HLV Nhật Bản và Hàn Quốc cùng so tài trên sân chơi Đông Nam Á

Đã có một cuộc “đổ bộ” của các huấn luyện viên (HLV) Hàn Quốc và Nhật Bản đến các quốc gia Đông Nam Á trong những năm gần đây. Tại Giải Bóng đá Vô địch các quốc gia Đông Nam Á - ASEAN Championship 2024 (hay ASEAN Mitsubishi Electric Cup 2024) năm nay có đến 6 HLV nắm các đội tuyển quốc gia trên sân chơi này là người Nhật Bản và người Hàn Quốc.

HLV Kim Sang Sik của Đội tuyển quốc gia Việt Nam trong một cuộc họp báo tại Giải ASEAN Mitsubishi Electric Cup 2024

• 6/10 HLV ĐẾN TỪ ĐÔNG Á

Trong 10 đội tuyển các quốc gia Đông Nam Á tham gia ASEAN Mitsubishi Electric Cup 2024, chỉ có duy nhất 1 quốc gia sử dụng HLV trong nước; 9 quốc gia còn lại đều thuê HLV người nước ngoài. 

Quốc gia duy nhất sử dụng HLV trong nước đó chính là Myanmar với HLV trưởng đội tuyển quốc gia là Myo Hlaing Win. Sinh năm 1973 tại Yangon, Myo Hlaing Win là một danh thủ bóng đá của xứ Miến Điện - Myanmar. Chơi ở vị trí tiền đạo, có kỹ thuật rất tốt, khoẻ, nhanh nhẹn, đây là cây săn bàn số 1 của Đội tuyển quốc gia Myanmar một thời, từng là cầu thủ dẫn đầu về ghi bàn với 4 bàn thắng tại AFF Cup 1998 (nay là ASEAN Championship). Khi chuyển qua nghiệp huấn luyện, HLV Myo Hlaing Win đã trải qua nhiều câu lạc bộ (CLB) bóng đá tại Myanmar như CLB Nay Pyi Taw, CLB Ayeyawady United và CLB Shan United. Trong tháng 9/2024, khi HLV trưởng Đội tuyển quốc gia Myanmar là Michael Feichtenbeiner người Đức bị sa thải, ông đã được bổ nhiệm là HLV trưởng để đưa đội tuyển quốc gia xứ này tranh tài tại ASEAN Mitsubishi Electric Cup 2024.

9 quốc gia còn lại sử dụng các HLV nước ngoài trong đó có đến 6 quốc gia thuê các HLV đến từ 2 quốc gia Đông Á có nền bóng đá phát triển là Hàn Quốc và Nhật Bản. Trong 6 vị HLV đó, có 3 người đến từ Nhật Bản gồm Đội tuyển Thái Lan với HLV Masatada Ishii; Đội tuyển Cambodia (Campuchia) với HLV Koji Gyotoku và Đội tuyển Singapore với HLV Tsutomu Ogura. Còn 3 nước có HLV là người Hàn Quốc gồm Đội tuyển Lào với HLV Ha Hyouk Jun; Đội tuyển Indonesia với HLV Shin Tae Yong và Đội tuyển Việt Nam với HLV Kim Sang Sik.

3 quốc gia còn lại gồm Đội tuyển Đông Timor (Timor Leste) với HLV Simon Elissetche là người Chile; Đội tuyển Philippines với HLV Albert Capellas người Tây Ban Nha; Đội tuyển Malaysia với HLV Pau Marti Vicente người Tây Ban Nha.

Tuy nhiên, Đội tuyển Maylaysia trước đây không lâu cũng từng có HLV là người Hàn Quốc, đó là Kim Pan Gon. Cách đây vài tháng, HLV Kim Pan Gon bất ngờ rời Đội tuyển Malaysia, về nước dẫn dắt CLB Ulsan Hyundai và giúp đội này vô địch giải K-League 1 năm nay. Khi ông Kim Pan Gon rời đi, Liên đoàn Bóng đá Malaysia đã giao đội tuyển quốc gia cho HLV người Tây Ban Nha Pau Marti Vicente nắm quyền.

• HIỂU BÓNG ĐÁ ĐÔNG NAM Á

Câu hỏi đặt ra là vì sao các HLV người Hàn Quốc và Nhật Bản được ưa chuộng tại các quốc gia Đông Nam Á?

Có nhiều nguyên nhân khiến các quốc gia Đông Nam Á muốn thuê các HLV từ 2 quốc gia Đông Á này. Trước nhất, đó là việc nhiều quốc gia muốn học hỏi theo con đường phát triển bóng đá của Hàn Quốc và Nhật Bản đã đi. Từ cách tuyển chọn, đào tạo, phát triển bóng đá trẻ, cách đưa đội tuyển quốc gia Đông Nam Á theo con đường mà Hàn Quốc và Nhật Bản đã đi để đưa bóng đá quốc gia mình lên tầm châu lục và vươn đến sân chơi thế giới. Rất nhiều HLV Hàn Quốc và Nhật Bản hiện nay từng là thành viên của đội tuyển quốc gia 2 nước này với rất nhiều kinh nghiệm thi đấu quốc tế. Đó là lý do tại sao hầu hết các HLV khi được hợp đồng để huấn luyện đội tuyển quốc gia tại Đông Nam Á sẽ được giao huấn luyện luôn cả đội trẻ phía dưới.

Cùng đó, về khoảng cách địa lý và về mặt văn hóa, các quốc gia ở Đông Á có lẽ không quá cách biệt so với các nước ở Đông Nam Á. Cầu thủ Nhật Bản hay Hàn Quốc về mặt nào đó cũng gần giống với các cầu thủ Đông Nam Á trong điểm xuất phát, nhiều người nhỏ con, nhanh nhẹn, kỹ thuật cá nhân tốt nhưng thiếu chiều cao, thể lực còn hạn chế. Là HLV từ Đông Á họ sẽ biết làm thế nào để giúp các cầu thủ các quốc gia Đông Nam Á khắc phục được các điểm yếu, phát huy được thế mạnh của người châu Á trong lối chơi của mình. Các HLV đến từ Nhật Bản và Hàn Quốc khi làm việc tại các quốc gia Đông Nam Á cũng khá mềm mỏng, thích nghi tốt hơn so với các HLV đến từ châu Âu.

Một điểm nữa là không phải quốc gia Đông Nam Á nào cũng đủ giàu để “chơi lớn”, chịu chi các khoản kếch xù để thuê các HLV danh tiếng thế giới về huấn luyện cho đội tuyển quốc gia mình. Thực tế, đã có không ít các nước thuê HLV có tiếng từ châu Âu đến huấn luyện cho đội tuyển nhưng rồi tốn một núi tiền mà kết quả chẳng đi đến đâu. Còn lương của các HLV từ Nhật Bản hay Hàn Quốc chỉ ở mức vừa phải, không quá cao so với các HLV đến từ châu Âu, trong khi đẳng cấp của 2 nền bóng đá Nhật Bản và Hàn Quốc hiện nay có thể nói đã tiệm cận ngang ngửa với một số nền bóng đá cao ở châu Âu. Hãy xem rất nhiều cầu thủ Hàn Quốc và Nhật Bản đang thi đấu rất tốt hiện nay tại Bundesliga của Đức hay tại Ngoại hạng Anh sẽ thấy rõ điều này.

Và một điều không kém quan trọng, việc tìm kiếm HLV người Hàn Quốc hay Nhật Bản nắm đội tuyển tại một số quốc gia Đông Á trong thực tế đã mang lại hiệu quả thực tiễn thấy rõ. Điển hình là sự thành công vượt bậc của Bóng đá Việt Nam trong thời HLV Park Hang Seo cầm quân từ năm 2017 đến năm 2023. Từ một đội bóng tầm trung làng nhàng, bóng đá Việt Nam đã bay cao tại Đông Nam Á, bắt kịp với bóng đá Thái Lan trong thời điểm đó. Có thể nói, Park Hang Seo là vị HLV thành công nhất trong lịch sử bóng đá Việt Nam cho đến nay. Chính thành công này đã khiến nhiều quốc gia trong khu vực cũng muốn tìm kiếm các HLV từ xứ sở kim chi.

Cùng với Park Hang Seo, rất nhiều HLV Hàn Quốc cũng dần tìm được vị thế của mình tại Đông Nam Á. Chẳng hạn như tại Indonesia, HLV Shin Tae -Yong, sinh 1970, người Hàn Quốc cũng đang làm tốt công việc của mình khi nắm Đội tuyển quốc gia Indonesia từ tháng 12/2019, trong đó có việc giúp đội tuyển nước này lần đầu lọt vào vòng loại thứ 3 World Cup 2026. Đặc biệt là với tuyển U23 Indonesia, trong lần đầu tiên tham dự Cúp bóng đá U23 châu Á 2024 ông đã giúp đội bóng này thi đấu rất tốt, loại cả U23 Hàn Quốc trong tứ kết, giành hạng tư chung cuộc của giải đấu này.

Tại Thái Lan, HLV Akira Nishino người Nhật cũng để lại ấn tượng tốt trong giai đoạn 2019 - 2021, dù trong thời điểm đó vắng nhiều trụ cột của đội tuyển do chấn thương nhưng người Thái vẫn chứng tỏ được vị trí dẫn đầu khu vực của mình, chưa hề thua các đội tuyển Việt Nam ở thời điểm cực thịnh khi được dẫn dắt bởi HLV Park Hang Seo. HLV của họ hiện nay, Masatada Ishii, là người Nhật Bản, cũng tạo nên nhiều dấu ấn tốt đẹp.

Với Đội tuyển Việt Nam, HLV người Hàn Quốc Kim Sang Sik, sinh 1976, từng là cầu thủ trong Đội tuyển quốc gia Hàn Quốc, từng là học trò của HLV Park Hang Seo. Sự nghiệp huấn luyện của vị HLV trẻ này mới bắt đầu từ năm 2021 với CLB Jeonbuk Hyundai Motors (Jeonbuk) tuy nhiên ông đã giúp CLB giành danh hiệu vô địch K-League 2021, giành Cúp FA Hàn Quốc 2022, giành giải HLV xuất sắc nhất K-League 2021. Dù chưa có nhiều kinh nghiệm cầm quân ở cấp độ quốc tế, nhưng sự trẻ trung chịu khó học hỏi chính là điểm mạnh của vị HLV 48 tuổi này. Người hâm mộ trong nước đến nay vẫn mong chờ HLV Kim Sang Sik có thể nối tiếp được những thành công mà ông thầy của mình, HLV Hàn Quốc đồng hương Park Hang Seo đã từng làm được.