Tại sao Nhà máy xử lý rác mới của Lâm Hà chưa thể đi vào hoạt động?

(LĐ online) - Vấn đề vệ sinh môi trường tại bãi rác tập trung của huyện Lâm Hà (tổ dân phố Xoan, thị trấn Đinh Văn) tiếp tục gây bức xúc cho nhiều hộ dân, trong khi Dự án xử lý rác thải mới của huyện được kỳ vọng lớn sớm giải quyết tình trạng nêu trên lại nhiều lần chậm tiến độ.

NGƯỜI DÂN NHIỀU LẦN PHẢN ÁNH

Ghi nhận tới ngày 30/1, đơn vị quản lý bãi rác đã cơ bản dập tắt các đám cháy qua 4 ngày liên tục tưới nước

Nhiều năm qua, lượng rác thải sinh hoạt thu gom, vận chuyển từ các địa phương trên địa bàn huyện Lâm Hà về bãi rác tập trung tại tổ dân phố Xoan đều xử lý bằng hình thức chôn lấp với khoảng trên dưới 40 tấn mỗi ngày.

Tuy nhiên, theo báo cáo của đơn vị quản lý, với lượng rác đổ về bãi nêu trên, cộng với việc UBND tỉnh giao 2 ha đất từ tháng 2/2021 cho Công ty TNHH Môi trường Lâm Hà làm Dự án nhà máy xử lý rác mới thì diện tích 2,3 ha còn lại, ngay từ tháng 3/2022, lượng rác vận chuyển về đã có dấu hiệu quá tải, thiếu mặt bằng để tập kết. 

Riêng năm 2023, theo báo cáo, lượng rác thải được thu gom tập trung đổ vào bãi rác là 15.892 tấn.

Về quy trình xử lý, khi rác được thu gom về bãi tập kết phải được rắc vôi bột, phun hoá chất và các chế phẩm sinh học diệt ruồi, muỗi trước khi chôn lấp.

Riêng hình thức xử lý bằng cách đốt cháy rác không được phép do làm phát sinh khí thải độc hại, ô nhiễm môi trường xung quanh.

Tuy quy trình xử lý rác cơ bản là vậy nhưng từ đầu năm 2019 tới nay, người dân khu vực nhiều lần phản ánh ngoài 6 tháng mùa mưa, còn lại các tháng mùa khô (từ tháng 11 tới tháng 4 năm sau) bãi rác thường xuyên cháy lộ thiên làm phát sinh khói, bụi ảnh hưởng tới đời sống sinh hoạt của bà con. 

Khu vực người dân bị ảnh bởi môi trường bãi rác có trên 300 hộ tại các tổ dân phố: Xoan, Tân Tiến, Đoàn Kết, Gia Thạnh, An Lạc (thị trấn Đinh Văn) và thôn Kim Phát (xã Bình Thạnh, huyện Đức Trọng) nằm giáp ranh.

Ông K’Huy, ngụ tổ dân phố Xoan, cho biết tổ dân phố có 150 hộ dân, nằm cách bãi rác khoảng 800 m. Như mọi năm, từ đầu mùa khô 2023, người dân lại phải hứng chịu khói từ bãi rác cháy bay vào nhà kèm theo mùi rất khó chịu. Gần đây nhất là ngày 18/1, bãi rác lại cháy trên diện rộng và kéo dài liên tiếp khoảng 1 tuần lễ. 

“Chúng tôi vừa ký đơn tập thể phản ánh bãi rác cháy gây ô nhiễm môi trường kéo dài quá lâu lên cơ quan chức năng địa phương. Hy vọng các cấp sớm có biện pháp xử lý dứt điểm, chứ hứa hẹn với bà con nhiều lần quá rồi”, ông K’ Huy chia sẻ.

Bãi rác tập trung huyện Lâm Hà luôn trong tình trạng quá tải. Thời gian qua, bãi rác thường cháy âm ỉ, phát sinh khói bụi vào mùa khô khiến người dân sinh sống xung quanh bị ảnh hưởng

Sáng 30/1, tại khu vực bãi rác tập trung của huyện, chúng tôi ghi nhận đơn vị quản lý đang cử 6 công nhân tích cực dùng nước từ 2 xe bồn dập các đám cháy và về cơ bản, bãi rác tạm thời được dập tắt, khói bụi phát sinh ra môi trường xung quanh không đáng kể.

Ông Võ Trần Lam - Phó Giám đốc Ban Quản lý Dự án đầu tư và Công trình công cộng huyện Lâm Hà, đơn vị quản lý vận hành bãi rác của huyện xác nhận có tình trạng bãi rác cháy đã làm ảnh hưởng tới môi trường xung quanh nhưng rất khó để xử lý triệt để.

Ông Lam lý giải khi vào mùa khô, rác thải được đổ và dồn thành các đường cao khoảng 6 m, có nhiều chất dễ cháy là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến bãi rác thường bị phát cháy trong điều kiện thời tiết khô nóng. Bên cạnh đó, bãi rác phát sinh các đám cháy còn do người dân đốt lốp xe, các vật dụng rác thải từ cao su để lấy sắt vụn gây lên.

Khói phát sinh từ bãi rác làm ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng tới một bộ phận người dân sinh sống quanh khu vực. Ảnh: Cắt từ clip người dân quay bãi rác cháy ngày 20/1/2024

Để chủ động công tác phòng ngừa, ông Lam cho biết ngay từ giữa năm 2022, đơn vị đã cho lắp hơn 10 camera giám sát cả ngày và đêm cũng như phân công nhân viên, cán bộ quản lý, túc trực. Ngoài ra, do bãi rác không có hàng rào bảo vệ, nhiều hộ dân có vườn canh tác ra vào đi qua bãi rác nên đơn vị quản lý khó phát hiện, bắt quả tang hành vi đốt rác, chỉ có thể phát hiện sớm, huy động xe bồn, máy bơm tưới nước ngay từ đầu các đám cháy phát sinh nhằm hạn chế ô nhiễm ở mức thấp nhất.

DỰ ÁN XỬ LÝ RÁC CHẬM TIẾN ĐỘ 25 THÁNG

Theo lãnh đạo UBND huyện Lâm Hà, việc triển khai các giải pháp nâng cao tỷ lệ thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn đang gặp rất nhiều khó khăn do hiện tại khả năng tiếp nhận rác thải của bãi rác tập trung tại tổ dân phố Xoan không còn. Trong khi đó, Dự án khu tái chế, xử lý và thu hồi năng lượng từ chất thải rắn Lâm Hà do Công ty TNHH Môi trường Lâm Hà làm chủ đầu tư đến nay vẫn chưa đi vào hoạt động.

Trước đó, UBND tỉnh Lâm Đồng đã chấp thuận cho Công ty TNHH môi trường Lâm Hà đầu tư dự án xử lý rác mới tại địa bàn vào cuối năm 2020 với công suất xử lý rác tối đa 190 tấn/ngày đêm với tổng mức đầu tư 103 tỷ đồng, được chia thành 2 giai đoạn thực hiện. Dự án có diện tích 2ha, nằm cạnh diện tích bãi rác tập trung của huyện hiện nay.

Hiện nay, mỗi ngày lượng rác thải đổ về bãi tác tập trung của huyện trên dưới 40 tấn, trong khi diện tích chứa rác thải đã quá tải từ giữa năm 2022

Từ cuối tháng 12/2021, Công ty TNHH Môi trường Lâm Hà đã có cam kết trong Quý I/2022 sẽ đưa vào vận hành thử nghiệm nhà máy, từ đó sẽ sớm giải tỏa áp lực tại bãi rác tập trung của huyện. Tuy vậy, tới cuối tháng 1/2024, sau nhiều lần cam kết, Dự án đã chậm 25 tháng so với quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư đã được phê duyệt.

Theo văn bản giải trình từ Công ty TNHH Môi trường Lâm Hà gửi các đơn vị chức năng, đến hết Quý II/2021, Công ty đã hoàn thành thủ tục đầu tư, được cấp đầy đủ các giấy tờ pháp lý cho dự án như: Quyết định cho thuê đất để thực hiện dự án; Hợp đồng thuê đất; Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; Giấy phép xây dựng, Quyết định phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường.

Tới Quý III/2021, do dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp đã kéo theo hàng loạt khó khăn, làm ảnh hưởng trực tiếp tới tiến độ, thời gian hoàn thành Dự án.

Ngoài ra, quá trình đầu tư kéo dài từ năm 2022 đến nay, giá sắt thép lên cao đã ảnh hưởng rất nhiều đến chi phí đầu tư Dự án. Do vậy, chủ đầu tư cho rằng đang nỗ lực cố gắng bố trí nguồn ngân sách hợp lý; đồng thời, đang trong quá trình hoàn tất thủ tục thay đổi quyết định chủ trương đầu tư để phù hợp với tình hình thực tế.

Công ty TNHH Môi trường Lâm Hà cam kết sẽ đưa một phần của Nhà máy xử lý rác đi vào vận hành

Trao đổi với Báo Lâm Đồng, lãnh đạo UBND huyện Lâm Hà cho biết, ngày 25/1, đại diện Công ty TNHH Môi trường Lâm Hà có văn bản gửi UBND tỉnh và UBND huyện cam kết đến ngày 25/3/2024 sẽ tiến hành đưa máy móc, thiết bị vào lắp đặt; đồng thời, khẩn trương đưa một phần của Nhà máy xử lý rác đi vào vận hành, đảm bảo khả năng tiếp nhận rác của huyện Lâm Hà.

Liên quan tới bãi rác tập trung huyện Lâm Hà xảy ra tình trạng ô nhiễm thời gian qua, lãnh đạo UBND tỉnh Lâm Đồng, Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh cũng như UBND huyện Lâm Hà liên tục đôn đốc, hướng dẫn chủ đầu tư thực hiện các thủ tục pháp lý cần thiết để nhanh chóng đưa dự án xử lý rác vào hoạt động trong thời gian sớm nhất.

Dự án xử lý rác có công suất xử lý rác tối đa 190 tấn/ngày đêm với tổng mức đầu tư 103 tỷ đồng đang chậm tiến độ

“Trước thực trạng vệ sinh môi trường tại bãi rác tập trung của huyện chưa đảm bảo quy định, tiến độ thực hiện kế hoạch quản lý chất thải rắn và việc thực hiện cam kết với Văn phòng điều phối nông thôn mới Trung ương về lộ trình đóng cửa, khắc phục ô nhiễm bãi rác hiện hữu của địa phương bị chậm trễ, thời gian qua huyện liên tục làm việc, đề nghị chủ đầu tư khẩn trương hoàn thiện thủ tục, đẩy nhanh tiến độ lắp đặt thiết bị để dự án đi vào hoạt động giai đoạn 1, không để tình trạng chậm tiến độ kéo dài”, lãnh đạo UBND huyện Lâm Hà thông tin.