Xuân Thành Trang: Chế biến atiso OCOP

Xuân Thành - vùng ven của đất Đà Lạt, nơi người nông dân sống với rau, hoa từ thuở lập làng, lập ấp. Một người con của đất Xuân Thành đã mong mỏi chế biến những sản phẩm của quê hương, mang lại thu nhập và xây dựng thương hiệu nông sản chế biến cho mảnh đất này.

Máy đóng gói trà tự động của Công ty Xuân Thành Trang được Sở Công thương hỗ trợ kinh phí

• ATISO ĐÓNG HỘP DALATIS

Anh Nguyễn Văn Tuấn, thôn Xuân Thành, xã Xuân Thọ, TP Đà Lạt vừa đưa khách đi thăm vườn, thăm xưởng sản xuất vừa chia sẻ, anh là con em của đất Xuân Thành, nơi những người nông dân Nam - Ngãi - Bình - Phú vào Đà Lạt lập ấp, lập làng từ những năm 30 của thế kỷ trước. Người Xuân Thành sống với rau, với hoa và một trong những cây trồng của Xuân Thành là bông atiso, thứ cây dược liệu nổi tiếng của Đà Lạt. “Trước đây, như mọi người xung quanh, gia đình tôi cũng trồng rau, trồng atiso bán cho thương lái. Nhưng tôi cứ nghĩ về việc làm sao để chế biến được cây atiso ra những sản phẩm có giá trị cao hơn, bảo quản lâu hơn, mang lại thu nhập cao cho người nông dân”.   
  
Nghĩ là làm, Công ty TNHH Xuân Thành Trang ra đời với sản phẩm đầu tiên là trà atiso, thứ trà túi lọc truyền thống của cư dân Đà Lạt, được khách hàng khắp nơi ưa dùng. Trà được đóng túi gọn gàng, sạch sẽ, tiện dụng, với nguyên liệu chính từ bông, lá, thân, rễ của cây atiso. Trà atiso thương hiệu Xuân Thành Trang cũng được phân phối rộng rãi, đi nhiều thị trường, chủ yếu thị trường phía Nam. Tuy nhiên, anh Tuấn nghĩ, giá trị nhất của cây atiso chính là búp hoa. Xưa nay, món ăn truyền thống từ búp hoa atiso là hầm tươi với giò heo, hấp với một số loại thực phẩm khác. Vị ngọt, mềm, thơm của búp atiso được thực khách rất ưa chuộng. 

Tuy nhiên, búp hoa atiso không phải lúc nào cũng đến được tay người tiêu dùng. Thứ nhất là do bông atiso nở có mùa, vào thời điểm trái vụ, trên thị trường rất hiếm bông tươi. Thêm nữa, với những thị trường ở xa, việc vận chuyển dài ngày cũng khiến bông giảm chất lượng. Và, quá trình chế biến búp atiso cũng đòi hỏi thời gian dài khiến nhiều bà nội trợ ngại ngần. Câu chuyện làm sao để đưa được búp atiso hầm ngon ngọt đến tay người yêu ẩm thực mà không phải lo đến mùa vụ, không cần chế biến được anh Tuấn mày mò suốt mấy năm. Và kết quả là atiso đóng hộp ra đời, với chất lượng đảm bảo vị ngon như búp atiso hầm truyền thống. 

Anh Nguyễn Văn Tuấn cho biết, bông atiso tươi đúng tuổi được thu hoạch, sơ chế sạch, bỏ vào lon kèm theo nước soup nấm, đóng lon và đưa vào máy hấp tiệt trùng 15 phút. Dưới áp suất lớn, bông mềm nhưng vẫn giữ được nguyên hương vị, quện với nước soup từ nấm tạo nên vị ngọt thanh mát. Đây là sản phẩm chay, dùng cho tất cả mọi người, rất phù hợp để  bồi bổ sức khoẻ, bổ sung vitamin thông qua bữa ăn hàng ngày. Sản phẩm atiso hầm mang thương hiệu Dalatis Xuân Thành Trang đã đạt sản phẩm OCOP 3 sao, được khách hàng ưa chuộng.   

• NGUỒN NGUYÊN LIỆU NGON, SẠCH

Anh Nguyễn Văn Tuấn bảo, muốn sản phẩm trà, atiso  đóng hộp ngon thì đầu tiên phải đảm bảo chất lượng sản phẩm. Bởi vậy, Xuân Thành Trang đảm bảo đầu vào rất tốt, với những vườn atiso trồng thuần ngay trên địa bàn thôn. Những vườn atiso trồng thuần, trồng từ cây con, đến tháng thứ 4 bắt đầu thu hoạch lá. Và sau khi cây atiso ra bông, thu được sản phẩm chính thì cây được đào lên, tận dụng rễ làm trà. 

Anh Tuấn cho biết, những vườn atiso của doanh nghiệp không trồng liên tục mà sẽ luân canh, hết vụ atiso sẽ trồng một loại cây khác. Những cây được chọn trồng luân canh là những cây gần như không có sâu bệnh, không phải phun thuốc như cây bông chuỗi ngọc, bắp, đậu. Lứa cây trồng luân canh là thời gian cho đất nghỉ ngơi, phục hồi độ phì, cân bằng hệ vi sinh vật. Sau khi trồng một lứa cây, những cây atiso con sau khi được trồng lại sẽ phát triển rất tốt do đất sạch, dinh dưỡng cao.

Về phần súp nấm trong hộp atiso hầm, Xuân Thành Trang liên kết cùng Làng Nấm Đà Lạt - một đơn vị chuyên trồng nấm, với những sản phẩm nấm đa dạng. Nước soup nấm của Làng Nấm cũng được chứng nhận chất lượng sản phẩm, với nguồn nguyên liệu sạch và quy trình chế biến chuẩn. Anh Tuấn chia sẻ: “Xuân Thành Trang mong muốn cung cấp cho người tiêu dùng những sản phẩm từ atiso ngon nhất, an toàn nhất, như một món quà từ người nông dân Đà Lạt gửi tới mọi người”.

Điều khá đặc sắc là Xuân Thành Trang không làm thương mại mà chuyên về sản xuất, doanh nghiệp đã kết hợp với một đối tác chuyên phân phối thực phẩm để đưa sản phẩm atiso vào các kênh phân phối. Sản phẩm của Xuân Thành Trang đã lên các sàn thương mại điện tử và đang có kế hoạch mở rộng kênh phân phối điện tử, giảm chi phí logistics và đến tay người tiêu dùng dễ dàng hơn. Năm 2023, Xuân Thành Trang cũng được Sở Công thương Lâm Đồng hỗ trợ một phần kinh phí để mua thêm máy móc, mở rộng sản xuất với mục tiêu đưa cây atiso  Đà Lạt đến với đông đảo người tiêu dùng.