HTX Như Ý: Tìm hướng đi cho rau cao cấp

Trồng rau cao cấp, đưa rau vào chuỗi hệ thống nhà hàng, siêu thị, cửa hàng rau sạch. Đó là những bước đi của một HTX rau giữa vùng rau Đơn Dương. Chọn một lối đi khác, khó khăn hơn nhưng thành quả mang lại nhiều hơn, nông dân đang thể hiện bước chuyển đổi của tư duy nông nghiệp.

Sản xuất xà lách tại HTX Rau VietGap Như Ý

“Làm la-ghim truyền thống, làm xong bán cho thương lái thì nhàn nhưng quá phụ thuộc vào thị trường, giá cũng thấp nên thu nhập không ổn định. Vì vậy, HTX chúng tôi xác định phải tìm hướng sản xuất, kinh doanh có hiệu quả hơn” - anh Nguyễn Thành Chương, Giám đốc HTX Rau VietGAP Như Ý, thôn Lạc Viên B, xã Lạc Xuân, huyện Đơn Dương chia sẻ. Bắt nguồn từ một tổ hợp tác rau an toàn được thành lập từ năm 2015 của một số nông hộ cùng thôn Lạc Viên, năm 2020, HTX Rau VietGAP Như Ý được chính thức thành lập, tạo nên một hướng đi mới cho những người nông dân vùng rau.

Chia sẻ thông tin, Giám đốc Nguyễn Thành Chương cho biết, HTX có 11 thành viên, với diện tích khoảng 10 ha tham gia sản xuất rau an toàn các loại. Ban đầu, thành viên tổ cũng trồng các loại la-ghim phổ biến ở đất rau Lạc Xuân như hành boa-rô, xà lách, lơ... bán cho thương lái nhưng thị trường khá thất thường, giá cả lên xuống không ổn định. Mối liên kết giữa các thành viên trong tổ cũng không được chặt chẽ, bà con tự làm, tự tìm đầu ra. Từ đó, tổ quyết định tìm hướng đi mới, làm sao để sản xuất theo hợp đồng, tham gia chuỗi liên kết để đầu ra được ổn định.

Anh Nguyễn Thành Chương và các thành viên mày mò, tìm hiểu nhu cầu của thị trường, nhất là các nhà hàng, chuỗi siêu thị nhỏ chuyên sử dụng, cung ứng rau an toàn, rau cao cấp cho người tiêu dùng. Ban đầu, cũng chỉ một vài loại rau của Như Ý vào được cửa hàng, nhất là loại rau đặc sản như hành boa-rô, lơ baby. Rồi từ từ, khi thấy HTX cung ứng rau giá cả tốt, chất lượng ổn định, các đơn hàng nhiều lên, mặt hàng đa dạng hơn. Anh Chương cung cấp: “Hiện tại, HTX Rau VietGAP Như Ý trồng và cung ứng ra thị trường trên 40 loại nông sản, chủ yếu là các loại rau ôn đới đặc thù của vùng rau Lâm Đồng như dưa leo baby, cà chua beef, lơ baby, bí ngòi, bí tiến vua, ớt chuông, cải kale, củ hồi, bồ công anh..., chủ yếu là các nhà hàng, khách sạn và chuỗi cửa hàng rau sạch. Để phục vụ nhu cầu của nhà hàng, chúng tôi còn cung ứng thêm cả các loại hoa trang trí món ăn như viola để nhà hàng sử dụng luôn. Quy mô sản xuất của HTX đang phát triển khá nhanh”. 

Quả thật, với nhu cầu của khách hàng, đòi hỏi số lượng không nhiều nhưng đa dạng các loại rau, củ, quả. HTX Rau VietGAP Như Ý với trên 10 ha ban đầu đã không thể đáp ứng được nhu cầu. Và HTX đã bước một bước đi rất bền vững: liên kết với các nông hộ trong vùng, đầu tư và bao tiêu sản phẩm theo hợp đồng với nông dân. Các loại rau cần số lượng nhiều như lơ baby, dưa leo, cà chua..., HTX đều cung ứng giống, phân, thuốc và chuyển giao quy trình canh tác VietGAP cho từng nông hộ. Anh Lê Thanh Tâm, thôn Lạc Viên B đang hợp đồng trồng lơ baby với HTX Rau VietGAP Như Ý cho biết: “Nhà tôi trồng 6 sào lơ baby liên kết với HTX, mỗi ngày cắt từ 1,5 tới 2 tạ bông. Giá hiện tại là 25 ngàn đồng/kg, cao hơn giá thu mua bên ngoài là 7 ngàn đồng/kg. Trồng với HTX rất yên tâm, làm tới đâu thu hoạch tới đó, giá ổn định nên bà con chỉ cần chú ý vào chăm sóc cho lơ đạt năng suất là được”. Hiện, HTX Như Ý đang liên kết với 35 nông hộ, trồng trên 20 loại rau.

Để có liên kết trồng - bao tiêu sản phẩm ổn định, HTX Rau VietGAP Như Ý áp dụng quy trình khá tốt. Đó là HTX mang giống về trồng thử nghiệm xem có phù hợp với điều kiện của địa phương hay không, nếu hợp sẽ tiến hành tìm ra quy trình canh tác phù hợp rồi chuyển giao cho nông dân. Giá thu mua, kế hoạch trồng được thông báo trước, bà con thấy phù hợp thì tham gia. Bởi vậy, các nông hộ tham gia liên kết trồng rau cho Như Ý rất thoải mái và hợp tác chặt chẽ với HTX. Anh Nguyễn Thành Chương đánh giá: “Nếu mình trồng rau phổ thông, sẽ phụ thuộc sự lên - xuống của thị trường. Trồng rau cao cấp, đưa vào nhà hàng nên giá cả ổn định hơn, bù lại phải đa dạng hóa mặt hàng, đảm bảo chất lượng rau an toàn thì mới lâu bền”. 

Anh Nguyễn Ngọc Tuấn, Chủ tịch Hội Nông dân xã Lạc Xuân đánh giá, HTX rau VietGAP Như Ý là HTX làm ăn hiệu quả của vùng sản xuất nông nghiệp công nghệ cao Lạc Viên. HTX đã phát triển nhiều giống cây trồng mới, đưa về cho bà con nông dân, đồng thời, tổ chức thu mua hiệu quả, tạo thành một liên kết sản xuất - bao tiêu chặt chẽ, là mô hình được đánh giá cao giữa đất rau Lạc Xuân.