Nông dân trẻ làm giàu từ chanh dây

Thay đổi cơ cấu cây trồng, mạnh dạn đầu tư vào sản xuất nông nghiệp, một nông dân trẻ đã làm giàu từ chính vườn nhà. Và, cùng với sự thay đổi của gia đình, anh đang tích cực cùng cả cộng đồng vươn lên nâng cao đời sống.

Anh Trịnh Xuân Trường trong vườn chanh dây

Theo lời giới thiệu của anh Vũ Hoàng Đăng Khoa, Chủ tịch Hội Nông dân xã Đạ Chais, huyện Lạc Dương, chúng tôi vào thăm vườn của gia đình anh Trịnh Xuân Trường, nông dân trẻ thôn Tu Pó. Trên sườn đồi thoải, hàng ngàn trái chanh dây lúc lắc trên giàn chờ ngày thu hoạch chính là thành quả của sự thay đổi. Trước đây, cũng như hầu hết nông dân Đạ Chais, anh Trường canh tác cà phê là cây trồng chính. Nhưng khi được mùa thì giá thấp, công thu hoạch, chăm sóc cà phê lại quá cao, vì vậy anh Trường trăn trở tìm giống cây trồng khác để nâng cao năng suất vườn nhà.

Và học hỏi nhiều nơi, nhất là có hộ trong thôn Tu Pó đã trồng thành công, anh Trịnh Xuân Trường chuyển sang trồng chanh dây với mục tiêu trồng xen trong vườn cà phê để tăng thu nhập. Năm 2020, anh xuống giống 1 ha chanh dây xen trong vườn cà phê của gia đình. Anh làm giàn dọc theo các luống cà phê, phá bớt một số luống cà phê già cỗi, tránh để hai loài cây xung đột ánh sáng quá nhiều. Anh Trường chia sẻ: “Thực sự mà nói thì đầu tư trồng chanh dây cũng không quá nhiều tiền. Như nhà tôi với công đoạn cải tạo đất, trục gốc cà phê, làm giàn và mua giống, khoảng hơn 100 triệu là đủ tiền đầu tư 1 ha chanh dây. Nói chung, nông dân làm chanh dây chi phí ban đầu bỏ ra không nhiều, có thể làm được với nguồn kinh phí thấp”. 

Cây chanh dây được anh Trịnh Xuân Trường lựa chọn là giống vỏ tím, ruột vàng có tên Đài Nông, vị chua pha ngọt và có hương thơm đậm đà. Điều khá đặc biệt được anh Trường cũng như nhiều nông dân lân cận cho biết là cây chanh dây trên đất Đạ Chais phát triển “lệch” so với cây chanh dây xứ nóng. Theo anh Trường, nếu chanh dây trồng dưới vùng Đức Trọng, Lâm Hà chỉ 4 - 5 tháng bắt đầu có trái thì với vùng Đạ Chais, có lẽ do thời tiết lạnh, cây phát triển chậm hơn nên phải 8 - 10 tháng mới có thu. Bù lại, cây rất khỏe, ít bệnh tật, vỏ trái cứng và ruột vàng đậm, thương lái rất thích, giá thu mua cao hơn. Đồng thời, cây chanh dây ở Đạ Chais thời gian cho trái cũng khá dài, năng suất cao hơn cây xứ nóng. Như nhà anh, năng suất trung bình khoảng 100 tấn/ha/năm, một con số rất cao với giống chanh dây tím. 

Sau thời gian trồng thử nghiệm, nhận thấy hiệu quả, anh Trịnh Xuân Trường đã mở rộng diện tích ra 2,5 ha chanh dây. Diện tích chanh dây đã có đầu ra ổn định, thương lái tới thu mua trái 3 lần/tháng ngay tại thôn. Với năng suất ổn định, gia đình anh Trịnh Xuân Trường đang có thu tầm 50 triệu đồng/tháng. Anh Trường chia sẻ, có lẽ do hợp thổ nhưỡng, cây chanh dây Đạ Chais ít bệnh, chủ yếu là cần bỏ phân các loại như phân hữu cơ, NPK theo hướng dẫn của ngành Nông nghiệp là đủ. Vì vậy, chi phí chăm sóc cũng không quá nhiều. Sau khi trừ chi phí, gia đình thu được xấp xỉ 350 triệu đồng/ha/năm. Ngoài chanh dây, anh vẫn thu được cà phê hàng năm dù năng suất giảm do nhường đất cho chanh dây. Bù lại, là loài cây ưa ánh sáng gián tiếp, cây cà phê được chanh dây che bớt sáng, giữ ẩm gốc nên phát triển cũng khá tốt. Chanh dây có thể chung sống “hòa bình” với cà phê, cùng mang lại lợi ích kinh tế cho người nông dân. 

Không chỉ làm giàu cho cá nhân, anh Trịnh Xuân Trường đang cùng các nông dân trong thôn Tu Pó phát triển rộng cây chanh dây tím. Cùng sự hỗ trợ của Hội Nông dân, anh và 34 hộ khác tham gia vào Chi hội nghề nghiệp Trồng chanh dây Đạ Chais, cùng hỗ trợ nhau về giống, vốn, kỹ thuật chăm sóc. Nhờ các thành viên trong chi hội nhân rộng diện tích, năng suất tăng, thương lái tới thu mua chanh dây cũng đạt sản lượng theo nhu cầu nên việc trồng và tiêu thụ chanh dây ngày càng dễ dàng. Nhiều nông hộ như anh Sơ Kết Ha Xia, thôn Tu Pó cũng được anh Trường và các thành viên khác hỗ trợ về kỹ thuật, được Hội cho vay vốn để trồng chanh dây, nâng cao thu nhập gia đình. Anh Vũ Hoàng Đăng Khoa, Chủ tịch Hội Nông dân xã Đạ Chais nhận xét, anh Trịnh Xuân Trường là nông dân trẻ sản xuất giỏi, mạnh dạn trong thay đổi cơ cấu cây trồng. Và anh Trường còn là nhân tố tích cực trong phong trào nông dân, hăng hái tham gia thúc đẩy sự thay đổi trong sản xuất tại vùng quê Tu Pó, Đạ Chais.