Khơi thông và phát huy nguồn lực đất đai

Ngày 29/6, Quốc hội đã thông qua dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai số 31/2024/QH15, Luật Nhà ở số 27/2023/QH15, Luật Kinh doanh bất động sản số 29/2023/QH15, Luật Các tổ chức tín dụng số 32/2024/QH15. Theo dự án Luật mới được thông qua, Quốc hội cho phép 3 luật liên quan tới thị trường bất động sản là: Luật Đất đai 2024, Luật Nhà ở 2023 và Luật Kinh doanh bất động sản 2023 có hiệu lực từ 1/8/2024; sớm hơn 5 tháng so với thời điểm đã được quyết định trước đó là 1/1/2025. 

Trước khi được Quốc hội thông qua, trình bày báo cáo tiếp thu, chỉnh lý và giải trình dự án Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, theo báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Luật Đất đai năm 2024, Luật Nhà ở năm 2023 và Luật Kinh doanh bất động sản năm 2023 đã khắc phục hạn chế, vướng mắc của các luật trước đây. Đồng thời, có nhiều quy định mang tính đổi mới, tiến bộ, được người dân và xã hội kỳ vọng sẽ tạo động lực cho phát triển kinh tế - xã hội trong giai đoạn mới. Ngoài ra, nhiều quy định trong các luật có thể áp dụng được ngay mà không cần văn bản hướng dẫn chi tiết.

Trong đó, theo các chuyên gia, Luật Đất đai năm 2024 đã đổi mới khá toàn diện so với Luật Đất đai năm 2013. Luật gồm 16 chương, 260 điều, trong đó sửa đổi, bổ sung 180/212 điều của Luật Đất đai năm 2013 và bổ sung mới 78 điều. Luật đã hoàn thiện thể chế, chính sách về đất đai phù hợp với thể chế phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; giải quyết tình trạng chồng chéo, mâu thuẫn trong các chính sách, pháp luật có liên quan đến đất đai. Giải quyết các vấn đề vướng mắc, tồn tại từ thực tiễn công tác quản lý, sử dụng đất. Bên cạnh đó, tăng cường quản lý đất đai cả về diện tích, chất lượng, giá trị kinh tế; đảm bảo hài hòa quyền và lợi ích của Nhà nước, người sử dụng đất và nhà đầu tư.

Luật Đất đai 2024 cũng thúc đẩy thương mại hóa quyền sử dụng đất, phát triển thị trường bất động sản minh bạch, lành mạnh; thiết lập hệ thống quản lý đất đai hiện đại, minh bạch, hiệu quả, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, chuyển đổi số, nâng cao chỉ số tiếp cận đất đai; phát huy dân chủ, hạn chế tình trạng khiếu kiện về đất đai...

Một số điểm mới đáng chú ý của Luật Đất đai năm 2024 như: bỏ khung giá đất, ban hành bảng giá đất mới từ 1/1/2026; đất không có giấy tờ trước ngày 1/7/2014 được cấp sổ đỏ; thêm nhiều trường hợp được miễn, giảm tiền sử dụng đất; đa dạng các hình thức bồi thường cho người dân bị thu hồi đất; chỉ được thu hồi đất khi đã bàn giao nhà ở tái định cư; bổ sung thêm khoản hỗ trợ cho người dân bị thu hồi đất; cho phép người không trực tiếp sản xuất nông nghiệp, doanh nghiệp được nhận chuyển nhượng đất trồng lúa; tăng hạn mức nhận chuyển nhượng đất nông nghiệp; người Việt Nam định cư ở nước ngoài được mở rộng quyền sử dụng đất…

Cùng với việc Quốc hội thông qua dự án Luật cho phép 3 luật có hiệu lực sớm hơn, vừa qua, Chính phủ cũng ban hành Nghị định quy định về giá đất, có hiệu lực thi hành kể từ ngày Luật Đất đai số 31/2024/QH15 có hiệu lực thi hành. Điều này có ý nghĩa quan trọng nhằm khơi thông và phát huy tiềm năng, sử dụng hiệu quả cao nhất nguồn lực đất đai. Kịp thời giải quyết dứt điểm các tồn đọng về đất đai; đồng thời tháo gỡ những khó khăn trong tiếp cận đất đai phục vụ sản xuất, kinh doanh, thu hút đầu tư phát triển kinh tế - xã hội, phục vụ lợi ích thiết thực cho Nhân dân.