Farmstay là loại hình du lịch lưu trú tại trang trại không chỉ được tham quan, nghỉ dưỡng và khám phá mô hình nông trại, mà còn được thưởng thức nhiều món ăn dân dã, rau sạch và các nguồn thực phẩm được nuôi trồng, chế biến tại nông trại...
Farmstay là loại hình du lịch lưu trú tại trang trại không chỉ được tham quan, nghỉ dưỡng và khám phá mô hình nông trại, mà còn được thưởng thức nhiều món ăn dân dã, rau sạch và các nguồn thực phẩm được nuôi trồng, chế biến tại nông trại. Ngoài ra, có thể tham gia các hoạt động chăn nuôi gia súc, gia cầm và trồng cây.
 |
| Du khách thích thú tham gia hoạt động trải nghiệm chế biến cà phê |
Tại Lâm Đồng, vài năm trở lại đây, mô hình du lịch farmstay đang được phát triển khá mạnh. Dù chỉ mới xuất hiện không lâu nhưng mô hình này đã nhanh chóng chiếm được cảm tình của nhiều du khách với những trải nghiệm độc lạ, chưa từng có trước đây.
Có thể nhận thấy, loại hình du lịch farmstay thường xuất hiện ở vùng quê hoặc vùng đồi núi do cần có diện tích đất rộng, thuận lợi về điều kiện tự nhiên và khách du lịch có thể dễ dàng tiếp cận. Người chủ trang trại thường là người dân ở địa phương và khách du lịch có thể tham gia vào các hoạt động trong cuộc sống đời thường tại trang trại như: canh tác, nuôi trồng, chăn nuôi gia súc, gia cầm, trồng cây ăn quả hay rau màu.
Gần đây, cộng đồng Facebook truyền nhau thông tin và hình ảnh về những căn nhà gỗ nằm giữa đồi thông thuộc khu farmstay Andante Farm & Lodge tại Lạc Dương. Hoạt động từ năm 2017, tuy Andante Farm & Lodge không được quảng bá rầm rộ nhưng du khách vẫn tìm đến. Đối tượng chủ yếu là người yêu thiên nhiên, thích khám phá và phần lớn là người nước ngoài.
Mỗi tháng, Andante Farm & Lodge đón bình quân từ 8 - 10 gia đình, có những khách thuê nhà gỗ cả tuần chỉ để thưởng thức những ngày “không công việc, không internet”.
Đại diện Andante Farm & Lodge chia sẻ: “Với hơn 7 ha, vào giai đoạn này, farmstay chỉ xây dựng 5 nhà gỗ, phần lớn diện tích còn lại ưu tiên cho vườn rau, hoa quả và cà phê. Du khách đến đây có thể tham gia canh tác và trải nghiệm cuộc sống thực tế ở một nông trại”.
Hay tại OVI Farmstay, Thôn 9, xã Mê Linh, huyện Lâm Hà, không chỉ đơn thuần là trồng cà phê, cây ăn trái… để bán trên thị trường, chủ trang trại rộng 2,4 ha còn biết tận dụng vườn cây, đào ao nuôi cá để làm du lịch. Loại hình du lịch cùng ăn, ở và tham gia sản xuất nông nghiệp đã đem lại sự trải nghiệm mới mẻ cho du khách khi họ trực tiếp tham gia hoạt động sản xuất, chế biến sản phẩm.
Anh Trần Đình Hùng, chủ farmstay cho biết: Tại farmstay, du khách sẽ được hóa thân làm nông dân với các hoạt động trải nghiệm theo mùa, từ trồng, cắt cành, nhổ cỏ, đến thu hoạch cà phê, trái cây… Đặc biệt là tự tay thực hiện công việc sản xuất, rang xay cà phê và mang chính sản phẩm do mình chế biến về nhà thưởng thức.
Với một quy trình sản xuất sạch, hoàn toàn thuận theo tự nhiên, từng hạt cà phê, trái bơ đến con cá, con gà đều là thực phẩm an toàn trên bàn ăn du khách. Đặc biệt, không gian xanh mát của đồng quê, sự dân dã trong mọi sinh hoạt hằng ngày đã thật sự thu hút du khách khắp nơi tìm đến.
Theo anh Hùng, mặc dù có vị trí cách xa trung tâm TP Đà Lạt hơn 20 km, đường đi lại không dễ tìm, nhưng trước thời điểm diễn ra dịch COVID-19, farmstay của anh luôn thu hút các gia đình, bạn trẻ đến từ TP Hồ Chí Minh tìm đến.
“Chúng tôi rất mừng khi các đoàn du khách đến đây, kể cả khách quốc tế cũng đóng góp những ý kiến rất tích cực về thiên nhiên, cảnh quan. Họ hài lòng về không gian và ẩm thực địa phương. Tôi cũng mong muốn du khách tiếp tục đến đây cùng góp phần bảo vệ môi trường ở vùng nông nghiệp sạch này”, anh Hùng chia sẻ.
Hiện nay, chạy dọc tuyến đường nối thành phố Đà Lạt đến thị trấn Nam Ban, hay từ Đà Lạt đi các xã Xuân Thọ, Xuân Trường, Trạm Hành hiện đã trở thành cung đường du lịch canh nông với nhiều điểm dừng chân.
Mộ số chủ đầu tư cũng đã chuyển sang hình thức trải nghiệm kết hợp nghỉ dưỡng, cho du khách làm nông dân tham gia canh tác, chăn nuôi gia súc, gia cầm, trồng cây và những sản phẩm thu hoạch được có thể dùng làm nguyên liệu nấu ăn tại nơi nghỉ dưỡng thành một mô hình đầu tư kinh doanh.
Một điều dễ cảm nhận tại các farmstay ở tỉnh Lâm Đồng hiện đã có sự khác biệt lớn so với trên thế giới. Các farmstay tập trung chủ yếu vào hoạt động giải trí và nghỉ dưỡng hơn là trải nghiệm sản xuất và sống cùng người nông dân.
Từ thực tế trên, nếu khai thác tốt những yếu tố tự nhiên trên, chủ đầu tư farmstay không chỉ phát triển tốt mô hình du lịch của mình mà còn góp phần bảo vệ và cải thiện môi trường tự nhiên tại địa phương. Đồng thời, mô hình du lịch farmstay còn giúp quảng bá hình ảnh du lịch Lâm Đồng trong nước và quốc tế.
Tuy nhiên, mô hình du lịch kết hợp trang trại nghỉ dưỡng nở rộ với nhiều hình thức mới, nhưng vẫn chưa có khung pháp lý điều chỉnh đang là bất cập trong công tác quản lý nhà nước.
Theo Phòng Văn hóa và Thông tin TP Đà Lạt, phần lớn các dự án farmstay có nguồn gốc đất là đất nông nghiệp, lâm nghiệp, thậm chí là đất lấn chiếm, nên rất khó để có sổ đỏ, đảm bảo sự chắc chắn về pháp lý. Mục đích sử dụng đất của đất nông nghiệp, lâm nghiệp là trồng nông sản, trồng rừng, trong khi farmstay có cả lưu trú, kho bãi, xưởng chế biến và diện tích thương mại… Vì vậy, nếu là dự án farmstay đúng nghĩa, buộc phải chuyển đổi mục đích sử dụng đất và được cơ quan có thẩm quyền cấp phép, phê duyệt.
Trước mắt, UBND TP Đà Lạt đã chỉ đạo các ngành, trong đó có ngành văn hóa phối hợp với xã tuyên truyền làm tốt công tác đảm bảo an ninh trật tự, vệ sinh môi trường tại các điểm du lịch, nhất là tại các homestay và farmstay. Đồng thời, tăng cường công tác kiểm tra, hướng dẫn các cơ sở thực hiện nghĩa vụ đăng ký giấy phép kinh doanh theo đúng quy định của pháp luật. Ngoài ra, sẽ đề xuất tiến hành tập huấn về phương thức làm du lịch cho các tổ chức, cá nhân để làm sao làm du lịch cho bài bản, hiệu quả.
Về lâu dài, Nhà nước cần sớm nghiên cứu để ban hành chính sách, điều chỉnh hoạt động của mô hình farmstay, tránh các biến tướng tiêu cực ảnh hưởng tới môi trường đầu tư, kinh doanh tại địa phương.
HOÀNG SA - THÂN HIỀN
