Giáo dục kiến thức bảo vệ môi trường

Để dạy trẻ các kỹ năng sống cần thiết và nâng cao kiến thức về thiên nhiên, Vườn Quốc gia (VQG) Bidoup - Núi Bà đã triển khai mô hình du lịch trải nghiệm gắn với các hoạt động giáo dục ngoài trời như tìm hiểu tự nhiên và văn hóa địa phương. Qua đó, góp phần giúp các em học sinh nhận thức về đa dạng sinh học, phát huy tính tích cực trong việc giữ gìn và bảo vệ môi trường sống.

ESD Bidoup phát triển môi trường học tập tương tác và năng động thông qua các hoạt động giáo dục ngoài trời cho các em học sinh

Theo TS. Lê Bửu Thạch - Phó Viện Trưởng Viện Sinh thái học miền Nam, Trưởng nhóm thiết kế tư vấn chương trình, nhằm cung cấp kiến thức, kỹ năng cần thiết cho học sinh để bảo vệ môi trường và phát triển bền vững, VQG Bidoup - Núi Bà phối hợp với Dự án Quản lý rừng bền vững và Bảo tồn đa dạng sinh học được tài trợ bởi Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ đã tổ chức chương trình thí điểm Giáo dục vì sự phát triển bền vững tại Vườn Quốc gia Bidoup - Núi Bà (ESD Bidoup).

“Giáo dục vì sự Phát triển Bền vững là một mục tiêu quan trọng trong Mục tiêu Phát triển Bền vững của Liên hợp quốc, được tất cả các quốc gia thành viên Liên hợp quốc thông qua vào năm 2015. Bidoup - Núi Bà là VQG đầu tiên ở Việt Nam xây dựng và vận hành chương trình này. Bidoup ESD đặt mục tiêu phát triển môi trường học tập tương tác và năng động, nên các nội dung sẽ được xây dựng phù hợp với từng độ tuổi, kiến thức, tâm lý và thể chất của học sinh. Từ đó, sẽ giúp các em học sinh nâng cao trải nghiệm môi trường tự nhiên, hiểu về bảo tồn đa dạng sinh học và trân trọng các giá trị văn hóa truyền thống; góp phần vào sự phát triển bền vững trong tương lai”, TS. Lê Bửu Thạch cho biết.

Cụ thể, các nhóm chủ đề chính mà các em học sinh sẽ được trải nghiệm là Khám phá thiên nhiên với các hoạt động nhận dạng cây rừng, khám phá hệ sinh thái rừng, khảo sát các loài côn trùng, lưỡng cư bò sát, xem các loài chim, và tham gia các trò chơi tìm kiếm, quan sát các động vật hoang dã quý hiếm của VQG.

Tiếp đến là nhóm hoạt động với nội dung Sử dụng bền vững tài nguyên thiên nhiên, tại đây, học sinh sẽ được tìm hiểu về giá trị sử dụng của cây rừng và tìm kiếm thức ăn trong rừng, giúp các em nhận thức rõ hơn về cách sử dụng tài nguyên thiên nhiên bền vững. Đồng thời, để giáo dục học sinh về tầm quan trọng của đa dạng sinh học và vai trò của rừng trong việc hỗ trợ các hệ sinh thái đa dạng, chuỗi hoạt động về chủ đề Bảo vệ môi trường sẽ triển khai các nội dung như ươm và trồng cây rừng, vệ sinh rừng, truyền thông bảo tồn.

Đặc biệt, để giúp học sinh tự tin hơn khi đối mặt với các tình huống khẩn cấp trong môi trường tự nhiên, chương trình còn thực hiện chủ đề Rèn luyện kỹ năng sinh tồn, gồm các hoạt động học cách làm nơi trú ẩn, cung cấp kiến thức bản địa về sử dụng cây rừng và huấn luyện kỹ năng sinh tồn nếu bị lạc trong rừng. Cùng với đó, nhằm nuôi dưỡng ý thức về bản sắc, cộng đồng và trách nhiệm quản lý môi trường, các hoạt động về tìm hiểu văn hóa địa phương (truyền thuyết các vị thần và thần nước, văn hóa cồng chiêng…) cũng được lồng ghép một cách sinh động…

Ông Nguyễn Lương Minh - Phó Giám đốc VQG Bidoup - Núi Bà chia sẻ, VQG Bidoup - Núi Bà đã triển khai các hoạt động du lịch trải nghiệm thiên nhiên kết hợp với giáo dục môi trường mục đích vì sự phát triển bền vững. Phát triển bền vững ở đây vừa cho chính các em học sinh, cho hiện tại và cho tương lai.

“Chúng tôi mong muốn mỗi em học sinh sau khi trải nghiệm chương trình sẽ không những có được những kiến thức về đa dạng sinh học, về bảo vệ môi trường, bảo vệ rừng; được khám phá hệ sinh thái, lắng nghe âm thanh và quan sát màu sắc của rừng, mà còn được rèn luyện kỹ năng sống, kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng phân tích, báo cáo. Thông qua đó, giúp các em có hiểu biết rõ ràng hơn về sự phong phú và đa dạng của các loài thực vật và động vật tại VQG Bidoup - Núi Bà, nhận thức rõ hơn về các vấn đề môi trường như tác động của phá rừng, mất cân bằng sinh thái, ô nhiễm môi trường… để các em có ý thức, trách nhiệm đối với môi trường sống và sẽ trở thành những người tuyên truyền viên tích cực cho các thành viên trong xã hội…”, ông Nguyễn Lương Minh nói.

Theo ông Nguyễn Nam Khánh - Cán bộ phụ trách lĩnh vực Khoa học Tự nhiên và Khu dự trữ sinh quyển thế giới, Ban thư ký Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam, sự hợp tác giữa những lĩnh vực trong UNESCO hiện nay như giáo dục, khoa học, văn hóa là hết sức quan trọng. Và, bằng cách nuôi sự tò mò, trân trọng với hệ sinh thái, ESD Bidoup đã, đang làm tốt công việc “gieo mầm hạt giống” cho những cam kết lâu dài về bảo vệ môi trường. Đây là minh chứng cho sự hợp tác liên ngành, tích hợp kiến thức khoa học với hoạt động giáo dục để từ đó, xây dựng, tiếp cận một cách hoàn thiện hơn về công tác phát triển bền vững cũng như tăng cường sự lan tỏa trong cộng đồng…