Đồng bào DTTS vốn có trình độ dân trí thấp, ít có điều kiện tiếp xúc với kiến thức pháp luật, nên rất cần được tuyên truyền, phổ biến để nâng cao nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật. Còn các phạm nhân bị phạt tù, do nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến vi phạm pháp luật phải chịu án phạt tù, cũng rất cần phải có kiến thức, sự am hiểu pháp luật để hòa nhập cộng đồng...
Đồng bào DTTS vốn có trình độ dân trí thấp, ít có điều kiện tiếp xúc với kiến thức pháp luật, nên rất cần được tuyên truyền, phổ biến để nâng cao nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật. Còn các phạm nhân bị phạt tù, do nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến vi phạm pháp luật phải chịu án phạt tù, cũng rất cần phải có kiến thức, sự am hiểu pháp luật để hòa nhập cộng đồng. Hiểu được điều đó, Hội Luật gia đã phối hợp với một số ngành chức năng, một số địa phương và ngành công an tăng cường công tác tuyên truyền, trợ giúp pháp lý (TT, TGPL) với hai đối tượng nói trên và đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận.
 |
| Tặng Bằng khen của UBND tỉnh cho các tập thể, cá nhân làm tốt công tác tuyên truyền, trợ giúp pháp lý năm 2015 |
Trong TT, TGPL cho đồng bào DTTS, Hội Luật gia chọn 3 xã có tỷ lệ hộ đồng bào DTTS chiếm gần 100% của 3 xã Đạ M’Rông, Đạ Tông, Đạ Long của huyện Đam Rông để triển khai Dự án “Hỗ trợ pháp lý cho đồng bào DTTS để được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất” do Hội Luật gia Việt Nam làm chủ dự án. Để việc cấp giấy chứng nhận QSD đất đúng pháp luật, đạt được kết quả tốt, một mặt Hội Luật gia đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, trợ giúp pháp lý lưu động về pháp luật, tập trung là Luật Đất đai sửa đổi 2013 cho đồng bào DTTS tại các địa phương triển khai thực hiện dự án dưới các hình thức: Biên soạn tài liệu hỏi đáp về các nội dung của Luật Đất đai sửa đổi năm 2013, với 113 câu hỏi, in thành 500 cuốn tài liệu cấp phát cho đồng bào DTTS của 3 xã và phối hợp với Phòng Tư pháp huyện Đam Rông tổ chức 6 buổi tuyên truyền Luật đất đai, thu hút trên 240 lượt người dân tham gia. Cùng với đó, Hội Luật gia đã phối hợp với UBND các xã, UBND huyện và các ngành chức năng của huyện Đam Rông tổ chức Hội thi tìm hiểu Luật Đất đai dưới hình thức sân khấu hóa cho 6 đội thi của 6 thôn xã Đạ M’Rông.
Nội dung được Hội Luật gia phối hợp với các ngành chức năng của huyện Đam Rông dàn dựng với các sự kiện, các tình huống xảy ra trong đời sống của bà con dân tộc, được các “diễn viên không chuyên” của các đội trình bày sinh động, hấp dẫn, thu hút hàng trăm khán giả đến cổ vũ, động viên.
Ngoài ra, xen giữa các vở kịch ngắn là các tiết mục văn nghệ, hoặc những tình huống “ban tổ chức hỏi, khán giả trả lời” có nội dung, tình huống liên quan đến pháp luật, đã góp phần tuyên truyền pháp luật một cách sinh động, dễ hiểu, dễ nhớ, có hiệu quả thiết thực. Mặt khác, Hội Luật gia cũng tổ chức tập huấn công tác quản lý nhà nước về trình tự thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng (GCNQSD) đất cho hàng trăm cán bộ huyện và các xã, tiến hành khảo sát nhu cầu xin cấp GCNQSD đất của đồng bào DTTS, hướng dẫn các hộ nghèo, cận nghèo làm thủ tục xin cấp GCNQSD đất, phối hợp với văn phòng đăng ký đất đai huyện, xã đo đạc diện tích các lô, thửa, trích lục bản đồ, lập hồ sơ trình UBND huyện cấp GCNQSD đất cho từng hộ đồng bào DTTS.
Bằng cách làm đó Hội Luật gia đã trợ giúp cho 582 hộ đồng bào DTTS 3 xã Đạ M’Rông, Đạ Tông, Đạ Long được cấp 1.460 GCNQSD đất, với tổng diện tích 150,241ha. Nhờ vậy, đã tạo điều kiện cho các hộ đồng bào DTTS yên tâm lao động sản xuất, từng bước thoát nghèo, ổn định cuộc sống. Tuy nhiên, kết quả đạt được còn cao hơn là qua việc tuyên truyền, trợ giúp pháp lý lưu động nói trên đã góp phần nâng cao sự hiểu biết pháp luật cho một bộ phận đồng bào DTTS để họ nâng cao ý thức chấp hành pháp luật, hòa đồng với sự tiến bộ chung của xã hội.
Trong TT, TGPL cho phạm nhân bị phạt án tù, Hội Luật gia phối hợp với Công an tỉnh và Trại giam Đại Bình, thuộc Tổng cục 8 Bộ Công an, để tiến hành TT, TGPL cho phạm nhân sắp mãn hạn tù, nhằm trang bị một số kiến thức về chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, về quyền, nghĩa vụ của người chấp hành xong án phạt tù, cũng như kỹ năng sống cần thiết cho việc tái hòa nhập cộng đồng… Với mục đích đó, chỉ riêng trong năm 2015, Hội Luật gia đã tổ chức 5 đợt TT, TGPL cho 448 phạm nhân chuẩn bị chấp hành xong án phạt tù, hoặc được đặc xá, ân xá ra tù trước thời hạn ở Trại giam số I, phân trại giam Gia Chánh của Công an tỉnh và Trại giam Đại Bình.
Tại các đợt TT, TGPL này, Hội Luật gia đã cung cấp cho các phạm nhân về những thành tựu của đất nước sau 30 năm đổi mới, các đạo luật quan trọng như Hiến pháp năm 2013, Bộ Luật Dân sự, Luật Hôn nhân gia đình 2014, Luật Đặc xá, Luật Cư trú, Luật GTĐB, cùng những kiến thức cần thiết khác như xóa án tích, tái hòa nhập cộng đồng, kê khai hộ khẩu, xin cấp chứng minh nhân dân… Ngoài ra, các luật gia của Hội Luật gia còn trực tiếp tư vấn pháp luật và trợ giúp pháp lý cho 273 phạm nhân đã gửi phiếu yêu cầu theo từng nhóm vấn đề như tái hòa nhập cộng đồng, xóa án tích, cư trú, hợp đồng lao động, vay vốn ngân hàng, lao động, việc làm, SXKD, đăng ký hộ khẩu, tranh chấp đất đai, phân chia tài sản sau ly hôn… Nhờ vậy, nhiều phạm nhân sau khi ra khỏi trại giam đã được trang bị khá đầy đủ kiến thức pháp luật, để có điều kiện hòa nhập cộng đồng, yên tâm lao động sản xuất, từng bước vươn lên trong cuộc sống.
Tuy đạt được những kết quả khả quan nói trên, nhưng theo ông Trần Đình Kháng - Chủ tịch Hội Luật gia, để Hội hoạt động hiệu quả hơn, nhất là trong lĩnh vực TT, TGPL cho cộng đồng, chính quyền các cấp cần tiếp tục tạo điều kiện về bố trí nhân lực, kinh phí và cơ sở vật chất cho công tác Hội theo Kết luận 19/KL-TW của Ban Bí thư TW. Cùng với đó, UBND tỉnh cần tiếp tục chỉ đạo việc triển khai thực hiện có hiệu quả Đề án “Xã hội hóa công tác phổ biến giáo dục pháp luật và trợ giúp pháp lý giai đoạn 2013-2016, theo Quyết định 1133/QĐ-TTg ngày 15/7/2013 của Thủ tướng Chính phủ.
HOÀNG ĐẠI HUYNH
