Nét mới trong thực hiện kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật của Đảng

Năm 2024, Ủy ban Kiểm tra (UBKT) Trung ương chỉ đạo UBKT các cấp cần tập trung kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm các lĩnh vực dễ phát sinh tiêu cực, tham nhũng, những vấn đề nổi cộm, bức xúc trong xã hội, nội bộ mất đoàn kết, dư luận xã hội quan tâm…

Công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật của Đảng luôn được UBKT Tỉnh ủy đặc biệt quan tâm

Trên tinh thần chung của Ban Chấp hành Trung ương xác định rõ hơn vị trí, tầm quan trọng của công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng, tăng thêm chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm của cấp ủy và UBKT các cấp nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu lực, hiệu quả của công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng trong tình hình mới.

Để thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và các nhiệm vụ theo thẩm quyền, UBKT Trung ương đã tham mưu với Bộ Chính trị trình Ban Chấp hành Trung ương ban hành Quy định số 22, ngày 28/7/2021 về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng (Quy định 22) thay thế Quy định số 30, ngày 26/7/2016 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII.

Theo đó, Quy định 22 đã bổ sung một nguyên tắc rất quan trọng, đó là: “Công tác kiểm tra, giám sát phải kịp thời phát hiện nhân tố mới, tích cực để phát huy, phải bảo vệ cái đúng, bảo vệ người tốt, cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đột phá vì lợi ích chung; phải chủ động phát hiện sớm để phòng ngừa, ngăn chặn, khắc phục vi phạm, khuyết điểm của tổ chức Đảng và đảng viên ngay từ khi còn mới manh nha, không để vi phạm nhỏ tích tụ thành sai phạm lớn, kéo dài và lan rộng. Khi các vụ việc vi phạm được phát hiện, phải cương quyết xử lý kỷ luật nghiêm minh, kịp thời để răn đe, giáo dục” (Quy định tại khoản 3, Điều 2). Nội dung này cụ thể hóa tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, đồng thời thể hiện công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng nhằm phát huy ưu điểm, phải lấy xây là chính. Trong bối cảnh thực hiện đường lối đổi mới toàn diện, phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, chủ động hội nhập quốc tế, Đảng luôn khuyến khích, tạo điều kiện để cán bộ, đảng viên tìm tòi, năng động, sáng tạo; đồng thời, đề cao bảo vệ lẽ phải, bảo vệ người tốt, bảo vệ những cán bộ hết mình vì sự nghiệp chung.

Quy định 22 có một điều về phạm vi điều chỉnh, trong đó bổ sung đối tượng áp dụng so với Quy định 30 là “bao gồm cả tổ chức Đảng đã hết nhiệm kỳ hoạt động, đã giải thể hoặc thay đổi do chia tách, sáp nhập về mặt tổ chức; đảng viên đã chuyển công tác, nghỉ việc, nghỉ hưu” (Quy định tại khoản 2, Điều 1). Trong khi đó, chúng ta đều biết từ trước đến nay chưa có văn bản quy định nào đề cập đến các đối tượng này nên khi kiểm tra, xem xét kỷ luật có phần lúng túng. Nội dung này thể hiện tinh thần “không có vùng cấm”, “không có ngoại lệ” trong công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng.

Nhân dân cả nước đều nhận thấy, thực tế vừa qua, cấp ủy và UBKT các cấp, nhất là Bộ Chính trị, Ban Bí thư và UBKT Trung ương đã kiểm tra, xem xét và xử lý nhiều tổ chức Đảng đã kết thúc nhiệm kỳ, kết thúc hoạt động và cán bộ đã chuyển công tác hoặc nghỉ hưu có vi phạm.

Theo số liệu báo cáo, năm 2023, cấp ủy các cấp đã kiểm tra 57.486 tổ chức Đảng và 323.979 đảng viên. Qua kiểm tra, cấp ủy các địa phương, đơn vị kết luận có 1.769 tổ chức Đảng và 6.796 đảng viên có khuyết điểm, vi phạm; đã thi hành kỷ luật 11 tổ chức Đảng và 312 đảng viên.

Trong thời gian này, thực hiện kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với 3.537 tổ chức Đảng và 9.246 đảng viên, UBKT các cấp đã kết luận có 2.315 tổ chức Đảng và 7.395 đảng viên có vi phạm; phải thi hành kỷ luật 284 tổ chức Đảng và 3.052 đảng viên; đã thi hành kỷ luật 216 tổ chức Đảng và 2.645 đảng viên.

UBKT các cấp trong cả nước đã tiến hành kiểm tra, giám sát việc kê khai tài sản, thu nhập đối với 7.393 đảng viên; qua kiểm tra, giám sát kết luận 239 đảng viên có vi phạm, khuyết điểm. Một số vi phạm, khuyết điểm được chỉ ra như giải trình về nguồn gốc tài sản, thu nhập chưa đầy đủ, rõ ràng, kê khai tài sản không đầy đủ thông tin, không thống nhất, không đúng theo mẫu, không đúng hình thức quy định…, để các tổ chức Đảng, đảng viên khắc phục, rút kinh nghiệm.

Theo đó, trong giai đoạn hiện nay đặt ra yêu cầu đối với cấp ủy, tổ chức Đảng, UBKT các cấp, nhất là người đứng đầu, cần nâng cao hơn nữa nhận thức và trách nhiệm đối với công tác kiểm tra, giám sát. Tiếp tục tổ chức thực hiện nghiêm túc các quy định, quy chế, hướng dẫn của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư và UBKT Trung ương về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật Đảng.

Mới đây, Trung ương cũng quán triệt tại các hội nghị trực tuyến và hội nghị tập huấn, bồi dưỡng, nâng cao kỹ năng kiểm tra, giám sát, đó là UBKT các cấp tập trung kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm các lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng tiêu cực, những vấn đề nổi cộm, bức xúc trong xã hội, nội bộ mất đoàn kết, dư luận xã hội quan tâm, nhất là dấu hiệu suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; vi phạm trong những lĩnh vực chuyên môn sâu, hoạt động có tính khép kín.

Tại Lâm Đồng, Hội nghị trực tuyến sơ kết quý 1 năm 2024, UBKT Tỉnh ủy cũng kịp thời chỉ đạo UBKT các cấp trong tỉnh cần tập trung triển khai thực hiện các cuộc kiểm tra, giám sát quý II/2024 theo chương trình kiểm tra, giám sát của cấp ủy, UBKT các cấp đảm bảo đúng tiến độ và chất lượng. Đồng thời, chủ động nắm tình hình kiểm tra tổ chức Đảng và đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm.  Tập trung kiểm tra, giám sát đối với các lĩnh vực như: Quản lý, bảo vệ và phát triển rừng; quản lý đất đai, trật tự xây dựng; tài nguyên khoáng sản; quản lý đất công, tài sản công; thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp theo nghị quyết đại hội Đảng các cấp; phòng, chống tham nhũng; kê khai tài sản, thu nhập…

Theo báo cáo quý 1, về thực hiện nhiệm vụ theo quy định của Điều lệ Đảng, UBKT cấp huyện đã tiến hành 11 cuộc kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối vói 6 tổ chức Đảng và 14 đảng viên; hiện có mới hoàn thành 2 cuộc đối với 2 đảng viên; kết luận 2 đảng viên có vi phạm đến mức phải thi hành kỷ luật bằng hình thức khiển trách, tuy nhiên, qua xem xét tình tiết giảm nhẹ nên không thi hành kỷ luật, yêu cầu kiểm điểm, rút kinh nghiệm sâu sắc.

Việc kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật Đảng, đã hoàn thành 6 cuộc đối với 6 tổ chức Đảng; đang triển khai 16 cuộc đối với 16 tổ chức Đảng. Trong đó có 3 UBKT huyện, thành ủy kết hợp kiểm tra tài chính Đảng đối với 5 tổ chức Đảng; 4 đảng ủy kiểm tra việc thu, nộp, quản lý và sử dụng Đảng phí 6 tổ chức Đảng, trong đó đã hoàn thành 3 cuộc đối với 3 tổ chức Đảng, kết luận có khuyết điểm, hạn chế.

Thực hiện giám sát chuyên đề, UBKT Tỉnh ủy đã hoàn thành 7 cuộc đối với 7 tổ chức Đảng và 8 đảng viên, kết luận có 7 tổ chức và 8 đảng viên có hạn chế, khuyết điểm; hiện đang triển khai 6 cuộc đối với 5 tổ chức Đảng và 7 đảng viên.

Đã hoàn thành việc xem xét, thi hành kỷ luật 9 đảng viên, trong đó có 5 cấp ủy viên, với 2 trường hợp bị khai trừ đó là tại Công an tỉnh và huyện Cát Tiên, 2 trường hợp cảnh cáo và 5 khiển trách.

Được biết hiện nay, UBKT Tỉnh ủy đã và đang tập trung khắc phục những khuyết điểm, vi phạm theo Thông báo số 599 của UBKT Trung ương và Kế hoạch số 105 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy. Đồng thời, thực hiện nghiêm túc các nội dung chỉ đạo của đồng chí Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy và kết luận của đồng chí Chủ nhiệm UBKT Tỉnh ủy tại Hội nghị tổng kết công tác kiểm tra, giám sát năm 2023, triển khai nhiệm vụ năm 2024.

Mặt khác, UBKT Tỉnh ủy đã thường xuyên đôn đốc, chỉ đạo, hướng dẫn cấp ủy, UBKT cấp dưới trong thực hiện chương trình, kế hoạch cũng như theo dõi, chỉ đạo chuyên môn đối với những vụ việc phức tạp. Giải quyết, xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo dứt điểm, tránh tình trạng gửi đơn nhiều lần, nhiều nơi, vượt cấp.