Trong cuộc kháng chiến đầy gian khổ, hy sinh ấy, sự ra đời của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam có ý nghĩa đặc biệt, góp phần quan trọng vào thắng lợi của nhân dân ta.
Cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, với đỉnh cao là Đại thắng mùa Xuân 1975 “mãi mãi được ghi vào lịch sử dân tộc ta một trong những trang chói lọi nhất, một biểu tượng sáng ngời về sự toàn thắng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng và trí tuệ con người, và đi vào lịch sử thế giới như một chiến công vĩ đại của thế kỷ XX, một sự kiện có tầm quan trọng quốc tế to lớn và có tính thời đại sâu sắc” (Văn kiện Đảng toàn tập, tập 37, tr.471). Trong cuộc kháng chiến đầy gian khổ, hy sinh ấy, sự ra đời của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam có ý nghĩa đặc biệt, góp phần quan trọng vào thắng lợi của nhân dân ta.
 |
| Xe tăng quân giải phóng tiến vào Dinh Độc Lập. Ảnh: T.L |
Chiến thắng Điện Biên Phủ 1954, buộc thực dân Pháp phải ký Hiệp định Giơnevơ (7/1954), công nhận độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của ba nước Đông Dương. Nhưng đế quốc Mỹ đã phá hoại Hiệp định, nhảy vào miền Nam âm mưu chia cắt lâu dài nước ta, biến miền Nam Việt Nam thành thuộc địa kiểu mới và căn cứ quân sự, làm bàn đạp tiến công miền Bắc, ngăn chặn làn sóng cách mạng giải phóng dân tộc và cách mạng xã hội chủ nghĩa đang lan xuống khu vực Đông Nam Á. Toàn thể dân tộc Việt Nam tiếp tục tiến hành cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước (1954-1975).
Tại miền Nam, Mỹ dựng lên chính quyền, quân đội tay sai độc tài phát xít Ngô Đình Diệm. Chúng tập trung thực hiện biện pháp “tố cộng, diệt cộng” đàn áp, khủng bố phong trào yêu nước, trả thù những người kháng chiến cũ, tiêu diệt cơ sở cách mạng, ban hành Luật 10/59 “đặt cộng sản ra ngoài vòng pháp luật”, biến cả miền Nam tràn ngập nhà tù, trại giam, trại tập trung. Cách mạng miền Nam bị dìm trong biển máu.
Tháng 1/1959, Hội nghị Trung ương Đảng lần thứ 15, trên cơ sở phân tích, nhận định tình hình quốc tế và trong nước đã xác định con đường cách mạng miền Nam là sử dụng bạo lực cách mạng, khởi nghĩa giành chính quyền về tay nhân dân, bằng lực lượng chính trị của quần chúng là chủ yếu, kết hợp với lực lượng vũ trang nhân dân. Dưới ánh sáng đường lối đúng đắn của Đảng đề ra, phong trào đấu tranh cách mạng của quần chúng bùng lên mạnh mẽ và lan rộng ra thành cao trào “Đồng khởi” (1959-1960). Cuộc “Đồng khởi” của nhân dân miền Nam đã giáng một đòn nặng nề vào chính sách thực dân mới của Mỹ ở miền Nam, tác động mạnh mẽ và làm lung lay tận gốc chính quyền tay sai Ngô Đình Diệm, chuyển cách mạng miền Nam từ thế giữ gìn lực lượng sang thế tiến công. Từ kết quả đó, ngày 20/12/1960, tại xã Tân Lập, huyện Châu Thành (nay là Tân Biên), tỉnh Tây Ninh, Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam (MTDTGPMNVN) được chính thức thành lập. Đó là kết quả tất yếu trong cuộc đấu tranh của nhân dân ta, là sự kiện đánh dấu bước phát triển nhảy vọt của cách mạng miền Nam.
MTDTGPMNVN ra đời “là đại diện chân chính, tiêu biểu cho quyền tự quyết của nhân dân miền Nam Việt Nam” (Ngoại giao Việt Nam (1945-2000), tr.182). Mặt trận chủ trương: đoàn kết tất cả các tầng lớp nhân dân, các giai cấp, dân tộc, đảng phái, các đoàn thể, các tôn giáo và thân sĩ yêu nước, không phân biệt xu hướng chính trị đấu tranh đánh đổ ách thống trị của đế quốc Mỹ và bè lũ tay sai, thực hiện độc lập, dân chủ, hòa bình, trung lập, tiến tới hòa bình thống nhất nước nhà. Với đường lối đúng đắn ấy, MTDTGPMNVN đã tập hợp được dưới ngọn cờ của mình các tầng lớp nhân dân, các tổ chức yêu nước, để cùng nhau chống Mỹ, cứu nước.
Sau khi thành lập, MTDTGPMNVN đã giương cao ngọn cờ đoàn kết cứu nước, ra lời kêu gọi: “Tất cả hãy đứng lên, tất cả hãy đoàn kết lại. Hãy siết chặt hàng ngũ chiến đấu dưới ngọn cờ của Mặt trận Dân tộc Giải phóng, đánh đổ ách thống trị của đế quốc Mỹ và Ngô Đình Diệm”; không ngừng củng cố và mở rộng khối đoàn kết dân tộc; tổ chức và vận động nhân dân tham gia lực lượng vũ trang với ba thứ quân, đặc biệt là tham gia các đội vũ trang tự vệ, dân quân du kích vừa sản xuất, vừa chiến đấu; đẩy mạnh đấu tranh trên cả ba mặt trận: quân sự, chính trị và ngoại giao, trên cả ba vùng chiến lược với nhiều hình thức và phương pháp thích hợp; tổ chức đánh địch ở mọi lúc, mọi nơi... Ảnh hưởng của MTDTGPMNVN không ngừng được mở rộng trong các tầng lớp nhân dân và uy tín đã được nâng cao trên trường quốc tế.
Một nhiệm vụ quan trọng khác của Mặt trận là quản lý một vùng nông thôn rộng lớn vừa được giải phóng; đảm nhiệm một phần chức năng của bộ máy chính quyền, vận động quần chúng tổ chức nhân dân tự quản ở thôn, xã; tổ chức công tác tuyên truyền, vận động, giáo dục, y tế tại vùng mới giải phóng...
Trước khi Chính phủ cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam thành lập năm 1969, MTDTGPMNVN ra đời không chỉ là ngọn cờ tập hợp, đoàn kết các lực lượng yêu nước đấu tranh theo hình thức của một mặt trận thông thường, người đại diện chính thức của nhân dân miền Nam, mà còn làm chức năng, nhiệm vụ của một chính quyền cách mạng trong các vùng giải phóng và là đại diện của chính quyền cách mạng ngay trong các vùng địch kiểm soát. Đây là một trong những nét đặc trưng của MTDTGPMNVN, phản ánh cuộc đấu tranh chính nghĩa của nhân dân ta chống lại cuộc xâm lăng của đế quốc Mỹ cùng bè lũ tay sai. Đúng như chính Bộ Quốc phòng Mỹ thừa nhận: “Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Mặt trận Dân tộc Giải phóng đã thành công nhiều hơn so với Chính phủ Nam Việt Nam và Mỹ trong việc khai thác những rạn nứt xã hội ở Việt Nam cộng hòa. Việc sử dụng tài tình các tổ chức mặt trận đã cho phép họ tuyên bố với sức thuyết phục nhất định ở cả trong và ngoài nước, rằng họ là những người đại diện chân chính duy nhất của toàn thể nhân dân Việt Nam và Mỹ là một tên đế quốc thực dân mới kế tục người Pháp” (Tóm tắt tổng kết chiến tranh Việt Nam của Bộ Quốc phòng Mỹ, Tập 1 và 2 (Nam Việt Nam), tr.19).
MTDTGPMNVN ra đời ghi nhận về cột mốc lịch sử trọng đại, là một sự kiện có ý nghĩa đặc biệt mở ra một thời kỳ đấu tranh mới của cách mạng miền Nam; khẳng định đường lối độc lập, tự chủ, đúng đắn, sáng tạo của Đảng ta trong cuộc đụng đầu lịch sử với đế quốc Mỹ; phản ánh khát vọng cháy bỏng của nhân dân ta trên cả hai miền vì mục tiêu giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất Tổ quốc.
Ngày 25/4/1961, đánh giá việc thành lập MTDTGPMNVN, Hồ Chủ tịch nêu rõ: “Một Mặt trận của nhân dân đoàn kết chặt chẽ và rộng rãi là một lực lượng tất thắng. Hiện nay trong cuộc đấu tranh anh dũng chống chế độ tàn bạo của Mỹ - Diệm, đồng bào ta ở miền Nam cũng có “Mặt trận Dân tộc Giải phóng” với chương trình hoạt động thiết thực và phù hợp với nguyện vọng chính đáng của nhân dân. Do đó có thể đoán rằng đồng bào miền Nam nhất định sẽ thắng lợi, nước nhà nhất định sẽ thống nhất, Nam - Bắc nhất định sẽ sum họp một nhà”.
Từ ngày thành lập đến ngày toàn thắng 30/4/1975 là một chặng đường đấu tranh gian khổ, nhưng hết sức vẻ vang của MTDTGPMNVN. 15 năm chiến đấu kiên cường, anh dũng, MTDTGPMNVN đã hoàn thành xuất sắc sứ mệnh tập hợp lực lượng nhân dân miền Nam với sự chi viện của miền Bắc XHCN để hoàn thành sự nghiệp cách mạng dân tộc dân chủ; có biết bao anh hùng, liệt sĩ và nhân dân đã ngã xuống vì nền độc lập, tự do và thống nhất Tổ quốc; qua đó góp phần quan trọng cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân thực hiện thắng lợi sự nghiệp đấu tranh giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.
Hơn nửa thế kỷ trôi qua, nhưng những đóng góp to lớn của MTDTGPMNVN vẫn còn nguyên giá trị và là bài học vô giá về tinh thần đoàn kết, tập hợp, động viên, khích lệ các lực lượng tiến bộ vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách đương đầu thắng lợi trước một thế lực hùng mạnh nhất, tàn bạo nhất thế giới là đế quốc Mỹ. Tinh thần đó cần tiếp tục kế thừa và phát huy hơn nữa trong sự nghiệp đổi mới, đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
VĂN NHÂN
