Tăng cường công tác quản lý mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói nông sản phục vụ xuất khẩu

(LĐ online) - Sáng 14/3, tại TP Bảo Lộc, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tổ chức Hội nghị tăng cường công tác quản lý mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói nông sản phục vụ xuất khẩu trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng.

Ông Hoàng Sỹ Bích - Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn phát biểu tại hội nghị

Năm 2023, tổng diện tích sầu riêng toàn tỉnh 20.363,5 ha; diện tích trồng thuần 12.649 ha, trong đó có 9.121 ha ở giai đoạn kinh doanh; diện tích trồng xen 7.714,5 ha, trong đó 1.723 ha ở giai đoạn kinh doanh. Tổng sản lượng thu hoạch năm 2023 đạt 123.974 tấn.

Vùng trồng sầu riêng tập trung nhiều nhất tại các huyện Đạ Huoai, Di Linh, Bảo Lâm và Đạ Tẻh với tổng diện tích 13.965 ha, sản lượng 84.298 tấn (chiếm 68,6% về diện tích và 68% về tổng sản lượng sầu riêng của tỉnh).

Diện tích sầu riêng ứng dụng hệ thống tưới nước tiết kiệm đạt trên 7.000 ha; chứng nhận an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP 500 ha. Năm 2021, UBND tỉnh đã công nhận vùng sản xuất sầu riêng ứng dụng công nghệ cao xã Hà Lâm, huyện Đạ Huoai 300 ha, cơ cấu giống sầu riêng chủ lực là các giống Dona, Ri 6. 

Ông Nguyễn Văn Châu - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn phát biểu tại hội nghị

Trên địa bàn tỉnh có 23 doanh nghiệp, hợp tác xã thu mua sầu riêng, phần lớn sản lượng sầu riêng sản xuất tại địa phương đều cung ứng cho thị trường để ăn tươi (chiếm 88,8% tổng sản lượng sầu riêng toàn tỉnh, tương đương với 110.042 tấn sầu riêng).

Bên cạnh sản phẩm sầu riêng ăn tươi, các doanh nghiệp có xu hướng chuyển sang chế biến dạng bóc múi và cấp đông với công suất 13.932 tấn quả tươi/năm (chiếm 11,2% tổng sản lượng sầu riêng toàn tỉnh).

Sản lượng xuất khẩu sầu riêng tươi năm 2023 đạt 22.482 tấn (chiếm 18,1% tổng sản lượng sầu riêng của tỉnh). Sầu riêng bóc múi 1.539,0 tấn (tương đương với 6.156,0 tấn sầu riêng tươi), chiếm 4,8% tổng sản lượng sầu riêng thu hoạch của tỉnh. Tổng giá trị xuất khẩu sầu riêng năm 2023 đạt 101,43 triệu USD.

Các đại biểu tham dự hội nghị

Thời gian qua, trên cơ sở chỉ đạo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh đã ban hành các văn bản chỉ đạo về việc cấp và quản lý mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói phục vụ xuất khẩu; tăng cường công tác kiểm soát vùng trồng, cơ sở đóng gói gắn với quản lý sản xuất và tiêu thụ sản phẩm; tăng cường công tác quản lý sản xuất sầu riêng; tăng cường kiểm soát đối tượng kiểm dịch thực vật tại các vùng trồng, cơ sở đóng gói xuất khẩu; tăng cường công tác quản lý sản xuất, tiêu thụ sầu riêng trên địa bàn tỉnh; đẩy mạnh tuyên truyền về sản xuất, thu hái sầu riêng.

Bên cạnh đó, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã chỉ đạo các đơn vị trực thuộc thực hiện các chuyên đề tuyên truyền cho doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp tác, nông dân về công tác quản lý sản xuất, kiểm soát đối tượng kiểm dịch thực vật tại các vùng trồng, cơ sở đóng gói gắn với tiêu thụ sầu riêng trên địa bàn tỉnh thông qua các phương tiện thông tin đại chúng như: Báo Lâm Đồng; Đài Phát thanh Truyền hình Lâm Đồng...

Đồng chí Trần Đức Công - Chủ tịch UBND huyện Di Linh phát biểu về tình hình kinh doanh, sản xuất và những khó khăn, vướng mắc về xuất khẩu sầu riêng của địa phương

Tổ chức được 81 lớp tập huấn cho các vùng trồng, cơ sở đóng gói sầu riêng trên địa bàn tỉnh, với khoảng 2.449 lượt người tham gia; phối hợp tổ chức tập huấn cho 150 đại biểu là Hội Nông dân cơ sở 12 huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh.

Công tác cập nhật nhật ký điện tử đã được triển khai đến các vùng trồng và cơ sở thông qua tập huấn, hướng dẫn trực tiếp và các văn bản chỉ đạo. Việc nhập nhật ký điện tử giúp các vùng trồng, cơ sở đóng gói kiểm soát chặt chẽ cùng như truy xuất dữ liệu logic. 

Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC) đã kiểm tra trực tuyến cho 98 mã số vùng trồng/3.341,9 ha và 5 cơ sơ sở đóng gói đảm bảo thời gian và tiến độ; các chủ thể vùng trồng, cơ sở đóng gói thực hiện kiểm tra theo đúng quy định và đạt hiệu quả cao.

Đến nay, toàn tỉnh đã được cấp 114 vùng trồng sầu riêng với diện tích 5.489,13 ha (chiếm 60,2% tổng diện tích kinh doanh trồng thuần) và 10 cơ sở đóng gói sầu riêng với tổng diện tích nhà xưởng 13.419 m2.

Các vùng trồng sầu riêng đã được GACC kiểm tra và yêu cầu khắc phục có 17 vùng trồng/735,18 ha. Các vùng trồng này đã hoàn thành kết quả khắc phục gửi Cục bảo vễ Thực vật và hiện nay đang chờ GACC phê duyệt.

Đến nay, toàn tỉnh có 47 hồ sơ đề nghị cấp mã số vùng trồng sầu riêng với diện tích 1.891 ha và 12 cở sở đóng gói sầu riêng với diện tích 13.150 m2 đang chờ GACC kiểm tra trực tuyến và phê duyệt mã số.  

Đại diện hợp tác xã của các huyện, thành nêu những khó khăn vướng mắc về tình hình sản xuất, cấp và quản lý mã số vùng trồng

Cùng với đó, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đã thực hiện 88 cuộc giám sát các vùng trồng và cơ sở đóng gói; đặc biệt trong tháng 7/2023 Chi cục đã phối hợp với Cục Bảo vệ thực vật , Trung tâm Kiểm dịch thực vật sau nhập khẩu II giám sát ngẫu nhiên 15 vùng trồng và 5 cơ sở đóng gói sầu riêng đã được cấp mã số xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc.

Năm 2023, Chi cục đã giám sát 100% vùng trồng và cơ sở đóng gói đã được cấp mã số xuất khẩu trên địa bàn tỉnh. Song song với công tác kiểm tra, giám sát thực tế tại các vùng trồng, đoàn kiểm tra, giám sát còn tiến hành lấy 380 mẫu sầu riêng giám định sinh vật gây hại và phân tích dư lượng thuốc vảo vệ thực vật đối với mặt hàng nông sản sầu riêng trên địa bàn tỉnh. Năm 2023, trên địa bàn tỉnh chưa có mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói nào bị thu hồi theo yêu cầu của nước nhập khẩu.

Các đại biểu đã nêu lên một số khó khăn như tình trạng một số doanh nghiệp, hợp tác xã, nông dân mới chỉ quan tâm đến cấp mới mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói; chưa chú trọng công tác duy trì, tự giám sát vùng trồng đã được cấp mã số. Yếu tố này sẽ đối mặt với nguy cơ bị thu hồi và cũng đồng nghĩa với việc đánh mất lợi thế xuất khẩu chính ngạch nông sản vào những thị trường có giá trị cao.

Việc phòng trừ rệp sáp trên quả sầu riêng gặp nhiều khó khăn, do đây là đối tượng sinh vật hại đã xuất hiện phổ biến ở các vùng trồng sầu riêng ở Lâm Đồng và các tỉnh trồng sầu riêng khác trên cả nước, mặt khác trứng rệp sáp đẻ trên trái sầu riêng rất khó phát hiện bằng mắt thường. T

ài khoản của các vùng trồng, cơ sở đóng gói khi đăng nhập cập nhật nhật ký trên hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói của Cục Bảo vệ thực vật vẫn còn xảy ra lỗi; một số tài khoản đăng nhập còn xảy ra hiện tượng treo máy, giật…

Đại diện doanh nghiệp xuất khẩu sầu riêng trình bày về những khó khăn

Tại hội nghị, ông Hoàng Sỹ Bích – Giám đốc Sở Nông Nghiệp và Phát triển Nông thôn cho biết Sở sẽ có kiến nghị, đề xuất Cục Bảo vệ thực vật tham mưu Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trình Chính phủ ban hành các quy định xử phạt vị phạm hành chính về quản lý mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói nông sản xuất khẩu. Hướng dẫn quy trình kỹ thuật kiểm soát hiệu quả rệp sáp hại sầu riêng; nghiên cứu, khảo nghiệm bổ sung vào Danh mục thuốc vảo vệ thực vật được phép sử dụng trên sầu riêng ở Việt Nam các loại thuốc bảo vệ thực vật có hiệu lực tốt trong phòng trừ rệp sáp (đặc biệt giai đoạn trứng, ấu trùng).

Hướng dẫn quy trình khắc phục đối với các vùng trồng, cơ sở đóng gói vi phạm quy định của nước nhập khẩu. Hoàn thiện hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói để các vùng trồng, cơ sở đóng gói triển khai đồng bộ, nhập các sổ nhật ký lên hệ thống giúp cho công tác quản lý tốt hơn.

Đối với hệ thống nhập nhật ký điện tử của vùng trồng và cơ sở đóng gói cần tạo thêm phần cấp quyền cập nhật cho từng sổ nhật ký cho các tài khoản con mà tài khoản chính của vùng trồng, cơ sở đóng gói tạo ra.

Ông cũng đề nghị Phòng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Trung tâm Nông nghiệp các huyện, chủ thể các mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói nông sản xuất khẩu trên địa bàn tỉnh các nội dung cụ thể nhằm tăng cường công tác quản lý mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói nông sản phục vụ xuất khẩu trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng.