Quy chế dân chủ ở xã, phường, thị trấn ngày càng được phát huy

Quán triệt và triển khai Kết luận số 65 – KL/TW ngày 4/3/2010 của Ban Bí thư Trung ương và các văn bản chỉ đạo của địa phương; năm 2010, Quy chế dân chủ (QCDC) ở xã, phường, thị trấn tiếp tục được cấp ủy, chính quyền quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo triển khai có hiệu quả, từng bước đi vào cuộc sống, quyền làm chủ của nhân dân được tôn trọng và phát huy trên các lĩnh vực đời sống.

 

Lễ hội Lồng Tồng. Ảnh Quỳnh Uyển.

Đồng chí Huỳnh Mỹ - Phó Ban Dân vận Tỉnh ủy cho biết: Quy chế dân chủ đã được triển khai thực hiện có hiệu quả, đồng bộ ở tất cả các loại hình. Các cấp, các ngành, các địa phương đã gắn việc thực hiện Quy chế dân chủ với thực hiện các nhiệm vụ chính trị, chuyên môn của địa phương, đơn vị. Đặc biệt, đã đưa việc thực hiện tốt QCDC ở cơ sở thành một trong những tiêu chí bắt buộc để bình xét danh hiệu thi đua hàng năm và đánh giá phân loại tổ chức cơ sở đảng, chính quyền cuối năm. Nhờ vậy, đã có tác động tích cực làm chuyển biến cả về ý thức trách nhiệm, tinh thần, thái độ phục vụ nhân dân của đội ngũ cán bộ công chức; mối quan hệ trong công tác, phối hợp giải quyết công việc giữa cơ quan nhà nước, cán bộ công chức với nhân dân được thuận lợi, dân chủ, công khai hơn.

Những nội dung công khai hóa theo phương châm “dân biết, dân bàn, dân giám sát” được chính quyền các địa phương lãnh đạo triển khai khá nghiêm túc, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội, xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở trong sạch, vững mạnh. Mối quan hệ giữa chính quyền và nhân dân tiếp tục được cải thiện, dân chủ hóa trong đời sống xã hội tại cơ sở từng bước được đảm bảo. Đặc biệt, việc công khai, dân chủ trong thực hiện một số chế độ, chính sách của Nhà nước về xóa đói, giảm nghèo trong vùng đồng bào dân tộc, vùng đặc biệt khó khăn theo Nghị quyết 30a của Chính phủ; các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội địa phương, việc xây dựng quy ước làng, thôn, khu phố văn hóa, bình xét hộ gia đình văn hóa, bình xét hộ nghèo, quy định mức đóng góp xây dựng cơ sở hạ tầng và các công trình phúc lợi công cộng, lấy phiếu tín nhiệm các chức danh chủ chốt của xã… đều được đưa ra lấy ý kiến rộng rãi của nhân dân, để nhân dân bàn và quyết định trực tiếp. Quyền giám sát của nhân dân được tôn trọng và phát huy. Cụ thể, tại hầu hết các thôn, khu phố, Ban thanh tra nhân dân đều được thành lập, do nhân dân bầu ra để giám sát các công trình phúc lợi tại cơ sở và được sự đồng tình, ủng hộ cao của nhân dân, ngày càng phát huy hiệu quả một cách tích cực. Nhân dân đã được tham gia giám sát các hoạt động của cấp ủy, chính quyền cơ sở, nhất là công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân tại địa phương; việc sử dụng đất đai; giám sát việc thu chi các loại quỹ, các khoản đóng góp của nhân dân…

Thực hiện QCDC gắn với công tác xây dựng Đảng, chính quyền trong sạch vững mạnh; công tác phê bình, tự phê bình của cấp ủy, chính quyền tại cơ sở; việc quy định cán bộ, đảng viên sinh hoạt tại địa bàn dân cư đã tạo điều kiện để nhân dân kiểm tra, giám sát và góp ý. Đặc biệt, qua đại hội Đảng các cấp cơ sở nhiệm kỳ 2010 – 2015 vừa qua, với việc thí điểm bầu trực tiếp các chức danh chủ chốt của cấp ủy, được đông đảo cán bộ, đảng viên và nhân dân quan tâm đóng góp ý kiến và đồng tình ủng hộ, điều này đã có tác động thúc đẩy công tác xây dựng Đảng, chính quyền trong sạch, vững mạnh, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân.

Việc bầu cử trưởng thôn, tổ trưởng dân phố và lấy phiếu tín nhiệm các chức danh chủ chốt do Hội đồng nhân dân bầu, đều được các cấp ủy đảng quan tâm chỉ đạo Mặt trận và các đoàn thể phối hợp với chính quyền tổ chức chu đáo, dân chủ, công khai; kết quả phản ánh đúng uy tín, năng lực của từng cán bộ đối với công việc.

Qua việc triển khai thực hiện QCDC ở xã, phường, thị trấn đã có tác động rõ rệt trong thực hiện cải cách thủ tục hành chính và giải quyết khiếu nại, tố cáo tại cơ sở. Đến nay, đã có 144/148 xã, phường, thị trấn thực hiện cơ chế một cửa và một cửa liên thông, với 33 loại thủ tục hành chính; trong năm 2010, cấp cơ sở đã tiếp được 450 lượt công dân, đã chỉ đạo hòa giải, giải quyết theo thẩm quyền đạt trên 80% số đơn thư, không để tồn đọng, kéo dài, gây bức xúc trong nhân dân.
Ban thanh tra nhân dân ở cơ sở luôn được cấp ủy các cấp quan tâm lãnh đạo củng cố, kiện toàn; đến nay đã có 148/148 xã, phường, thị trấn có tổ chức thanh tra nhân dân được duy trì và hoạt động rất hiệu quả. Qua khảo sát của ngành chức năng cho thấy, hầu hết đều hướng hoạt động vào các lĩnh vực mà nhân dân ở cơ sở đang quan tâm như: xây dựng, quản lý đất đai, giải quyết khiếu nại, tố cáo, giải quyết chế độ chính sách… đã tham mưu cho cấp ủy, chính quyền phát hiện, giải quyết rất nhiều vụ việc tiêu cực, sai phạm trong quản lý hành chính, thi hành công vụ của cán bộ công chức ở cơ sở… thông qua hoạt động của Ban thanh tra nhân dân, quyền giám sát, khiếu nại, tố cáo của nhân dân được thực hiện và phát huy.

Trao đổi về những bài học kinh nghiệm và nhiệm vụ thời gian tới, đồng chí Huỳnh Mỹ - Phó Ban Dân vận Tỉnh ủy cho biết: Nơi nào cấp ủy Đảng xác định rõ vai trò, trách nhiệm; chính quyền tự giác, cán bộ chủ chốt có trách nhiệm, nhiệt tình, thường xuyên quan tâm, lãnh đạo thực hiện QCDC tại địa phương, đơn vị thì nơi đó quyền làm chủ của cán bộ, công chức, người lao động và nhân dân được phát huy; góp phần quan trọng vào việc phát huy đoàn kết nội bộ, thực hiện các phong trào thi đua được sôi nổi, kết quả trên các mặt kinh tế - văn hóa - xã hội, an ninh được giữ vững. Nhiệm vụ trọng tâm được đặt ra trong giai đoạn tới là: các cấp ủy Đảng, chính quyền bằng nhiều hình thức, biện pháp tiếp tục đẩy mạnh việc thực hiện Chỉ thị số 30 CT/TW, Chỉ thị 10 CT/TW, Kết luận 65 – KL/TW, Chỉ thị 39 – CT/TU… cũng như Pháp lệnh 34 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, nhằm làm cho mọi thành phần trong xã hội biết được quyền, nghĩa vụ của mình trong việc thực hiện QCDC, góp phần quan trọng vào việc xây dựng hệ thống chính trị cơ sở ngày càng vững mạnh.

 

Nguyệt Thu