Chinh phục nuôi cấy nấm trùng thảo theo công nghệ mới

Sau nhiều năm miệt mài nghiên cứu, với không ít lần thất bại, nhưng khi đến với huyện Bảo Lâm (Lâm Đồng), chàng kỹ sư công nghệ sinh học quê Bình Dương cùng các cộng sự đã chinh phục thành công mô hình nuôi cấy, sản xuất, chế biến nấm đông trùng hạ thảo (còn gọi là nấm trùng thảo) công nghệ cao. Với quy trình sản xuất khép kín, anh và các cộng sự đã tạo ra các sản phẩm nấm trùng thảo chất lượng cung cấp cho hệ thống siêu thị, nhà hàng và nhà thuốc.

Anh Thành và nhân viên phụ trách Phòng Nuôi trồng kiểm tra quá trình sinh trưởng, phát triển của nấm

* GIAN NAN THỬ SỨC NGƯỜI
Trại nuôi cấy, sản xuất nấm đông trùng hạ thảo với quy mô gần 2.000 m2, xây dựng theo quy trình công nghệ cao, hệ thống nhà xưởng tự động, khép kín, hiện đại tọa lạc tại Thôn 1 (xã Lộc An, huyện Bảo Lâm) là tâm huyết khởi nghiệp của anh Nguyễn Tuấn Thành (31 tuổi) và những người bạn thời đại học. Đây cũng là một trong những mô hình phát triển nông nghiệp mới, tiêu biểu của huyện Bảo Lâm.
Năm 2016, anh Thành tốt nghiệp ngành Công nghệ sinh học Đại học Công nghệ Thực phẩm TP Hồ Chí Minh. Thời còn sinh viên và kể cả hiện tại, anh tự nhận mình là người đam mê nghiên cứu các sản phẩm về nông nghiệp. Từ vốn kiến thức sẵn có, sau khi tốt nghiệp, anh rủ thêm 3 người bạn cùng tham gia thuê mặt bằng xây dựng trung tâm nghiên cứu, nuối cấy nấm trùng thảo tại TP Hồ Chí Minh. Sau một thời gian, nhóm của anh Thành quyết định chuyển về quê anh tại huyện Bến Cát (tỉnh Bình Dương) tiếp tục theo đuổi ước mơ còn dang dở.
Anh Thành tâm sự: “Cũng như bao người khác, lúc còn sinh viên, mình cứ nghĩ sau khi tốt nghiệp sẽ kiếm một công việc ổn định để làm có thu nhập trang trải cuộc sống. Thế nhưng, vì quá đam mê nghiên cứu nên tôi và một số người bạn quyết định chọn nấm trùng thảo để thử sức. Chúng tôi góp vốn thuê mặt bằng tại TP Hồ Chí Minh thành lập trung tâm AT Group và đầu tư nhập phôi giống từ Nhật Bản về nghiên cứu. Cái đích mà chúng tôi hướng tới là từ những phôi giống nhập khẩu sẽ lai tạo thành giống phôi của mình để chủ động nguồn giống nuôi cấy, sản xuất nấm trùng thảo bền vững, lâu dài”.
Theo anh Thành, thời điểm ở TP Hồ Chí Minh, nói là thành lập trung tâm nghiên cứu nhưng nơi làm việc của các anh cũng chỉ quanh quẩn trong không gian chật hẹp hơn 30 m2 được thuê lại từ 2 phòng trọ. Phải đầu tư vốn thuê mặt bằng, nhập khẩu phôi giống với chi phí hàng trăm triệu đồng, nhưng trong thời gian gần 1 năm không có được nguồn thu nhập nào. Do còn thiếu kinh nghiệm và khí hậu tại TP Hồ Chí Minh không phù hợp nên toàn bộ phôi giống nhập từ Nhật Bản bị thối hỏng hết. 
Bao nhiêu vốn đầu tư bị phá sản, nhưng gian nan thử sức người, anh Thành và những người bạn vẫn không chùn bước, khuất phục và quyết định chuyển về huyện Bến Cát (tỉnh Bình Dương) làm lại từ đầu. Tại Bình Dương, các anh tiếp tục đầu tư hơn 300 triệu đồng nhập khẩu phôi giống về nghiên cứu nuôi cấy nhân giống để biến ước mơ thành hiện thực. Trong lần thử sức này, anh Thành và các cộng sự tiếp tục nhận thêm “trái đắng” khi hơn một nửa phôi giống bị thối hỏng. Thế nhưng, quả ngọt cũng đến khi số phôi còn lại được nhân giống, lai tạo thành công.
“Qua nhiều lần thất bại, chúng tôi nhận ra rằng, điểm yếu đang gặp phải chính là chưa làm chủ được thời tiết, cụ thể là nhiệt độ và độ ẩm. Do đó, chúng tôi tập trung nghiên cứu, đầu tư xây dựng nhà xưởng để giải bài toán này”, anh Thành chia sẻ.

Sản phẩm của Công ty AT Group, ngoài bán tươi còn được sấy thăng hoa và chế biến thành nước chiết xuất đóng hộp cung cấp cho các hệ thống siêu thị LOTTE, Co.opmart, nhà thuốc An Khang trên cả nước và một số hệ thống nhà hàng, khách sạn cao cấp.

* GẶT HÁI NHỮNG THÀNH CÔNG
Tại Bình Dương, sau khi nhân giống thành công, chủ động được nguồn phôi, cả nhóm đã đầu tư xây dựng hệ thống nhà kính để nuôi cấy, sản xuất nấm trùng thảo thương phẩm. Sau hơn 2 năm phát triển mô hình, tuy đã có được nguồn thu nhập để tái đầu tư, thế nhưng, các anh nhận thấy, khí hậu, độ ẩm ở Bình Dương không phù hợp, nên để mở rộng quy mô sẽ gặp nhiều khó khăn và tốn kém chi phí.

Các sản phẩm nấm trùng thảo được Công ty AT Group cung cấp cho thị trường đảm bảo các tiêu chuẩn chất lượng tốt nhất

Tin tưởng vào hướng đi, tâm huyết đang theo đuổi, sau thời gian tìm hiểu, nhóm anh Thành nhận thấy xã Lộc An (huyện Bảo Lâm) có khí hậu, thổ nhưỡng phù hợp để nấm trùng thảo phát triển. Đầu năm 2022, các anh đã quyết định huy động nguồn vốn từ gia đình và vay mượn thêm đầu tư hơn 15 tỷ đồng thành lập Công ty CP AT Group và chọn xã Lộc An xây dựng trại nấm với quy mô gần 2.000 m2. Xác định, đây là “trái tim” của Công ty, trại sản xuất nấm trùng thảo được anh Thành cùng cộng sự xây dựng theo quy trình khép kín, ứng dụng công nghệ cao. Trong đó, chú trọng đầu tư đầy đủ cơ sở hạ tầng và trang thiết bị như phòng vô trùng, phòng lạnh, phòng cấy mô, khu nuôi trồng và các trang thiết bị cần thiết như máy lắc, nồi hấp, điều hòa, giá thể nuôi… Riêng phòng nuôi trồng nấm được đầu tư 3 dãy với hệ thống trang thiết bị tự động luôn duy trì nhiệt độ ở mức ổn định từ 14 - 180C, độ ẩm từ 80 - 90%.
Đầu năm 2023, trên cơ sở tổng hợp các nguyên liệu sẵn có như gạo lứt, nước dừa, nhộng tằm, dịch chiết từ khoai tây… bổ sung thêm các vi chất cần thiết, trại nấm trùng thảo của Công ty AT Group chính thức đi vào hoạt động. Theo đó, trung bình mỗi chu kỳ 2 tháng, trại nấm sản xuất ra khoảng 65.000 hộp nấm trùng thảo tươi, tương ứng khoảng 3,5 tấn thành phẩm tươi.
Anh Nguyễn Tuấn Thành, cho biết: “Việc ứng dụng công nghệ 4.0 vào sản xuất giúp trại nấm chúng tôi không phải sử dụng chất kích thích sinh trưởng vào sản xuất. Đặc biệt, nấm trùng thảo kháng khuẩn tự nhiên và có hàm lượng dược tính tích tụ cao nhất nên cho ra sản phẩm chất lượng đồng đều nhất. Hiện tại, sản phẩm của chúng tôi, ngoài bán tươi còn được sấy thăng hoa và chế biến thành nước chiết xuất đóng hộp cung cấp cho các hệ thống siêu thị LOTTE, Co.opmart, nhà thuốc An Khang trên cả nước và một số hệ thống nhà hàng, khách sạn cao cấp tại TP Hồ Chí Minh. Qua đó, mang lại nguồn doanh thu khoảng 2 tỷ đồng mỗi tháng; đồng thời, tạo công ăn, việc làm ổn định cho hơn 20 lao động”.
Bên cạnh đó, quy trình nuôi trồng nấm trùng thảo tươi còn được Công ty ứng dụng các tiêu chuẩn sản xuất khắt khe của ngành dược để hướng tới xuất khẩu. Sản phẩm luôn đạt chất lượng tốt cả về các chỉ số dinh dưỡng lẫn các chỉ số an toàn thực phẩm qua các lần kiểm nghiệm. Ngoài ra, Công ty AT Group còn sản xuất phôi giống cung cấp cho các trại nấm. Theo hướng đi này, trong thời gian tới, Công ty AT Group sẽ mở rộng quy mô sản xuất nấm trùng thảo tươi thương phẩm đạt khoảng 150.000 hộp/chu kỳ.
Ông Nguyễn Quang Huy - Phó Trưởng Phòng Nông nghiệp huyện Bảo Lâm, đánh giá: “Trại nấm trùng thảo của AT Group là một trong những mô hình sản xuất nông nghiệp mới lạ và tiêu biểu được đầu tư phát triển tại địa phương. Với những thành công bước đầu của trại nấm, tới đây, đơn vị sẽ phối hợp để phát triển thành sản phẩm OCOP; đồng thời, tuyên truyền giúp người dân liên kết nhân rộng mô hình để phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập”.