Các trận mưa như trút kèm lũ lụt kỷ lục ở các tỉnh Bắc Trung bộ mấy ngày qua được nhận định do hoạt động mạnh trở lại của dòng hải lưu lạnh ở Thái Bình Dương, gọi là La Nina.
Các trận mưa như trút kèm lũ lụt kỷ lục ở các tỉnh Bắc Trung bộ mấy ngày qua được nhận định do hoạt động mạnh trở lại của dòng hải lưu lạnh ở Thái Bình Dương, gọi là La Nina.
KS Nguyễn Đức Hòa - Phó Trưởng phòng Dự báo Khí tượng Hạn vừa & dài, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương (DBKTTV), nhận định: Kiểu thời tiết thất thường từ đầu năm đến nay có vẻ lặp lại kịch bản từng xảy ra năm 1998, một trong những năm thiên tai kỷ lục ở Việt Nam. Theo đó, nửa đầu năm khô hạn kỷ lục ở miền Bắc trong khi cuối năm lại mưa to, lũ lớn ở miền Trung.
Sau khi dòng hải lưu nóng trên Thái Bình Dương (gọi là El Nino) chấm dứt hoạt động hồi tháng 4-2010, La Nina trỗi dậy từ cuối tháng 9-2010. Đúng như quy luật, kèm theo đó là mưa lũ lớn ở những vùng mà nó tác động. Bởi thế, ngay từ cuối tháng 9-2010, các chuyên gia của Trung tâm DBKTTV đã nhận định, từ tháng 10 đến tháng 12, lượng mưa ở Trung Bộ sẽ ở mức cao hơn trung bình nhiều năm cùng thời kỳ.
Dưới tác động của La Nina, từ ngày 1- 2 tháng 10, một rãnh áp thấp kết hợp với đới gió đông dày từ tầng thấp đến tầng cao phát triển, chi phối thời tiết các tỉnh miền Trung. Sau đó, từ ngày 3- 4, kết hợp với không khí lạnh từ phía bắc, các khối thời tiết đó gây ra những trận mưa như trút suốt năm ngày qua từ nam Nghệ An đến Quảng Nam.
Một nguyên nhân nữa khiến mưa lũ ở miền Trung diễn biến nghiêm trọng là do cấu tạo địa hình. Theo ông Lưu Minh Hải - chuyên gia KTTV, dải đất miền Trung có hình cong lồi về phía biển, biển miền Trung thông thoáng hơn. Phía trước tuy có quần đảo Hoàng Sa, nhưng đây chỉ là những đảo nhỏ và thấp nên không thể làm giảm được sức gió đẩy mây và các khối không khí ẩm khổng lồ tiến vào. Bên cạnh đó, sông suối miền Trung có cấu tạo ngắn và dốc, khi mưa xuống, nước tập trung nhanh, sinh lũ cao đột ngột…
Các chuyên gia cảnh báo, La Nina còn gây ra các hiện tượng thời tiết rất phức tạp và khó lường khác. Bằng chứng là sự xuất hiện hiếm có của một áp thấp nhiệt đới (ATNĐ) trên Biển Đông sáng hôm qua (5/10). Chính ATNĐ này đã kiềm chế cơn cuồng nộ của các trận mưa như trút ở Trung bộ suốt mấy ngày vừa rồi. Theo TS Bùi Minh Tăng - Giám đốc Trung tâm DBKTTV, ATNĐ này khiến không khí ẩm trên bầu trời miền Trung bị hút ra ngoài biển, kết quả là mưa trên đất liền ở Trung Bộ giảm rõ rệt.
Cũng do tác động trên, Bắc Bộ và Hà Nội trong 2-3 ngày tới phổ biến không mưa. Do Trung Bộ giảm mưa, ngày 5-10, lũ trên các sông ở Hà Tĩnh, Quảng Bình và Quảng Trị đã đạt đỉnh và đang xuống chậm. Tuy nhiên, do mực nước lũ rất cao và do địa hình dốc và chia cắt, tình trạng ngập lụt còn kéo dài, nước lũ còn chảy xiết, trong vài ba ngày tới.
