GÓP Ý DỰ THẢO LUẬT ĐẤT ĐAI (SỬA ĐỔI):

Về việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất

(LĐ online) - Các trường hợp thu hồi đất, chuyển đổi mục đích sử dụng đất nhằm phục vụ cho phát kinh - tế xã hội và lợi ích quốc gia, cộng cộng là cần thiết. Tuy nhiên, chúng tôi thấy, lần này sửa đổi Luật Đất đai, cần có quy định cụ thể trong một số trường hợp, đó là việc thu hồi, chuyển đổi mục đích sử dụng đối với đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ, rừng đặc dụng. 

Trong những năm qua, vì luật và các văn bản dưới luật liên quan đến đất đai còn có những kẽ hở, để người dân, tổ chức, chính quyền địa phương... lợi dụng, lách luật vi phạm khá phổ biến. Ở đây, chúng tôi chỉ mới đề cập đến việc thu hồi, chuyển đổi mục đích sử dụng đất trồng lúa. 

Để có được những cánh đồng lúa, chắc chắn rằng ông cha chúng ta đã đổ bao nhiêu mồ hôi nước mắt, thậm chí cả máu để khai hoang, phục hóa, cải tạo đất đai mà thành. “Ruộng sâu, trâu nái”, ấy là câu tục ngữ người xưa đúc kết lại, là ước mơ cơ nghiệp của nhà nông. Có ruộng sâu, có trâu nái là có cơ hội tài sản được sinh sôi, nảy nở, giàu có, đủ cơm ăn áo mặc. Chúng ta nghĩ, ngày nay, khi mà thời đại 4.0, cứ chăm chú vào trồng lúa, làm ruộng, làm nông thì không thể giàu lên được. Cũng nên nhớ, người xưa cũng đã có câu khuyên rằng, “Nhất sỹ nhì nông, hết gạo chạy rông, nhất nông nhì sỹ” rồi đó sao. 

Mỗi khi chúng tôi thấy (khắp Bắc-Trung-Nam) những cánh đồng trồng lúa bằng phẳng, thẳng tắp, bao mùa người nông dân cấy cày, bao vụ bội thu, thế mà... bỗng dưng một ngày nào đó, xe máy từ đâu ùn ùn kéo đến, san ủi, lên núi đào đất đem đến lấp ruộng, giá đền bù cho chủ ruộng là giá đất nông nghiệp, khi đất núi đổ lên, phân lô ra, bán nền, cho thuê, giao đất có (hoặc không) thu tiền làm dự án, thì giá đất ấy đã thành... vàng, hỏi sao người nông dân không khiếu kiện. Nhà máy, khu công nghiệp, điểm dân cư mọc lên là phù hợp với nhu cầu phát triển. Nhưng có nhất thiết nhà máy, khu công nghiệp, khu dân cư phải đặt trên đồng lúa chăng?
Thời xa xưa, chúng tôi được học, rằng muốn đầu tư xây dựng nhà máy, khu, cụm công nghiệp, nhà đầu tư cần lựa chọn vị trí sao cho thuận lợi với các điều kiện: vùng nguyên liệu, giao thông, điện và nhân công, nơi tiêu thụ. Và, nhà máy phải to lớn về diện tích, máy móc thiết bị phải đồ sộ, công nhân phải nhiều. Đó là điều kiện lựa chọn đầu tư, đánh giá quy mô nhà máy, xí nghiệp. Ngày nay, những tiêu chí ấy liệu có nhất thiết cần trong thời đại 4.0 nữa?

Vì vậy, lần sửa đổi Luật Đất đai này, chúng tôi mạo muội đề nghị Quốc hội nên có những điều khoản quy định cụ thể, đủ mạnh để điều chỉnh việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất, đặc biệt là đất ruộng trồng lúa, đất rừng phòng hộ, rừng đặc dụng. Làm sao cho đảm bảo quyền và lợi ích của cả người dân, doanh nghiệp và Nhà nước, vừa phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội, cho quốc kế dân sinh, nhưng phải đảm bảo yên lòng dân.