều gì muốn nhắn nhủ đến thế hệ trẻ ngày nay?
Hãy chứng minh các bạn là “vàng” để ngọn lửa cuộc đời chỉ có thể làm các bạn sáng lên chứ không thể làm các bạn tan chảy.
Cảm ơn ông về những chia sẻ rất thú vị!
(Theo khampha.vn)