Thuốc lá ảnh hưởng xấu đến sức khỏe sinh sản của phụ nữ

Khói thuốc gây ra rất nhiều tác hại đối với sức khỏe sinh sản của phụ nữ với những hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt là tỉ lệ sinh đẻ ở phụ nữ hút thuốc thấp hơn khoảng 30% so với phụ nữ không hút thuốc. Những người hút thuốc hay bị vô sinh hơn những người không hút thuốc lá do thuốc lá gây tổn thương ở cơ quan sinh dục nữ.

 

Khói thuốc lá chứa hơn 4.000 loại hóa chất, trong đó có hơn 200 loại có hại cho sức khỏe, bao gồm chất gây nghiện và các chất gây độc. Vai trò gây bệnh của hút thuốc đã được chứng minh qua nhiều nghiên cứu trên thế giới cũng như ở nước ta. Hút 1 điếu thuốc tức là đã tự mình làm mất đi 5,5 phút cuộc sống. Tuổi thọ trung bình của người hút thuốc ngắn hơn so với người không hút thuốc từ 5 đến 8 năm. Hút thuốc làm tăng tỷ lệ tử vong từ 30 đến 80%, chủ yếu là do các bệnh ung thư (ung thư phổi), bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, các bệnh tim mạch và một số bệnh khác. Mức độ tăng nguy cơ phụ thuộc vào tuổi bắt đầu hút, hút thuốc càng sớm thì nguy cơ càng cao, số lượng thuốc hút trung bình với đơn vị là bao/năm tính bằng cách lấy số bao thuốc hút trung bình hàng ngày nhân với số năm hút, số lượng thuốc hút bao/năm càng lớn thì nguy cơ càng cao và thời gian hút càng dài thì nguy cơ cũng càng lớn. Đặc biệt hút thuốc lá có ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe sinh sản của phụ nữ nhất là giai đoạn mang thai.

 

Khói thuốc gây ra rất nhiều tác hại đối với sức khỏe sinh sản của phụ nữ với những hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt là tỉ lệ sinh đẻ ở phụ nữ hút thuốc thấp hơn khoảng 30% so với phụ nữ không hút thuốc. Những người hút thuốc hay bị vô sinh hơn những người không hút thuốc lá do thuốc lá gây tổn thương ở cơ quan sinh dục nữ.  Hút thuốc gây tổn thương trực tiếp, thậm chí phá hủy noãn bào của buồng trứng, do vậy gây vô sinh. Nicotine có tác dụng ngăn cản hình thành lớp bảo vệ được gọi là lớp vỏ của noãn bào. Lớp này có tác dụng ngăn không cho các tinh trùng khác xâm nhập vào trứng (noãn bào) sau khi đã có một tinh trùng xâm nhập vào trong trứng, ngăn ngừa tình trạng đa tinh trùng. Do không có lớp bảo vệ này nên xảy ra tình trạng nhiều tinh trùng xâm nhập vào 1 trứng. Những phôi có nhiều tinh trùng này dễ bị chết trong quá trình phát triển hoặc sẽ bị sẩy thai tự phát.

 

Thuốc lá gây tiết hormone hướng sinh dục bất thường. Những phụ nữ hút thuốc thấy có sự thay đổi nồng độ một số hormone hướng sinh dục bao gồm LH, FSH ở tuyến yên và các hormon estrogen, progesteron ở buồng trứng. Sự thay đổi của các hormone làm cho sự phóng noãn của buồng trứng xảy ra không được bình thường đó là nguyên nhân chính gây vô sinh ở người hút thuốc lá. Thuốc lá gây rối loạn chức năng của ống dẫn trứng.Hút thuốc làm tăng nồng độ của hormon epinephrine và/hoặc vasopressine, hai hormon này làm tăng huyết áp và tăng nhịp tim. Đây là những chất bình thường có trong cơ thể, nhưng khi những chất này được bài tiết quá nhiều ở phụ nữ hút thuốc, chúng kích thích làm tăng sóng di động của vòi trứng làm cho phôi vào trong buồng tử cung sớm, nên quá trình cấy phôi vào niêm mạc tử cung không xảy ra. Kết quả là phôi bị sẩy tự phát.  Bên cạnh đó, tần suất chửa ngoài tử cung ở những người hút thuốc cao gấp 2,2 - 4 lần so với người không hút thuốc. Hút thuốc còn làm giảm tình trạng miễn dịch dẫn đến nhiễm trùng ở vòi trứng nhiều, gây nên vô sinh cao hơn ở người hút thuốc. Thuốc lá gây sẩy thai tự phát, ở những phụ nữ hút thuốc lá nguy cơ sẩy thai cao gấp 1,5-3,2 lần so với những người không hút thuốc. 

 

Thuốc lá làm hạn chế hiệu quả điều trị vô sinh: Những phụ nữ hút thuốc, ngoài tỉ lệ vô sinh nhiều hơn mà còn kém hiệu quả trong điều trị vô sinh. Đặc biệt ở những phụ nữ hút thuốc lá, thụ tinh trong ống nghiệm ít thành công hơn và nếu có thai bằng thụ tinh trong ống nghiệm thì hay bị sảy thai hơn. Thuốc lá gây ra những biến chứng ở phụ nữ có thai: Chất CO và nicotine là những chất chính gây ảnh hưởng xấu đến phôi thai. Hemoglobin ở người trưởng thành (thành phần chính chứa trong hồng cầu có tác dụng vận chuyển oxy đến các tổ chức) gắn với CO mạnh gấp 200 lần so với gắn O2, hemoglobin của phôi thai gắn với CO còn mạnh hơn. CO làm tổn thương khả năng vận chuyển O2 của phôi thai gây ra tình trạng thiếu oxy phôi thai ở người mẹ hút thuốc. Sự tăng nồng độ của epinephrine và các hóa chất khác của cơ thể do nicotine kích thích cũng có tác dụng làm giảm dòng máu đến phôi thai. Hút thuốc lá còn gây các tác hại cho thai nhi, nicotine có thể qua rau thai làm tăng huyết áp và ảnh hưởng tới khả năng của thai nhi thực hiện các cử động thở (tần số cử động thở là một chỉ số đánh giá tình trạng sức khỏe của thai nhi). Bản thân nhau thai cũng bị ảnh hưởng xấu bởi thuốc lá. Những phụ nữ hút thuốc lá hay bị bong rau non và hay bị rau tiền đạo gây chảy máu đe dọa tính mạng của thai phụ và thai nhi...

 

Thuốc lá gây vỡ ối non: Ở những người hút thuốc hay gặp vỡ ối non hơn ở những người không hút thuốc. Một phụ nữ bị vỡ ối non có thể gây chuyển dạ bất thường, điều này rất nguy hiểm nếu như tuổi thai chưa đủ. Vỡ ối non rất nguy hiểm còn vì nó “mở cửa” cho vi khuẩn xâm nhập vào môi trường vô khuẩn của thai nhi gây nên tình trạng nhiễm trùng có thể đe dọa tính mạng của thai nhi. Thuốc lá gây đẻ non: Theo Hội Sản phụ khoa Mỹ ở những thai phụ hút 1 bao/ngày, tỉ lệ đẻ non cao hơn 20% so với phụ nữ không hút thuốc. Những trẻ đẻ quá sớm (dưới 37 tuần) thường hay gặp những biến chứng nguy hiểm có thể gây tử vong. Biến chứng về phụ khoa: Hút thuốc tác động lên cơ quan sinh sản của người phụ nữ cả khi mang thai và không mang thai, hậu quả nghiêm trọng của thuốc lá thường xuất hiện ở thời kỳ mãn kinh và gây mãn kinh sớm. Hút thuốc gây ra những tác hại này là do nó làm giảm nồng độ estrogen trong cơ thể người phụ nữ. Hút thuốc cũng làm tăng nguy cơ ung thư cổ tử cung. Hút thuốc gây mãn kinh sớm: Lý do chính dẫn đến mãn kinh sớm là do hút thuốc làm giảm nồng độ estrogen trong cơ thể người phụ nữ. Tất cả các phụ nữ từ sau 40 tuổi thì estrogen giảm dần từ từ, sau đó giảm nhanh chóng ở thời kỳ mãn kinh. Hết kinh khi người phụ nữ không sản xuất đủ hormon để duy trì chu kỳ kinh nguyệt. Theo một số nghiên cứu thì phụ nữ hút thuốc lá mãn kinh sớm hơn phụ nữ không hút thuốc trung bình là 1,74 năm.

 

TS-BS NGUYỄN VĂN LUYỆN