Góp ý về việc xác định giá đất, bảng giá đất khi thu hồi đất trong Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi)

(LĐ online) - Về nguyên tắc xác định giá đất, ban hành bảng giá đất trong Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), từ thực tiễn những năm qua trên các địa bàn mà chúng tôi có điều kiện tiếp cận, chúng tôi mạnh dạn có ý kiến đề xuất mấy vấn đề xung quanh các nội dung liên quan đến việc xác định giá đất, công bố bảng giá đất mà Dự thảo Luật đã đề cập.

Cần quy định cụ thể, chi tiết nguyên tắc định giá khi thu hồi đất. Ảnh minh họa: Nguyễn Thành

Điều 153 Dự thảo Luật quy định việc định giá đất phải đảm các nguyên tắc: Theo mục đích sử dụng đất (để) định giá; theo thời hạn sử dụng đất và các yếu tố khác ảnh hưởng đến giá đất; phù hợp với giá đất phổ biến trên thị trường quyền sử dụng đất trong điều kiện bình thường; tuân thủ đúng phương pháp, trình tự, thủ tục định giá... 

Và, Luật Dự thảo còn yêu cầu việc định giá phải bảo đảm tính độc lập về chuyên môn nghiệp vụ, trung thực, khách quan của kết quả định giá đất giữa cơ quan định giá, cơ quan thẩm định giá, cơ quan quyết định giá. 

Quy định rõ các nội dung này là điều cần thiết, đảm bảo tránh tình trạng người (tổ chức) bị thu hồi đất khiếu kiện, điều này đã xảy ra, nhiều trường hợp khiếu kiện kéo dài, khó hoặc không giải quyết được, gây bất bình trong Nhân dân. 

Vì vậy, trong Luật Đất đai (sửa đổi) lần này, cần quy định cụ thể, chi tiết việc nguyên tắc định giá, chẳng hạn việc thu hồi đất là để xây dựng các công trình, dự án nhằm phục vụ cho công cuộc phát triển kinh tế - xã hội, vì lợi ích quốc gia, công cộng, phải khác với việc thu hồi đất để chuyển đổi mục đích, giao cho các nhà đầu tư nhằm... phát triển quỹ đất để kinh doanh thu lợi từ thị trường bất động sản. 

Trong thực tế thời gian qua, rất không có lý khi cơ quan chức năng thu hồi đất, định giá đất, thường không bám sát giá cả thị trường của từng loại đất tại thời điểm thu hồi và các yếu tố chi phối khác trên thị trường quyền sử dụng đất. Vì vậy, cần quy định cụ thể thành phần của hội đồng định giá, thẩm định giá, quyền quyết định giá và của người có thẩm quyền, và có hình thức xử lý nghiêm khắc khi những người có các quyền trên cố tình làm sai lệch giá đất vì lợi ích nhóm, lợi ích cá nhân.

Về bảng giá đất, quy định như Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), theo chúng tôi là phù hợp. Bảng giá đất được công bố và ban hành hàng năm để đảm bảo giá đất phù hợp, sát với giá đất thời điểm giá cả quyền xử dụng đất trên thị trường, bởi giá quyền sử dụng đất thị trường luôn biến động theo chiều tăng, nếu bảng giá đất áp dụng thời gian dài - trung hạn, dài hạn, sẽ có thể gây thất thu cho ngân sách Nhà nước, tạo kẽ hở để cho các cơ quan, cá nhân thẩm quyền lợi dụng thu lợi bất chính, gây ra tình trạng khiếu kiện; và hơn thế là... mất cán bộ, mất uy tín với người dân...