''Dư âm buồn'' thể thao Việt Nam sau ASIAD 19

Cuối tuần qua, ASIAD 19 diễn ra tại Hàng Châu, Trung Quốc đã kép lại với lễ bế mạc lung linh, hoành tráng và Đoàn Thể thao Việt Nam (TTVN) cũng trở về nước mang theo nhiều niềm vui và cả những “dư âm buồn”… sau kỳ ASIAD không thành công như mong đợi của người hâm mộ. 

Các cô gái Karate Việt Nam trên bục nhận HCV

• LỌT KHỎI TOP 20 

Cũng cần nhắc lại rằng, ASIAD 19 diễn ra trong 16 ngày tranh tài, thu hút 12.407 vận động viên (VĐV) đến từ 45 quốc gia và vùng lãnh thổ. Đại hội có 40 môn thể thao (61 phân môn) thi đấu 481 nội dung. Đoàn TTVN tham dự ASIAD 19 với 504 thành viên, trong đó có 337 vận động viên, đăng ký tranh tài ở 31/40 môn thi đấu. 

 Đoàn TTVN khép lại hành trình ở ASIAD 2023 ở vị trí 21 trên bảng tổng sắp với thành tích tổng cộng 3 huy chương vàng (HCV), 5 huy chương bạc (HCB) và 19 huy chương đồng (HCĐ). Do đó, Việt Nam xếp thứ 21/45 quốc gia và vùng lãnh thổ. Với thành tích này, mặc dù hoàn thành chỉ tiêu trước khi tham gia đoạt từ 2 - 5 HCV, nhưng Việt Nam đành hụt mất top 20 trên bảng tổng sắp huy chương mà trước đây luôn nắm giữ vị trí cao trong top 20.

Điều đáng tiếc là vào ngày thi đấu cuối cùng, Đoàn TTVN không thể vượt qua một đoàn khác của khu vực Đông Nam Á là Singapore (3 HCV, 6 HCB và 7 HCĐ). Chỉ với hơn đoàn Việt Nam 1 HCB, Singapore đã đẩy Việt Nam xuống thứ hạng 21 quốc gia mạnh nhất châu Á, trong khi Việt Nam gấp gần 3 lần đối thủ Singapore về số HCĐ và có cùng số HCV.

Đây có thể nói là một kỳ ASIAD đáng tiếc của Đoàn TTVN. Còn nếu tính trong nội bộ khu vực Đông Nam Á, đoàn Việt Nam xếp thứ 6, kém các đoàn Thái Lan (12 HCV, 14 HCB, 32 HCĐ), Indonesia (7 HCV, 11 HCB, 18 HCĐ), Malaysia (6 HCV, 8 HCB, 18 HCĐ), Philippines (4 HCV, 2 HCB, 12 HCĐ) và Singapore (3 HCV, 6 HCB, 7 HCĐ).

Các môn giành được HCV cho TTVN là bắn súng, cầu mây và Karate. Những môn mang về HCB là Taekwondo, cờ tướng, cầu mây, thể dục dụng cụ và Karate. Trong khi đó, 19 HCĐ là thành tích của các vận động viên đua thuyền (3), Wushu (3), Taekwondo (3), bơi (2), Karate (2) và cờ tướng, Boxing, Kurash, Jijutsu, bắn súng, cầu mây (mỗi môn mang về 1 HCĐ).

Trưởng đoàn TTVN tại ASIAD 19, Cục trưởng Cục Thể dục Thể thao Đặng Hà Việt cho hay: Thông qua giải đấu lần này, những điểm mạnh và hạn chế đã được nhận diện để thể thao Việt Nam tập trung đầu tư, cải thiện nhằm đạt kết quả cao hơn trong các kỳ Đại hội thể thao lớn như ASIAD và Olympic sắp tới. Mỗi thành viên của Đoàn TTVN là một “đại sứ du lịch”, tích cực tuyên truyền, quảng bá hình ảnh, đất nước, con người Việt Nam thân thiện, mến khách, góp phần tăng cường tình đoàn kết, hữu nghị hợp tác và phát triển với các quốc gia trong châu lục.

Tuy nhiên "So với chỉ tiêu tối đa đặt ra ban đầu, đoàn đã hoàn thành được hơn 50%, nhưng nếu ở mục tiêu tối thiểu thì đoàn đã hoàn thành chỉ tiêu", Trưởng đoàn Đặng Hà Việt đã đánh giá.

Xét về số lượng HCV giành được trong chỉ tiêu có biên độ rất rộng từ 2 đến 5 HCV đặt ra trước giờ lên đường, có thể nói, Đoàn TTVN đã hoàn thành "một nửa" nhiệm vụ và các tuyển thủ cũng đã nỗ lực hết mình trong các cuộc thi đấu với mong muốn giành được thành tích tốt nhất.

Thực tế, nhìn vào số lượng HCV (3), tổng số huy chương (27) và thứ hạng (21/38) so với kỳ đại hội gần nhất (4 HCV, 16 HCB, 19HCĐ - xếp thứ 17/37), thành tích có sự sụt giảm về số lượng và chất lượng, hay nói cách khác, TTVN đã không thể vượt qua chính mình trong một chu kỳ mới.

TTVN đến ASIAD 19 với vị thế của quán quân ở kỳ SEA Games 31 và 32. Gần 5 tháng trước đây, TTVN cũng đã kiến tạo nên cột mốc đáng nhớ kể từ khi hội nhập trở lại vũ đài quốc tế bằng việc lần đầu tiên bảo vệ thành công vị trí số 1 và giành vị trí số 1 ở một kỳ SEA Games được tổ chức ngoài Việt Nam.

Xét về vị thế, đây là bước đà thuận lợi để TTVN có thể bứt phá, song các cuộc thi đấu ở ASIAD đã không như mong đợi. Đoàn TTVN đánh mất vị thế của nhà vô địch SEA Games khi so với các quốc gia trong khu vực. 

Như vậy, qua thành tích đạt được, cần thẳng thắn nhìn nhận, thành công của TTVN chỉ nằm ở một nhóm môn, nhóm VĐV hoàn thành nhiệm vụ chuyên môn, giành được thành tích tốt. Về tổng thể, TTVN đã bị tụt lại trên bản đồ thể thao châu lục qua số lượng huy chương và thứ hạng khi so sánh với chính mình, cũng như với các đối thủ.

• TỔNG KIỂM TRA, RÀ SOÁT CÔNG TÁC HUẤN LUYỆN TẠI CÁC ĐỘI TUYỂN

Trước thông tin các VĐV Đội tuyển Bóng bàn trẻ Quốc gia được cho là không được đảm bảo khẩu phần ăn đủ dinh dưỡng, tại cuộc họp báo thường kỳ do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy cho biết: Trung tâm chi trả chế độ lương, dinh dưỡng hàng tháng cho các huấn luyện viên, VĐV qua tài khoản riêng. Đối với Đội tuyển Bóng bàn trẻ Quốc gia, việc sinh hoạt, ăn uống từ tháng 2/2023 được bố trí tại Khu Liên hợp Thể thao Quốc gia Mỹ Đình và Trung tâm Huấn luyện Thể thao Quốc gia Hà Nội thanh toán, chi trả các chế độ kinh phí cho huấn luyện viên theo quy định.

Theo Thứ trưởng Trịnh Thị Thủy, cần xác định vụ việc này là bài học lớn cho ngành Thể thao, nhất là công tác phối hợp giữa các bên. Đây cũng là lời cảnh tỉnh cho những người tham gia huấn luyện, đào tạo VĐV trẻ nhưng chưa đặt mục tiêu, sự quan tâm đúng mực đến chế độ bồi dưỡng, đời sống của các em mà có biểu hiện lo cho lợi ích cá nhân.

Về hướng xử lý, ngay sau khi nhận được thông tin phản ánh, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã chỉ đạo Cục Thể dục Thể thao phối hợp các đơn vị liên quan xử lý. Cục đã thôi triệu tập Ban huấn luyện, thay thế các huấn luyện viên khác, đưa đội tuyển về tập luyện sinh hoạt tại Trung tâm Huấn luyện Thể thao Quốc gia Hà Nội.

“Bộ đã chỉ đạo quyết liệt, giao cho cơ quan, đơn vị liên quan nhanh chóng xác minh, làm rõ trách nhiệm. Trên cơ sở đó, thu thập thông tin về bất cập, sai phạm nếu có để xử lý nghiêm minh, kịp thời chấn chỉnh, nâng cao chất lượng công tác huấn luyện", Thứ trưởng Trịnh Thị Thủy nói.

Bà Trịnh Thị Thủy cũng cho biết, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ chỉ đạo Cục Thể dục Thể thao triển khai tổng kiểm tra, rà soát công tác huấn luyện tại các đội tuyển, nhất là trong việc đảm bảo cơ sở vật chất, chế độ sinh hoạt, kinh phí theo quy định để đáp ứng yêu cầu huấn luyện, thực hiện nghiêm minh quy định của pháp luật về việc triển khai nhiệm vụ chuyên môn gắn với việc quan tâm chăm lo đời sống huấn luyện viên, vận động viên.

Còn Phó Cục trưởng Cục Thể dục Thể thao Nguyễn Hồng Minh cho biết: "Trung tâm Huấn luyện Thể thao Quốc gia Hà Nội có trách nhiệm quản lý tập huấn chuyên môn, phục vụ ăn nghỉ theo chế độ và chính sách nhà nước đối với các vận động viên. Ngoài ra, Cục Thể dục Thể thao và các đơn vị liên quan trong Cục có trách nhiệm đối với công tác chỉ đạo, quản lý toàn diện. Trên cơ sở xác minh, làm rõ bản chất vụ việc, sai phạm nếu có ở Đội tuyển Bóng bàn trẻ Quốc gia, Cục sẽ có báo cáo và thực hiện các biện pháp xử lý nghiêm theo đúng quy định pháp luật".

Trả lời báo chí, nhà báo Nguyễn Lưu cho rằng: Kết quả của Đoàn TTVN tại ASIAD 19 rất đáng thất vọng, không tương xứng với tiềm lực vốn có của đất nước.Tôi đánh giá cao quyết tâm của các VĐV, trân trọng những nỗ lực thi đấu hết mình của họ nhằm đạt thành tích cho đất nước. Nhưng bên cạnh đó là sự thất vọng, mà tôi biết, không chỉ riêng tôi, hầu hết những người yêu mến, quan tâm, theo dõi thể thao nước nhà đều có nỗi niềm tương tự.

Thể thao Việt Nam được cho là gã khổng lồ ở SEA Games, nhưng trở thành tí hon khi ra đấu trường quốc tế như ASIAD. Đó là chưa kể ở Việt Nam vẫn chưa coi trọng khoa học thể thao và dinh dưỡng thể thao. Như mới đây, sự việc bữa ăn ở Đội tuyển Bóng bàn trẻ khiến dư luận bất bình.

Được biết, với thành tích của TTVN tại ASIAD 19 vừa qua được coi là thất bại khi không hoàn thành được mục tiêu trong Chiến lược phát triển thể thao Việt Nam do Chính phủ đề ra là đứng trong top 10 quốc gia hàng đầu châu Á về thể thao giai đoạn từ năm 2020 - 2030.