Để môi trường vùng Loan sạch đẹp, ngành chức năng Đức Trọng đang lên phương án thu gom, vận chuyển toàn bộ rác thải trong 5 xã này về xử lý tại bãi rác chính của huyện.
Để môi trường vùng Loan sạch đẹp, ngành chức năng Đức Trọng đang lên phương án thu gom, vận chuyển toàn bộ rác thải trong 5 xã này về xử lý tại bãi rác chính của huyện.
 |
| Thu gom rác thải dọc theo Quốc lộ 20 tại Đức Trọng |
Mỗi xã một cách thu gom
Vùng Loan là tên gọi chung 5 xã vùng sâu của huyện Đức Trọng, gồm Tà Hine, Ninh Loan, Đà Loan, Tà Năng và Đa Quyn.
Trong 5 xã trên, Đà Loan có thể coi là đầu mối chính của khu vực khi tập trung nhiều cơ sở kinh doanh mua bán nơi đây. Tuy diện tích tự nhiên chỉ trên 5.600 ha nhưng dân số Đà Loan đông nhất so với 4 xã còn lại với trên 2.650 gia đình, trên 10.700 nhân khẩu sinh sống tại 16 thôn; xã hiện có đến trên 200 cơ sở kinh doanh, trong đó chỉ riêng Chợ Đà Loan đã có trên 90 quầy mua bán.
So với Đà Loan, 2 xã còn lại là Ninh Loan và Tà Hine có diện tích nhỏ hơn và dân số cũng ít hơn. Tà Hine rộng trên 4.300 ha với trên 1.000 hộ dân, trên 4.000 nhân khẩu, cư trú tại 5 thôn và có 40 cơ sở kinh doanh; còn Ninh Loan rộng trên 3.300 ha, có 11 thôn với 1.500 hộ, gần 5.000 nhân khẩu và có 54 cơ sở kinh doanh.
Riêng 2 xã Tà Năng và Đa Quyn đất rộng, chủ yếu là đất rừng, dân cư đa số là dân tộc thiểu số; trong đó Tà Năng rộng gần 8.800 ha, có trên 1.400 hộ dân, gần 6.500 nhân khẩu với 10 thôn và 1 cụm dân cư; Đa Quyn rộng trên 17.000 ha, có trên 1.200 hộ dân, trên 5.250 nhân khẩu sống tại 8 thôn. Số cơ sở kinh doanh tại 2 xã này không nhiều, Tà Năng có 29 cơ sở và Đa Quyn có 43 cơ sở.
Một ước tính, cả 5 xã này mỗi ngày có khoảng 18 tấn rác thải sinh hoạt cần được thu gom và xử lý, trong đó nhiều nhất là tại Đà Loan với khoảng 6,5 tấn/ngày; 4 xã còn lại khoảng trên dưới 3 tấn/ngày.
Lâu nay 5 xã vùng Loan phải tìm cách tự giải quyết lượng rác thải phát sinh hằng ngày. Xã Đà Loan hiện có một cá nhân đứng ra làm công tác thu gom, chủ yếu tại khu vực trung tâm xã, Chợ Đà Loan và dọc theo các con đường liên thôn; mỗi tuần thu gom 3 lần, lượng rác thu gom khoảng 2 tấn/ngày; rác thải sau khi thu gom được đưa tới bãi rác tạm của xã để chôn lấp.
Tại Ninh Loan, Đoàn Thanh niên xã đã đứng ra phụ trách việc gom rác thải, nhưng mỗi tuần cũng chỉ thu gom được 1 lần và cũng chỉ loanh quanh khu vực trung tâm xã với khoảng 200 gia đình, khoảng 1,8 tấn/ngày. Rác thải thu gom bằng máy cày, được vận chuyển đến đổ tại bãi rác tạm lộ thiên của xã ở đồi Dầu, thôn Châu Phú.
Với 2 xã Tà Năng và Đa Quyn, dân quân xã lâu nay đảm trách việc thu gom rác mỗi tuần 1 lần, cũng chủ yếu ở khu vực trung tâm xã; lượng rác thu gom khoảng 0,6 tấn/ngày; rác được vận chuyển vào bãi rác tạm của xã để chôn lấp thủ công.
Riêng Tà Hine đến nay vẫn chưa có cá nhân hay đơn vị nào đứng ra thu gom, người dân nơi đây đều chôn, đốt trong vườn nhà, khu vực trung tâm xã người dân tự chuyển rác đến bỏ tại bãi rác xã.
Để vùng Loan sạch đẹp
Mặc dù các xã vùng Loan đã có những cố gắng nhất định trong việc thu gom xử lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn, tuy nhiên theo đánh giá của Phòng Tài nguyên và Môi trường Đức Trọng, lượng rác thải sinh hoạt phát sinh hằng ngày còn rất nhiều so với khối lượng đã thu gom. Vẫn còn tình trạng vứt bỏ rác không đúng nơi quy định trên địa bàn, nhiều nơi xuất hiện những đống rác tự phát gây mất mỹ quan, gây ô nhiễm môi trường; nhiều gia đình vận động mãi vẫn không chịu tham gia thu gom rác thải, không đóng phí dịch vụ thu gom, thản nhiên vứt rác ra những địa điểm công cộng.
Cùng đó, việc thu gom rác thải sinh hoạt hiện nay tại các xã trên chủ yếu bằng phương tiện thô sơ, rác thải chở đến bãi rác chủ yếu được đốt hoặc chôn lấp - cả 2 hình thức xử lý này đều gây ô nhiễm, đặc biệt việc chôn lấp trong những bãi rác tự phát trên sẽ gây ô nhiễm và tác hại lâu dài.
Cần biết rằng, trên địa bàn Đức Trọng lâu nay đã có 9 xã dọc theo các con đường quốc lộ cùng thị trấn Liên Nghĩa đã được xe rác của Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng - Công trình công cộng huyện thu gom lượng rác thải sinh hoạt khoảng 85 - 100 tấn mỗi ngày. Chỉ riêng 5 xã vùng Loan, đơn vị chức năng huyện chưa vươn tay đến vì chưa có đủ điều kiện.
Mục tiêu của huyện nông thôn mới Đức Trọng đặt ra đến năm 2020, tỷ lệ thu gom và xử lý rác thải sinh hoạt nông thôn phải đạt 95% và đô thị đạt 98% theo quy định.
Đến năm 2025, toàn bộ rác thải sinh hoạt vùng đô thị lẫn nông thôn đều phải thu gom và xử lý, kể cả rác thải y tế; toàn bộ các xã trong huyện đều có phương tiện thu gom và có đội thu gom rác thải hoạt động.
Trước mắt, theo Phòng Tài nguyên và Môi trường, ngân sách nhà nước sẽ đầu tư cho Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng - Công trình công cộng huyện 2,7 tỷ đồng mua 1 xe ép rác để vận chuyển rác từ các xã vùng Loan về xử lý tại nhà máy xử lý rác tập trung tại xã Tân Thành do Công ty Trường Thành đầu tư.
Với vùng Loan, dự kiến cần khoảng 4 tỷ đồng từ nguồn xã hội hóa cho cả 5 xã. Mỗi xã chịu trách nhiệm tự hoạch toán thu chi về phí dịch vụ vệ sinh môi trường tại địa phương mình, tổ chức hợp đồng khoán việc thu gom, vận chuyển rác từ các hộ dân về bãi tập kết rác của xã bằng các loại xe phù hợp với địa hình, đồng thời bố trí khoảng 20 thùng rác loại lớn tại các điểm tập trung đông dân cư, thuận tiện cho việc thu gom.
Với việc vận chuyển rác từ các xã vùng Loan ra bãi rác tập trung của huyện, trong giai đoạn 2021 - 2024, ngân sách của huyện sẽ hỗ trợ toàn bộ, tuy nhiên những năm tiếp sau đó các xã thu phí dịch vụ để chi trả kinh phí này cho đơn vị chức năng huyện.
Trong năm nay, Đức Trọng yêu cầu các xã vùng Loan cần tổ chức họp dân để vận động, đồng thời làm làm tốt việc thu gom, xử lý rác sinh hoạt tại địa phương trong thời gian này. Dự kiến trong đầu năm 2021, việc thu gom vận chuyển rác thải sinh hoạt vùng Loan sẽ bắt đầu khi nhà máy xử lý rác thải huyện đi vào hoạt động.
VIẾT TRỌNG
