• QUÂN VỚI DÂN GẮN BÓ LÂU BỀN

Cả hai hòn đảo với phong cảnh hoang sơ, rừng tự nhiên phủ xanh, điểm cao nhất so với mặt nước biển từ 170m đến 318m là nơi đóng quân của 2 Trạm Ra đa 595 và 615, Trung đoàn 551, Vùng 5 Hải quân Việt Nam. Những “đôi mắt thần” của lực lượng Hải quân ở đây luôn ngày đêm quan sát từ sớm, từ xa, nhanh chóng và chính xác để canh giữ bình yên nơi biển đảo cực Nam của quê hương đất Việt.

Bước lên cầu cảng đảo Hòn Khoai, phóng viên đi theo con đường vòng cung chừng ba cây số giữa rừng nguyên sinh đến doanh trại Trạm Ra đa 595, Trung đoàn 551, Vùng 5 Hải quân vào giờ lập xuân giữa trưa nắng rực rỡ. Trong buổi lễ đón tiếp Đoàn công tác mang quà xuân ra đảo Hòn Khoai, Thượng úy Hoàng Kim Thới - Chính trị viên Trạm Ra đa 595 cho biết, Trạm Ra đa 595 được thành lập ngày 25/10/1989 cách đất liền ở điểm gần nhất 14km, nằm gần tuyến đường hàng hải quốc tế, cửa ngõ phía Đông đi vào Vịnh Thái Lan. Hòn Khoai là đảo không có dân cư sinh sống; hiện nay các lực lượng đứng chân gồm Trạm Ra đa 595, thuộc Trung đoàn 551, Vùng 5 Hải quân; Đồn Biên phòng 700, Bộ đội Biên phòng tỉnh Cà Mau; Trạm Hải đăng Hòn Khoai, Bộ Giao thông vận tải; Hạt Kiểm lâm Hòn Khoai, Chi cục Kiểm lâm tỉnh Cà Mau và Tổng Công ty Thái Sơn đang xây dựng công trình cho Trạm. “Trong thời gian qua, cán bộ, chiến sĩ của Trạm luôn an tâm tư tưởng công tác, xác định tốt nhiệm vụ, có ý chí quyết tâm cao, chấp hành nghiêm pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội, quy định của đơn vị. Toàn trạm đã quán triệt và tổ chức thực hiện nghiêm nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, quan sát phát hiện, thông báo mục tiêu trong khu vực đảm nhiệm...”, Chính trị viên Hoàng Kim Thới nói.

Theo đó, trong năm 2023, Trạm Ra đa 595 duy trì trực 24/24 giờ đã quan sát phát hiện hàng chục ngàn mục tiêu, trong đó có mục tiêu các tàu chiến nước ngoài, kịp thời báo cáo về sở chỉ huy các cấp. Với công tác huấn luyện, Trạm đã thực hiện nghiêm theo kế hoạch, làm chủ vũ khí, khí tài mới, nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu, quan sát phát hiện, nắm chắc tình hình vùng biển đảm nhiệm. Qua các đợt kiểm tra của cấp trên, đơn vị đều đánh giá hoàn thành tốt và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Năm 2023, chi bộ của Trạm đạt trong sạch vững mạnh; tập thể đơn vị tiên tiến; nhiều cá nhân hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Đặc biệt, Trạm đã phối hợp đồn biên phòng và các lực lượng trên đảo cứu hộ, cứu nạn, cấp cứu 2 ngư dân bị nạn trên biển, đưa vào bờ an toàn, nhanh chóng phục hồi sức khỏe. Ngoài ra còn cấp thuốc miễn phí cho nhiều trường hợp ngư dân, công nhân ốm đau, bệnh tật khi đánh bắt hải sản, lao động trên đảo...

Lớp học tình thương do Thiếu tá Trần Bình Phục - Đội phó Đội công tác vận động quần chúng Đồn Biên phòng Hòn Chuối giảng dạy

Nếu đảo Hòn Khoai có cầu cảng cho tàu lớn cập bến thì đảo Hòn Chuối phải trung chuyển thêm hai tàu vừa và nhỏ mới đưa Đoàn công tác chúng tôi đặt chân lên bờ. Nhưng nhờ bờ biển dài, độ sâu của biển vừa đủ điều kiện môi trường cho hàng chục bè nuôi cá mú, cá bớp của ngư dân trên thu hoạch nguồn lợi quanh năm. Ông Lê Văn Phương, 65 tuổi, Chủ nhiệm Hợp tác xã Cá Bớp Hòn Chuối khoe ngay với phóng viên về suối nước ngọt mà lực lượng bộ đội trên đảo cùng với người dân vừa hoàn thành xây bể chứa, dẫn đường ống về sử dụng cách cầu cảng khoảng 100m. Hệ thống nước tự chảy từ khe suối gần khu dân cư này chính thức thay thế khe suối ở “ghềnh nồm” cách đó hơn 2km, đã sử dụng gần 10 năm. Còn trước đó nữa, 10 năm trở về trước, người dân đảo Hòn Chuối phải sử dụng nước ngọt hạn chế chở ra cung cấp từ tàu thuyền các doanh nghiệp, thương nhân từ bờ ra thu mua cá bớp, cá mú nuôi lồng bè...

“Hàng năm nguồn vốn Chương trình xóa đói, giảm nghèo tỉnh Cà Mau cũng đã hỗ trợ một số hộ của đảo Hòn Chuối duy trì nghề nuôi cá bớp, cá mú lồng bè. Năm 2023 vừa qua, do kinh tế khó khăn chung, toàn đảo Hòn Chuối với 10 hộ mỗi hộ nuôi 2 - 3 lồng bè cá bớp, cá mú, lợi nhuận mang về mỗi bè khoảng 15 triệu đồng, chỉ bằng 50% so với năm 2022. Nhưng quan trọng là họ vẫn bám biển, bám đảo, hy vọng nghề nuôi cá bè Hòn Chuối tăng thu nhập vượt trội cho những mùa sau...”, Giám đốc Hợp tác xã Cá Bớp Hòn Chuối lạc quan.

Cơ sở lạc quan ở đây, ông Phương “soi chiếu” từ đất liền ra đảo Hòn Chuối định cư với chiếc xuồng đánh cá nhỏ vài chục triệu đồng và đèo bồng 4 người con từ năm 1997, đến nay đã ổn định với 1 căn nhà xây cho riêng vợ chồng ông và 4 căn nhà xây của vợ chồng 4 người con của ông, cháu nội- ngoại gồm 7 người đang theo học lớp học tình thương do thiếu tá Trần Bình Phục - Đội phó Đội công tác vận động quần chúng Đồn Biên phòng Hòn Chuối đứng lớp. Hiện nay, lớp học tình thương từ lớp 1 đến lớp 7 huy động thường xuyên hơn 20 em học sinh đã được công nhận là một điểm trường trong hệ thống giáo dục của thị trấn Sông Đốc, huyện Trần Văn Thời, tỉnh Cà Mau.

Một góc đảo Hòn Khoai

• HỆ THỐNG “MẮT THẦN” NẮM CHẮC TÌNH HÌNH BIỂN ĐẢO

Phóng viên lên độ cao hơn 170m bên cạnh lớp học tình thương của Thiếu tá Trần Bình Phục là khu vực huấn luyện sẵn sàng chiến đấu, có hệ thống “mặt thần” quan sát phát hiện mục tiêu báo về sở chỉ huy để nhận lệnh kịp thời của Trạm Ra 615 thuộc Trung đoàn 551, Vùng 5 Hải quân. Đại úy Phùng Sỹ Chương, Trạm trưởng Trạm Ra đa 615 chia sẻ, đảo Hòn Chuối hiện có 68 hộ dân với 202 nhân khẩu, tập trung sinh sống ở 2 ghềnh theo mùa. Theo đó người dân sinh sống ở ghềnh Nam hướng Tây Nam của đảo từ tháng 9 âm lịch năm trước đến tháng 3 âm lịch năm sau; ghềnh chướng hướng Đông Bắc của đảo từ tháng 4 âm lịch đến tháng 8 âm lịch hàng năm.

“Trong những năm qua, Trạm Ra đa 615 Hòn Chuối duy trì một địa chỉ tình thương, thể hiện mối quan hệ đoàn kết quân dân. Hàng tháng, đơn vị trích quỹ lương tặng 20 kg gạo cho hộ gia đình đặc biệt khó khăn. Đồng thời tiếp tục xây dựng và phát triển mô hình “Giọt nước nghĩa tình” dẫn nước ngọt từ khe đá trên đảo kết nối cho người dân đủ dùng sinh hoạt trong mùa khô. Ngoài ra còn phối hợp với Đồn Biên phòng tổ chức lễ hội vui Tết trung thu cho con em người dân trên đảo... ”, Đại úy Phùng Sỹ Chương cho biết thêm. Kết quả trong năm 2023, chi bộ Trạm Ra đa 615 đạt danh hiệu trong sạch vững mạnh, tập thể Trạm vững mạnh toàn diện, mẫu mực, tiêu biểu, đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới, quyết không để bị động, bất ngờ trong mọi tình huống...

Nghề nuôi cá bớp, cá mú lồng bè đang duy trì thu nhập cho người dân xã đảo Hòn Chuối

Ông Hồ Trung Việt - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Cà Mau nhận định, vùng biển thuộc tỉnh Cà Mau có diện tích rộng lớn, trong đó chiếm khoảng 50% địa bàn giao cho Vùng 5 Hải quân quản lý. Hơn mười năm qua, các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp trong tỉnh Cà Mau nói riêng, các tỉnh, thành phía Nam nói chung đã đồng hành tổ chức thường xuyên các chuyến thăm, tặng quà từ hậu phương, làm nguồn động viên cán bộ, chiến sĩ các lực lượng vũ trang yên tâm công tác, vững vàng tay súng bảo vệ vững chắc biên cương Tổ quốc, Nhân dân tích cực lao động sản xuất, mở mang kinh doanh, dịch vụ, góp phần xây dựng kinh tế - xã hội biển đảo ngày càng phát triển đi lên...