Gắn công tác kiểm tra, giám sát với nhiệm vụ phòng, chống tham nhũng

Công tác phòng, chống tham nhũng luôn được Ðảng ta xác định là một trong những nhiệm vụ có ý nghĩa hết sức quan trọng, ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của đất nước và đe dọa sự tồn vong của chế độ. Phòng, chống tham nhũng là nhiệm vụ của toàn Ðảng, toàn quân và toàn dân, trước hết là nhiệm vụ của cấp ủy đảng, người đứng đầu cấp ủy, các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội, của mỗi cán bộ, đảng viên. Nhận thức rõ vai trò, trách nhiệm, huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc là yếu tố quan trọng trong cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, trong đó công tác kiểm tra, giám sát giữ vị trí, vai trò quan trọng.

Công bố và trao Quyết định chuẩn y Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Lâm Đồng khóa X, nhiệm kỳ 2015-2020. Ảnh: PV

Trong những năm qua, công tác kiểm tra, giám sát của Đảng bộ tỉnh Lâm Đồng đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, góp phần tích cực vào việc thực hiện thành công các nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng, trong đó có nhiệm vụ đấu tranh phòng, chống tham nhũng.

Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy và các cấp ủy trong toàn Đảng bộ luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo công tác phòng, chống tham nhũng theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 3 (khóa X) và Kết luận số 21-KL/TW về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, trong đó đặc biệt quan tâm công tác kiểm tra, giám sát phục vụ phòng, chống tham nhũng. Kết quả đó đã góp phần hạn chế và từng bước đẩy lùi nạn tham nhũng trên địa bàn tỉnh, từng bước đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ và củng cố niềm tin của nhân dân.

Công tác kiểm tra, giám sát phục vụ phòng, chống tham nhũng trước hết là nhiệm vụ của các cấp ủy đảng, người đứng đầu cấp ủy. Thời gian qua, các cấp ủy đã chủ động làm tốt công tác kiểm tra, giám sát tập trung vào chương trình, mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, các chủ trương, chính sách dân chủ, dân sinh, những địa bàn, lĩnh vực trọng tâm, trọng điểm, nhằm đánh giá tình hình thực hiện các nghị quyết, chỉ thị và quá trình lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ chính trị của địa phương, đồng thời qua công tác kiểm tra, giám sát cấp ủy đã kịp thời phát hiện, ngăn chặn, răn đe các biểu hiện tham nhũng, giáo dục, phòng ngừa các hành vi tham nhũng của cán bộ, đảng viên, đặc biệt những cán bộ giữ cương vị quan trọng của ngành, địa phương, người đứng đầu các cơ quan, đơn vị.

Ủy ban kiểm tra (UBKT) các cấp trong Đảng bộ luôn xác định rõ vai trò, trách nhiệm, chủ động đấu tranh phòng, chống tham nhũng, coi đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, hàng đầu, từ đó tìm ra các biện pháp đấu tranh phòng, chống có hiệu quả. Công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng của UBKT các cấp chủ yếu được thực hiện qua nhiệm vụ kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới, đảng viên, kể cả cấp ủy viên cùng cấp khi có dấu hiệu vi phạm; giải quyết tố cáo; kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật tổ chức đảng, đảng viên, đây là những nhiệm vụ được quy định tại Điều lệ Đảng, thông qua đó giúp UBKT các cấp kịp thời phát hiện, nhận diện các hành vi tham nhũng, tiến hành kiểm tra và xử lý hoặc đề nghị các cơ quan có thẩm quyền xử lý. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật, UBKT các cấp luôn gắn với công tác phòng, chống tham nhũng; các cuộc kiểm tra, giám sát chủ yếu tập trung vào những ngành, lĩnh vực dễ xảy ra tham nhũng như tài chính, đất đai, xây dựng cơ bản, giáo dục, y tế, thực hiện các chính sách xã hội... kết hợp giữa phòng và chống, chú trọng công tác phòng ngừa, đấu tranh kiên quyết đối với các hành vi tham nhũng từ khi mới manh nha, tránh để xảy ra hậu quả nghiêm trọng, chủ động nắm bắt thông tin, kịp thời phát hiện các hành vi tham nhũng để kiểm tra và xử lý.

Từ khi có Nghị quyết Trung ương 3, khóa X đến nay, UBKT Tỉnh ủy đã kiểm tra 97 đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm. Qua kiểm tra kết luận một số đảng viên có sai phạm xử lý kỷ luật liên quan đến tham nhũng, cố ý làm trái, thu hồi cho ngân sách số tiền gần 8 tỷ đồng. UBKT các cấp trong tỉnh đã kiểm tra và xử lý 130 đảng viên có hành vi tham nhũng, cố ý làm trái. Việc phát hiện và nhận diện các hành vi tham nhũng luôn là nhiệm vụ khó khăn, nhất là trong giai đoạn hiện nay, các hành vi tham nhũng diễn ra ở nhiều cấp, nhiều ngành, phạm vi rộng và mức độ ngày càng tinh vi. UBKT nắm tình hình qua nhiều kênh thông tin, trong đó chủ yếu là các đơn, thư tố cáo, khiếu nại (kể cả các đơn thư mạo danh, nặc danh); các phương tiện thông tin đại chúng; nguồn thông tin do các cơ quan cung cấp. UBKT qua công tác giám sát, nắm tình hình... phát hiện các dấu hiệu tham nhũng, nếu có đủ căn cứ thì tiến hành kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm để xác minh làm rõ, kết luận và xử lý hoặc chuyển các cơ quan chức năng xử lý theo thẩm quyền. Nhờ đó, nhiều hành vi có biểu hiện tham nhũng đã được UBKT các cấp phát hiện, kiểm tra xử lý, ngăn chặn kịp thời, thu hồi các khoản thất thoát cho Nhà nước và nhân dân, được quần chúng nhân dân đồng tình ủng hộ. Có thể khẳng định, công tác kiểm tra, giám sát của Đảng bộ thời gian qua đóng góp vai trò tích cực trong công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng của địa phương.

Tuy nhiên, công tác kiểm tra, giám sát phục vụ phòng, chống tham nhũng trên địa bàn cũng còn nhiều hạn chế, bất cập như: Kết quả thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát thời gian qua cho thấy tham nhũng thể hiện thông qua nhiều hành vi khác nhau, ngày càng có tính chất tinh vi, phức tạp,... công tác kiểm tra, giám sát chưa đủ sức để bao quát, nhận diện hết các hành vi tham nhũng. Các hành vi tham nhũng được UBKT phát hiện và xử lý chưa nhiều, một số hành vi tham nhũng được phát hiện và kiểm tra, nhưng các chứng cứ để chứng minh có vụ lợi để kết luận là hành vi tham nhũng thường không đủ cơ sở, do đó chỉ có thể kết luận sai phạm do trách nhiệm, vi phạm nguyên tắc... Sự phối hợp giữa UBKT và các cơ quan chức năng, đặc biệt là các ngành thuộc khối nội chính trong công tác phát hiện, kiểm tra và xử lý hành vi tham nhũng chưa chặt chẽ, thường xuyên, liên tục, do đó hiệu quả chưa cao. Một số tổ chức đảng, chính quyền, đoàn thể, nhất là người đứng đầu cấp ủy, cơ quan, đơn vị chưa nhận thức đầy đủ, sâu sắc về ý nghĩa tầm quan trọng của công tác phòng, chống tham nhũng nên chưa thật sự quan tâm đúng mức việc đẩy mạnh thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát để phục vụ cho công tác này.

Từ những hạn chế, yếu kém trên, việc nghiên cứu tìm ra những giải pháp để khắc phục, nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát phục vụ phòng, chống tham nhũng đang là vấn đề Đảng bộ quan tâm:

Một là, cấp ủy, tổ chức đảng, nhất là người đứng đầu cấp ủy, cơ quan, đơn vị phải thực sự có quyết tâm chính trị cao trong phòng, chống tham nhũng bằng những hành động cụ thể trong lãnh đạo, chỉ đạo và thực hiện công tác kiểm tra, giám sát. Đồng thời cấp ủy phải là người cầm cờ, chủ trì công cuộc phòng, chống tham nhũng; UBKT được giao vai trò trung tâm trong việc tham mưu cho cấp ủy và là đầu mối phối hợp các lực lượng phòng, chống tham nhũng của Đảng bộ.

Hai là, tổ chức tốt việc thu thập, phân tích thông tin từ các nguồn, từ việc giải quyết đơn thư tố cáo, phản ảnh liên quan đến tham nhũng của tổ chức đảng và đảng viên. Khuyến khích sự tham gia và phát huy vai trò giám sát của nhân dân, các tổ chức xã hội và phương tiện thông tin đại chúng trong việc phát hiện các hành vi tham nhũng.

Ba là, nâng cao hiệu quả nhiệm vụ giám sát thường xuyên, tăng cường giám sát chuyên đề đối với tổ chức đảng và người đứng đầu các cơ quan, đơn vị, nhất là ở các ngành, lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng. Kịp thời kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với tổ chức đảng và đảng viên, kể cả cấp ủy viên cùng cấp để ngăn ngừa, hạn chế mức độ, tác hại vi phạm.

Bốn là, tổ chức tổng kết, đánh giá, rút kinh nghiệm thực tiễn để kiến nghị với Trung ương sửa đổi, bổ sung quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước về những nội dung còn thiếu, chưa phù hợp với thực tiễn... nhằm nâng cao tính nghiêm minh trong kỷ luật Đảng và chế tài của pháp luật đối với hành vi tham nhũng. Đồng thời có chính sách bảo vệ, khen thưởng khuyến khích thỏa đáng đối với tổ chức và người tố cáo các hành vi tham nhũng.

Năm là, tăng cường vai trò chủ trì của UBKT các cấp về thực hiện quy chế phối hợp với các cơ quan chức năng, đặc biệt là các cơ quan thuộc khối nội chính trong phát hiện, kiểm tra, điều tra và xử lý các hành vi tham nhũng, bảo đảm tính kịp thời, thường xuyên, đồng bộ và hiệu quả.

Sáu là, tăng cường tuyển chọn, bố trí, bồi dưỡng, đào tạo đội ngũ cán bộ kiểm tra các cấp, nhằm bảo đảm số lượng, nâng cao chất lượng đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ, nhất là nhiệm vụ phòng, chống tham nhũng.

DƯƠNG CÔNG HIỆP - UVBTV Tỉnh ủy, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy