Ngày 19/3/2013, lực lượng cưỡng chế hành chính gồm nhiều ban ngành, chức năng của TP Đà Lạt đã đến hiện trường thực hiện việc hỗ trợ cho ông Trần Văn Lới - người bị thu hồi đất tại Khu Công viên Ánh Sáng làm nhà tại lô F14 thuộc Khu quy hoạch dân cư, tái định cư (QHDC, TĐC) đường Hoàng Diệu, P.5, thuộc khu đất thu hồi của gia đình ông Nguyễn Phước, thì bị 9 anh chị em của ông Nguyễn Phước chống đối quyết liệt. Kết cục, cũng như ba lần trước trong năm 2012, lần cưỡng chế, hỗ trợ này không thực hiện được.
Ngày 19/3/2013, lực lượng cưỡng chế hành chính gồm nhiều ban ngành, chức năng của TP Đà Lạt đã đến hiện trường thực hiện việc hỗ trợ cho ông Trần Văn Lới - người bị thu hồi đất tại Khu Công viên Ánh Sáng làm nhà tại lô F14 thuộc Khu quy hoạch dân cư, tái định cư (QHDC, TĐC) đường Hoàng Diệu, P.5, thuộc khu đất thu hồi của gia đình ông Nguyễn Phước, thì bị 9 anh chị em của ông Nguyễn Phước chống đối quyết liệt. Kết cục, cũng như ba lần trước trong năm 2012, lần cưỡng chế, hỗ trợ này không thực hiện được.
Qua làm việc với đại diện của UBND TP Đà Lạt, ông Trương Xuân Thưởng - Phó Văn phòng phụ trách nội chính, chúng tôi thấy rằng: Đây là một vụ việc xảy ra đã lâu, hết sức phức tạp và mặc dù các cấp, các ngành chức năng của TP Đà Lạt đã qua hàng chục lần giải quyết, đối thoại, vận động, thuyết phục, nhưng vì vấn đề cốt lõi của vụ việc chưa được giải quyết thoả đáng, nên việc tổ chức cưỡng chế bàn giao mặt bằng xây dựng cho các hộ được tái định cư tại khu QHDC, TĐC đường Hoàng Diệu, P.5 vẫn gặp phải sự chống đối quyết liệt của 9 anh chị em ông Nguyễn Phước, có nguy cơ trở thành “điểm nóng” trong đền bù, thu hồi đất trên địa bàn thành phố.
Khu QHDC, TĐC đường Hoàng Diệu, P.5 vốn là nhà đất của ông, bà Nguyễn Lễ - Lê Thị Gái (đã chết), là bố mẹ của 9 anh chị em ông Nguyễn Phước. Do khi bố mẹ qua đời không để lại di chúc, nên năm 2006, 9 anh chị em ông Nguyễn Phước đã ra UBND P.5 làm thủ tục mở quyền thừa kế tài sản. Sau đó, UBND TP Đà Lạt có quyết định thu hồi toàn bộ nhà đất gồm 1.242,1m2 đất ở, đất nông nghiệp và 78,68m2 nhà tạm hạng A để quy hoạch Khu DC, TĐC, nhưng 9 anh chị em ông Nguyễn Phước không đồng ý. Khi tiến hành thu hồi đất, ngoài việc đền bù giá trị đất, UBND TP Đà Lạt còn TĐC tại chỗ cho 9 anh chị em ông Nguyễn Phước 4 lô (F5, F6, F7, F11), với tổng diện tích 398,4m2. Không đồng ý với giá cả bồi thường (tổng giá trị bồi thường 477.202.000 đồng) và chỉ được TĐC tại chỗ 4 lô (thu tiền theo giá của nhà nước), 9 anh chị em ông Nguyễn Phước gửi đơn khiếu nại đến UBND TP Đà Lạt; và ngày 28/3/2008, UBND TP Đà Lạt ban hành Quyết định số 821/QĐ-UBND với nội dung: Không chấp nhận khiếu nại, vì trong phương án bồi thường, hỗ trợ đã tính toán bồi thường giá đất cho gia đình ông Nguyễn Phước đúng theo quy định tại khoản 2, điều 45 Nghị định 181/2004/NĐ-CP ngày 29/10/2004 của Chính phủ về thi hành Luật Đất đai.
Không đồng ý với Quyết định 821/QĐ-UBND của UBND TP Đà Lạt, gia đình ông Nguyễn Phước gửi đơn khiếu nại về UBND tỉnh và ngày 13/10/2009, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 2538/QĐ-UBND với nội dung: Bác đơn khiếu nại yêu cầu bồi thường toàn bộ 1.242,1m2 đất và được TĐC 9 lô đất của gia đình ông Nguyễn Phước, giữ nguyên Quyết định 821/QĐ-UBND của UBND TP Đà Lạt. Trong vòng 30 ngày nhận được quyết định này, nếu không đồng ý, ông Nguyễn Phước có quyền khởi kiện vụ án hành chính tại TAND tỉnh. Hết thời hạn nói trên, gia đình ông Nguyễn Phước không khởi kiện ra toà hành chính tỉnh, nhưng lại tiếp tục khiếu kiện đến các cấp chính quyền và không cho các hộ dân, trong đó có hộ ông Trần Văn Lới được cấp đất TĐC tại khu QHDC, TĐC Hoàng Diệu khởi công làm nhà.
Thực hiện Văn bản chỉ đạo số 3874 của UBND tỉnh, ngày 30/7/2012, UBND TP Đà Lạt có Văn bản số 3445/UBND giao Trung tâm Phát triển quỹ đất và Phòng TN-MT lập thủ tục bố trí thêm 3 lô đất TĐC cho anh chị em ông Nguyễn Phước tại khu QHDC Hai Bà Trưng - Phan Đình Phùng, P.2, TP Đà Lạt. Điều đáng nói là: Tuy đã được cấp thêm 3 lô TĐC ở khu QHDC Hai Bà Trưng - Phan Đình Phùng, nhưng trong thực tế, 9 anh chị em ông Nguyễn Phước không nhận được đất, bởi 2 trong 3 lô TĐC nằm trên diện tích đất thu hồi của bà Lê Thị Hiếu, Lê Thị Thân chưa được hai bà này đồng tình giao đất, trong đó bà Lê Thị Hiếu đang khởi kiện quyết định thu hồi đất của UBND TP Đà Lạt ra toà hành chính và hiện nay TAND TP Đà Lạt cũng chưa đưa vụ án ra xét xử. Đây chính là một trong những vấn đề cốt lõi của việc 9 anh chị em ông Nguyễn Phước chống đối quyết liệt việc cưỡng chế, bảo vệ các hộ dân, trong đó có hộ ông Trần Văn Lới khởi công xây dựng nhà tại khu QHDC-TĐC đường Hoàng Diệu, bởi họ cho rằng: Việc thu hồi đất đã gây cho họ quá nhiều thiệt thòi và trải qua thời gian dài đeo đuổi khiếu kiện đầy gian nan, vất vả, nhưng chỉ được các cấp chính quyền đáp ứng một phần nhỏ.
Bà Trần Thị Vũ Loan - Chủ tịch UBND P.5, TP Đà Lạt cho biết: Việc khiếu kiện, chống đối quyết liệt, không cho các hộ dân được TĐC tại khu QHDC, TĐC đường Hoàng Diệu của gia đình ông Nguyễn Phước diễn ra từ nhiều năm qua. Bởi họ cho rằng, chính quyền các cấp áp đặt, gây thiệt thòi và hứa suông với họ. Cấp uỷ, UBND phường đã huy động cả hệ thống chính trị tham gia vận động, giải thích hàng chục lần, nhưng cũng không nhận được sự đồng tình của gia đình ông Nguyễn Phước, nên buộc phải áp dụng biện pháp cưỡng chế, hỗ trợ gia đình ông Trần Văn Lới xây dựng nhà vào ngày 19/3/2013, nhưng cũng bất thành. Giải pháp hiện nay, theo bà Loan là UBND TP Đà Lạt cần sớm giải quyết dứt điểm việc khiếu kiện của hộ bà Lê Thị Hiếu, Lê Thị Thân, để 9 anh chị em ông Nguyễn Phước được bàn giao 3 lô TĐC tại khu QHDC Hai Bà Trưng - Phan Đình Phùng, nhằm chứng minh cho họ thấy việc cấp thêm 3 lô TĐC cho họ là có thật, là thiện chí của các cấp chính quyền. Mặt khác, việc phải áp dụng biện pháp cưỡng chế hỗ trợ việc xây dựng nhà cho hộ ông Trần Văn Lới là cần thiết, bởi ông Lới sau khi bàn giao đất bị thu hồi để xây dựng Công viên Ánh Sáng, phải ở nhà thuê, trong tình cảnh khốn khó, không biết sống chết ra sao do nhiều bệnh tật của tuổi gần đất xa trời. Mặt khác, qua tìm hiểu được biết, hiện trong 9 anh chị em của ông Nguyễn Phước, chỉ có 2 người có điều kiện cuộc sống ổn định, 7 người còn lại gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống, phải thuê nhà ở tạm của nhà nước, hoặc của người dân bên ngoài sau khi bị giải toả thu hồi đất. Từ thực tế đó, chúng tôi thiết nghĩ, để giải quyết việc khiếu kiện phức tạp kéo dài của gia đình ông Nguyễn Phước, cần có sự thông cảm, sẻ chia từ hai phía: Chính quyền địa phương và các anh chị em ông Nguyễn Phước bằng cách chính quyền địa phương cần cam kết bằng văn bản việc cấp thêm 3 lô TĐC cho gia đình ông Nguyễn Phước; ngược lại, hộ ông Nguyễn Phước cũng cần tạo điều kiện thuận lợi cho hộ ông Trần Văn Lới và một số hộ khác được khởi công xây dựng nhà tại khu QHDC, TĐC đường Hoàng Diệu, bởi họ cùng cảnh ngộ bị thu hồi đất và hiện đang gặp rất nhiều khó khăn về nhà ở.
Hoàng Kiến Giang