Chủ tịch Tôn Ðức Thắng - tấm gương sáng ngời về đạo đức cách mạng

Chúng tôi đã tìm đọc lại bài báo của bác sĩ Nguyễn Khắc Viện in lần đầu trên tạp chí Pháp La Pensée, xin tóm lược dưới đây những ý lớn.

Sau nửa thế kỷ tính từ năm "cuốn sách bậc thầy" của Giáo sư Paul Mus ra mắt bạn đọc, năm 1952, tạp chí Pháp Moussons chuyên nghiên cứu khoa học nhân văn của Đông Nam châu Á số tháng 5 năm 2002 đăng bài của tiến sĩ nhân chủng học Laurent Dartigues đánh giá lại tác phẩm Việt Nam, Xã hội học về một cuộc chiến tranh...

Giáo sư Paul Mus kể tiếp: Tại Tạp chí Revue Indochinoise xuất bản năm 1902, một tác giả ký bút danh Raquez có thuật lại câu chuyện sau đây qua lời của một giáo sĩ Dòng Tên đi truyền đạo tại miền Tây Nam Bộ. Lần ấy, giáo sĩ có việc cần phải vượt qua sông nước mạn Long Xuyên.

Đối với người Pháp và nhiều học giả phương Tây, Giáo sư Paul Mus là ngôi sao tỏa sáng về Việt Nam học và văn minh nhiều nước châu Á thế kỷ XX. Nhà sử học René Grousset (1885-1952), Viện sĩ Hàn lâm Pháp, chuyên gia về châu Á gọi Paul Mus là "một gương mặt lớn" của Pháp về Viễn Đông học, "một trí tuệ hùng cường, phong phú đến mức khó tin"

John McAlister khâm phục các luận điểm của Paul Mus được trình bày trong loạt tác phẩm đã xuất bản của thầy. Tiếp theo sau Viêt-Nam, Xã hội học về một cuộc chiến tranh (1952) là Số phận của Liên hiệp Pháp (1954), Cuộc chiến tranh không có mặt (1961) (Tất cả đều do NXB Le Seuil, Paris ấn hành). Tuy nhiên, các công trình nghiên cứu của Paul Mus, ngoài một số bài viết bằng tiếng Anh, còn lại đều in bằng tiếng Pháp, không thuận tiện cho đại đa số độc giả Mỹ.

Thầy là Paul Mus, người Pháp sinh năm 1902, thành viên Trường Viễn Đông Bác cổ Pháp tại Hà Nội từ năm 1926, Giáo sư Trường Đại học Collège de France, Paris từ 1946, đồng thời là giáo sư thỉnh giảng Trường Đại học Yale, Mỹ từ 1949 đến 1969 năm ông qua đời. Trò là John McAlister Jr., người Mỹ sinh năm 1936, giáo sư Trường Đại học Princeton rồi Đại học Stanford. Xuất thân sĩ quan Hải quân Mỹ, ông được coi như một chuyên gia thành thạo về Việt Nam, nổi tiếng với thái độ cực lực phản đối chủ trương của mấy đời tổng thống Mỹ trong chiến tranh Việt Nam. Ông qua đời ngày 20 tháng 5 năm 2016.

Trải qua bốn nghìn năm lịch sử, dân tộc Việt Nam đã sinh ra không biết bao nhiêu người con ưu tú cho đất nước, trong đó phụ nữ chiếm một phần đáng kể. Và khi nói đến gương anh hùng liệt nữ, đến truyền thống đấu tranh xâm lược của ngoại bang, người Việt Nam qua nhiều thời đại không quên nhắc tới Bà Triệu bên cạnh các gương liệt nữ khác như Hai Bà Trưng. Lâm Đồng cuối tuần xin giới thiệu "tượng đài" Bà Triệu qua nguồn Di sản tư liệu quý - Mộc bản triều Nguyễn.