Để kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc trong triển khai công tác bầu cử ở địa phương, Ban Thường trực UBMTTQ tỉnh đã thành lập đoàn giám sát bầu cử, phối hợp với các đoàn thể chính trị - xã hội và HĐND tỉnh thực hiện nghiêm túc, chặt chẽ việc giám sát công tác bầu cử, đảm bảo bình đẳng, công khai, đúng luật.
Để kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc trong triển khai công tác bầu cử ở địa phương, Ban Thường trực UBMTTQ tỉnh đã thành lập đoàn giám sát bầu cử, phối hợp với các đoàn thể chính trị - xã hội và HĐND tỉnh thực hiện nghiêm túc, chặt chẽ việc giám sát công tác bầu cử, đảm bảo bình đẳng, công khai, đúng luật.
Ban Thường trực UBMTTQ tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 21, số 35 về giám sát việc tổ chức bầu cử, hướng dẫn MTTQ các cấp tham gia giám sát công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và đại biểu HĐND các cấp, nhiệm kỳ 2016 - 2021 theo đúng quy trình, tiến độ của Ủy ban bầu cử tỉnh. Đến nay, Ban Thường trực UBMTTQ tỉnh đã triển khai được 10 cuộc giám sát, kiểm tra. Tại mỗi huyện, thành phố trong tỉnh đã tổ chức ít nhất 5 cuộc giám sát, kiểm tra. Nội dung giám sát chủ yếu về dự kiến cơ cấu, thành phần, số lượng người được giới thiệu ứng cử.
Cụ thể, đã giám sát việc giới thiệu người ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân và thủ tục, hồ sơ ứng cử; việc tổ chức lấy ý kiến cử tri nơi công tác của người được cơ quan, tổ chức, đơn vị giới thiệu ứng cử; thủ tục hoàn tất hồ sơ, thời hạn nộp hồ sơ đối với người tự ứng cử; việc chuyển hồ sơ trong thời hạn luật định, số lượng người được giới thiệu ứng cử so với số lượng đại biểu được bầu. Giám sát từng bước hiệp thương để giới thiệu người đủ tiêu chuẩn ra ứng cử.
Giám sát việc tổ chức lấy ý kiến cử tri nơi cư trú đối với người ứng cử, tiến hành giám sát về thành phần, số lượng cử tri, chương trình hội nghị cử tri, xác minh các vụ việc do cử tri nêu. Về giải quyết khiếu nại, tố cáo, đối với ứng cử ĐBQH không có đơn. Đối với ứng cử đại biểu HĐND cấp tỉnh, Ban Thường trực UBMTTQ tỉnh nhận 3 đơn, trong đó 2 đơn liên quan đến người ứng cử đại biểu HĐND tỉnh, 1 đơn liên quan đến ứng cử đại biểu HĐND huyện, đến nay đã chuyển đơn đến Ủy ban bầu cử tỉnh, Ủy ban bầu cử huyện xem xét, giải quyết và đã có văn bản trả lời người tố cáo theo quy định. Có 9 đơn liên quan đến ứng cử viên HĐND cấp xã và đã được Ủy ban bầu cử cấp xã xem xét, giải quyết theo thẩm quyền.
Về việc lập danh sách cử tri, giải quyết khiếu nại, tố cáo về danh sách cử tri: Mặt trận các cấp tiến hành giám sát cách tính tuổi, tư cách cử tri và ghi tên cử tri vào danh sách, cũng như người không được ghi tên vào danh sách cử tri theo quy định. Về vấn đề này, bà Hoàng Thị Khiêm - Phó Chủ tịch UBMTTQ tỉnh cho biết: Qua kiểm tra, phần lớn các địa phương thực hiện nghiêm túc việc lập và niêm yết danh sách cử tri đúng thời gian và trình tự thủ tục. Nhiều địa phương, cơ sở có sáng kiến, cách làm hay để đảm bảo danh sách cử tri được nhân dân tiếp cận, được bảo quản an toàn, tiện lợi. Tại thị trấn Liên Nghĩa, Ủy ban Bầu cử đã có cách làm sáng tạo, đó là ở hội nghị lấy ý kiến cử tri nơi cư trú, bảng ghi tiêu đề hội nghị được làm trang trọng nhưng linh động để có thể di chuyển xuống xã, thôn và chỉ thay thời gian, địa điểm ở mỗi nơi tổ chức. Từ đó, đã tiết kiệm được 15 triệu cho địa phương mà vẫn đảm bảo đúng nghi thức, yêu cầu đề ra. Thị trấn Liên Nghĩa đã được Ủy ban Bầu cử tỉnh đánh giá rất cao về sáng kiến tiết kiệm này. Tuy nhiên, tại một số địa điểm kiểm tra giám sát, việc niêm yết chưa có tiêu đề, danh sách cử tri có người ghi không rõ ngày tháng mà chỉ ghi năm sinh; tiểu sử tóm tắt của các ứng cử viên không đóng dấu của Ủy ban bầu cử… Ngay sau khi được đoàn kiểm tra, giám sát nhắc nhở, hướng dẫn, các địa phương đã chấn chỉnh kịp thời.
Về giám sát việc tiếp xúc giữa cử tri với người ứng cử vận động bầu cử, Mặt trận các cấp đã tiến hành giám sát về thành phần, số lượng cử tri, cách bố trí, sắp xếp nơi diễn ra hội nghị tiếp xúc cử tri; người ứng cử trình bày dự kiến chương trình hành động; ý kiến về thực hiện nhiệm vụ của người đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nếu trúng cử. Ban Thường trực MTTQ đã giám sát trong vận động bầu cử, với 40 cuộc tiếp xúc giữa cử tri với các ứng cử viên đại biểu Quốc hội đã có trên 8.000 cử tri tham dự với gần 500 lượt ý kiến phát biểu. Các ứng cử viên đã có cơ hội được tiếp xúc cử tri ở đơn vị bầu cử của mình, nhiều nhất là 15 điểm và ít nhất là 11 điểm. Với tinh thần trách nhiệm cao, các ứng cử viên thực hiện tốt trách nhiệm của mình thể hiện qua chương trình hành động, cử tri bày tỏ nguyện vọng và gửi gắm tâm tư tình cảm của mình đến các ứng cử viên.
Qua đợt giám sát công tác bầu cử từ 12 - 14/5 tại Lâm Đồng, bà Bùi Thị Minh - Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam cho biết: Công tác triển khai bầu cử, qua các bước hiệp thương đã thực hiện theo đúng trình tự, thủ tục, đạt tỷ lệ cao, chất lượng ứng cử viên ngang tài ngang sức. Thông qua thẩm định, rà soát, lập danh sách hồ sơ người ứng cử giúp Ủy ban bầu cử có cách làm đúng định hướng hơn. Việc giám sát, kiểm tra của MTTQ cho thấy sự tăng cường giám sát, kịp thời chấn chỉnh việc chưa tốt, giải quyết tốt đơn thư, kịp thời trả lời cho cử tri. Đặc biệt, công tác tuyên truyền ở Lâm Đồng rất phong phú, đa dạng, linh hoạt, có nhiều cách làm sáng tạo.
Hiện Mặt trận các cấp đang và sẽ tiến hành giám sát Thẻ cử tri (theo mẫu quy định), việc bố trí khu vực bỏ phiếu; việc chấp hành nguyên tắc phổ thông, bình đẳng, trực tiếp và bỏ phiếu kín; không bỏ phiếu hộ người khác, thậm chí bỏ cho cả một nhóm người; việc đóng dấu “Đã đi bầu” của tổ bầu cử vào thẻ cử tri đối với cử tri đã bỏ phiếu bầu; việc mở hòm phiếu và kiểm phiếu; việc ghi biên bản và kết quả bầu cử… Theo đúng tinh thần chỉ đạo của Hội đồng Bầu cử quốc gia, Ủy ban bầu cử tỉnh, phối hợp tốt giữa Ban Thường trực Ủy ban MTTQ các cấp với các cơ quan, đơn vị giám sát và vận động nhân dân giám sát quá trình tổ chức cuộc bầu cử, góp phần bảo đảm để cuộc bầu cử diễn ra thật sự dân chủ, bình đẳng, công khai và đúng luật.
Nguyệt Thu
