Có dấu hiệu sai phạm ở Dự án Khai khoáng của Công ty Hoàng Hậu Phố

Kết luận của Thanh tra tỉnh cho thấy có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự về thuế đối với Công ty TNHH Hoàng Hậu Phố trong việc không kê khai sản lượng khoáng sản khai thác tại Dự án Khai khoáng ở huyện Bảo Lâm để nộp thuế tài nguyên và phí bảo vệ môi trường…

Một phần diện tích Dự án Khai khoáng của Công ty Hoàng Hậu Phố. Ảnh: CTV

Theo kết luận Thanh tra tỉnh về Dự án Đầu tư mở rộng khai thác và chế biến đá xây dựng (gọi tắt là Dự án Khai khoáng) tại Thôn 4, xã Lộc Thành (huyện Bảo Lâm, Lâm Đồng) của Công ty TNHH Hoàng Hậu Phố, cho thấy doanh nghiệp này tuy đã lập các thủ tục để được tiến hành khai thác theo giấy phép khai thác của UBND tỉnh cấp; tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế cần phải xử lý theo quy định.

Cụ thể, tháng 4/2013, Công ty TNHH Hoàng Hậu Phố (gọi tắt là Công ty) được UBND tỉnh cấp chứng nhận đầu tư cho phép thực hiện Dự án Khai khoáng trong thời gian 29 năm, trên tổng diện tích gần 40 ha tại xã Lộc Thành (diện tích khai thác 30 ha còn lại làm bãi thải, khu chế biến, khu văn phòng, nhà kho, nhà ở công nhân), công suất khai thác 261.500 m³/năm. Tiến độ triển khai, từ năm 2013 - 2014, Công ty phải hoàn thành thủ tục cấp phép, đầu tư hạ tầng, xây dựng cơ bản, lắp đặt thiết bị, hoàn thiện công tác xây dựng cơ bản mỏ…, đến năm 2015 đi vào hoạt động khai thác, chế biến. Tiếp đó, tháng 5/2013, UBND tỉnh đã cấp phép cho Công ty được khai thác đá andesit làm vật liệu xây dựng thông thường bằng phương pháp lộ thiên, có sử dụng vật liệu nổ công nghiệp. Diện tích khai thác 30 ha, độ sâu khai thác +850 m, trữ lượng tối đa 13.076.000 m³, công suất hơn 261.000 m³ đá nguyên khối/năm/29 năm.

Tuy nhiên, trong quá trình hoạt động khai thác, chế biến, Công ty chưa thực hiện đầy đủ các hạng mục đầu tư và tiến độ đầu tư chậm hơn 8 năm theo giấy chứng nhận đầu tư, nhưng không lập thủ tục để xin điều chỉnh, gia hạn tiến độ đầu tư. Một số hạng mục đầu tư chưa hoàn thành, như: Chưa thực hiện thuê đất, góp vốn quyền sử dụng đất, chuyển mục đích đất theo quy định; chưa đăng ký, thông báo cho cơ quan có thẩm quyền về ngày bắt đầu xây dựng mỏ và khai thác mỏ; không thực hiện quan trắc, giám sát môi trường… Trong khi, Sở Tài nguyên và Môi trường đã nhiều lần có văn bản hướng dẫn Công ty hoàn chỉnh thủ tục về đất đai theo quy định để đủ điều kiện khai thác nhưng Công ty vẫn không chấp hành.

Cũng theo Thanh tra tỉnh, tại thời điểm thanh tra, Công ty đã tác động và sử dụng đất trên tổng diện tích khoảng 39.000 m². Trong đó, diện tích đất khu mỏ khoảng 4.000 m² (gồm: đất quy hoạch nông nghiệp 492 m²; quy hoạch đất rừng sản xuất 3.508 m²), diện tích đất tại vị trí mặt bằng khu chế biến khoảng 35.000 m² (quy hoạch đất rừng sản xuất 1.765 m²; quy hoạch đất sử dụng cho hoạt động khoáng sản 33.235 m²). Vậy nhưng, qua kiểm tra, Công ty đã ký hợp đồng thuê diện tích đất trên với 2 cá nhân, nhưng chưa hoàn thành các thủ tục thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất theo quy định nhưng đã thực hiện xây dựng cơ sở hạ tầng và tiến hành khai thác khoáng sản - đá xây dựng.

Không chỉ vậy, từ năm 2013 đến tháng 11/2019, Công ty cũng không thực hiện báo cáo định kỳ hoạt động khai thác khoáng sản và không lập, quản lý, báo cáo, lưu trữ về bản đồ hiện trạng mỏ, bản vẽ mặt cắt hiện trạng khu vực được phép khai thác theo quy định. Đến tháng 12/2019, Công ty mới có báo cáo thống kê, kiểm kê trữ lượng khoáng sản gửi Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh. 

Ngoài ra, Công ty chưa thực hiện công bố tiêu chuẩn, chất lượng hàng hóa, chưa thực hiện chứng nhận hợp quy và công bố hợp quy đối với sản phẩm theo quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về sản phẩm hàng hóa vật liệu xây dựng theo quy định. Về thực hiện các quy định bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản, Công ty không thực hiện quan trắc, giám sát môi trường từ năm 2018 đến năm 2019 và chưa nộp trên 123 triệu đồng tiền ký Quỹ Bảo vệ môi trường. Về hoạt động khai thác khoáng sản, Công ty không kê khai nộp thuế tài nguyên, phí bảo vệ môi trường đối với khối lượng 36.083 m³ tương ứng với tổng số tiền hơn 519 triệu đồng, việc này là có dấu hiệu hành vi trốn thuế theo quy định của Luật Quản lý thuế.

Đáng chú ý, sau khi Chánh Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính số 01/QĐ-XPVPHC ngày 26/4/2019, tước giấy phép khai thác, Công ty không chấp hành nộp giấy phép mà vẫn tiếp tục khai thác với khối lượng khoảng 4.877 m3 đá là vi phạm các quy định của pháp luật về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên. Chưa kể, dù chưa đủ điều kiện để khai thác nhưng công ty này đã ký hợp đồng với Công ty TNHH SH Thái Nguyên chuyển nhượng quyền khai thác khoáng sản trên diện tích 3 ha.

Riêng việc thực hiện nghĩa vụ tài chính liên quan hoạt động khai thác khoáng sản, tổng số tiền Công ty đã nộp ngân sách nhà nước từ khi thực hiện dự án đến thời điểm thanh tra mới chỉ trên 1,226 tỷ đồng. Và, tính đến ngày 5/10/2022, mặc dù Cục Thuế tỉnh đã nhiều lần có thông báo nhưng Công ty vẫn chưa nộp số tiền hơn 27,364 tỷ đồng còn nợ ngân sách nhà nước. Việc Công ty không nộp ngân sách nhà nước tiền thuế, phí và các khoản nộp khác đúng thời hạn là vi phạm Luật Quản lý thuế năm 2019. Do đó, ngày 5/10/2022, Cục Thuế tỉnh đã có văn bản đề nghị Sở Kế hoạch và Đầu tư thu hồi giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh đối với Công ty. Theo Thanh tra tỉnh, ngoài số tiền nợ thuế trên, từ khi tiến hành khai thác đến thời điểm được thanh tra, Công ty này chỉ thực hiện kê khai nộp thuế, phí với sản lượng 3.000 m³. Trong khi đối chiếu với sản lượng đá thu hồi qua khai thác khoảng trên 39.000 m³, thì Công ty không kê khai nộp thuế tài nguyên và phí bảo vệ môi trường đến hơn 36.000 m³ đá còn lại theo quy định và qua kiểm tra thực tế tại bãi chứa không còn tồn tại khoáng sản sau khai thác…

Từ kết quả thanh tra, Thanh tra tỉnh kiến nghị UBND tỉnh giao Sở Tài nguyên và Môi trường tham mưu UBND tỉnh thu hồi Giấy phép khai thác khoáng sản số 04/GP-UBND ngày 2/5/2013 đã cấp cho Công ty khai thác đá andesit làm vật liệu xây dựng tại mỏ đá Thôn 4, xã Lộc Thành. Đồng thời, giao Sở Kế hoạch và Đầu tư tham mưu thủ tục chấm dứt hoạt động đầu tư Dự án Khai khoáng của công ty trên, và tham mưu UBND tỉnh thu hồi Giấy chứng nhận đầu tư số 42121000877 đã cấp cho Công ty Hoàng Hậu Phố.

Bên cạnh đó, chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp với Cục Thuế tỉnh đôn đốc Công ty nộp số tiền cấp quyền khai thác khoáng sản và các khoản phải nộp khác vào ngân sách nhà nước. Tính toán, xác định số lợi bất hợp pháp mà Công ty có được do khai thác khoáng sản khi đã bị tước Giấy phép khai thác khoáng sản số 04/GP-UBND ngày 2/5/2013 của UBND tỉnh. Đối với việc Công ty TNHH Hoàng Hậu Phố không kê khai sản lượng khoáng sản khai thác để nộp thuế tài nguyên và phí bảo vệ môi trường là có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự về thuế, Thanh tra tỉnh kiến nghị UBND tỉnh giao Thanh tra tỉnh chuyển hồ sơ sang cơ quan Công an tỉnh để xem xét, xử lý theo thẩm quyền.