Cần sớm khắc phục ô nhiễm tại bãi rác Lâm Hà

Ngay trong mùa mưa, bãi rác tập trung của huyện Lâm Hà ở khu phố Xoan, thị trấn Đinh Văn với lượng rác chôn lấp theo hình thức thô sơ tiếp tục cháy âm ỉ, nước rỉ ra, lại không có hệ thống xử lý khiến môi trường xung quanh bị ô nhiễm nghiêm trọng.

Bãi rác Lâm Hà tiếp tục cháy, phát sinh khói bụi ngay trong mùa mưa 2024 do lượng rác tập kết quá dày

Tình trạng này đã được cử tri địa phương cũng như Báo Lâm Đồng phản ánh rất nhiều lần trong thời gian qua nhưng do nhiều nguyên nhân khách quan và cả chủ quan, vấn đề trên chưa thể xử lý triệt để.

• BÃI RÁC KHÔNG ĐẢM BẢO MÔI TRƯỜNG TỪ 20 NĂM TRƯỚC

Bãi rác tập trung của huyện được UBND tỉnh Lâm Đồng chấp thuận địa điểm, diện tích đất để xây dựng vào đầu năm 2003 với diện tích 51.899 m2. Qua một số điều chỉnh từ cơ quan chức năng, diện tích đất bãi rác hiện hữu do Ban Quản lý dự án và Đầu tư công trình công cộng huyện Lâm Hà, đơn vị được giao vận hành đang sử dụng để tập kết rác gần 2 ha, diện tích đường đi 2.598,8 m2 và diện tích đã giao cho Công ty TNHH Môi trường Lâm Hà để thực hiện Dự án Khu tái chế, xử lý và thu hồi năng lượng từ chất thải rắn Lâm Hà là 2 ha.

Theo đánh giá của UBND huyện Lâm Hà, đây là bãi rác chôn lấp và xử lý theo hình thức thô sơ không hợp vệ sinh, không có lớp lót đáy và lót thành, không có các công trình bảo vệ môi trường ngay từ ban đầu khi đưa vào sử dụng.

Do đó, trải qua thời gian dài hơn 20 năm hoạt động, thực tế lượng rác tồn đọng rất lớn gồm cả phần rác chôn lấp dưới đất và phần rác lộ thiên. Các đơn vị được giao quản lý nhiều năm qua phải thực hiện san gạt thường xuyên để lấy mặt bằng đổ rác nên việc thu gom, xử lý nước rỉ rác, khí rác theo quy định là rất khó khăn.

Và trong khi chờ đợi có nhà máy xử lý rác mới thì công tác xử lý rác thải sinh hoạt tại bãi rác thời gian qua vẫn phải thực hiện liên tục để việc thu gom rác thải không bị gián đoạn trước thực trạng khối lượng rác thải sinh hoạt phát sinh ngày càng nhiều, từ khoảng 7 tới 10 tấn/ngày tăng dần theo thời gian hiện vào khoảng 45 tấn/ngày.

Điều đáng nói là quanh khu vực bãi rác không xa là khu phố Xoan, thị trấn Đinh Văn có cả trăm hộ dân sinh sống bị ảnh hưởng môi trường không khí phát sinh từ việc bãi rác bốc mùi hôi, khói lan ra từ các vụ cháy liên tục vào mùa khô khiến người dân rất bức xúc, nhiều lần có kiến nghị bằng văn bản lên chính quyền địa phương cũng như trong các cuộc tiếp xúc cử tri thường kỳ.

Theo ghi nhận sáng 24/6, mặc dù đang trong mùa mưa năm 2024 nhưng một số điểm cháy âm ỉ vẫn phát sinh do lượng rác đánh luống quá dày từ 10 tới 12 m, đặc biệt thời điểm này nước rỉ ra từ bãi rác vào mùa mưa làm phát sinh vấn đề ô nhiễm nguồn nước ra khu vực xung quanh, ảnh hưởng tới cuộc sống của bà con Nhân dân khu vực.
 
• CHỜ CAM KẾT TỪ NHÀ ĐẦU TƯ

Trước thực trạng xử lý rác thải sinh hoạt chưa đảm bảo quy định về bảo vệ môi trường từ bãi rác địa phương, từ năm 2016, huyện Lâm Hà đã có văn bản đề nghị UBND tỉnh cho phép thu hút đầu tư xây dựng nhà máy xử lý chất thải rắn tại huyện. Và tới tháng 11/2020, Dự án Khu tái chế, xử lý và thu hồi năng lượng từ chất thải rắn Lâm Hà do Công ty TNHH Môi trường Lâm Hà làm chủ đầu tư đã được UBND tỉnh chấp thuận chủ trương với tổng công suất thiết kế 190 tấn rác/ngày/đêm với tổng vốn đầu tư trên 102 tỷ đồng. Giai đoạn 1, Dự án có công suất 50 tấn rác/ngày và giai đoạn 2 công suất 140 tấn rác/ngày và tiến độ dự án thực hiện từ quý III/2020 đến hết quý II/2022.

Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, dự án vẫn chưa đi vào vận hành theo tiến độ phê duyệt. Trong khi đó, với diện tích bãi rác còn lại hiện tại khoảng 2,3 ha (sau khi giao đất cho Công ty TNHH Môi trường Lâm Hà thực hiện Dự án) thì theo đơn vị chức năng, khả năng tiếp nhận rác thải của bãi rác không còn.

Lãnh đạo UBND huyện Lâm Hà cho biết, từ cuối tháng 12/2021, Công ty TNHH Môi trường Lâm Hà đã có cam kết trong quý I/2022 sẽ đưa vào vận hành thử nghiệm nhà máy, từ đó sẽ sớm giải tỏa áp lực tại bãi rác tập trung của huyện. Tuy vậy, tới cuối tháng 1/2024, sau nhiều lần cam kết, dự án đã chậm 25 tháng so với quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư đã được phê duyệt. Về phía Công ty TNHH Môi trường Lâm Hà đã có văn bản gửi UBND tỉnh và UBND huyện cam kết đến ngày 25/3/2024 công ty sẽ tiến hành đưa máy móc, thiết bị vào lắp đặt, đưa một phần của nhà máy xử lý rác đi vào vận hành.

Tới ngày 16/4, tại khu vực dự án, các đơn vị chức năng của huyện mới ghi nhận trong dãy nhà xưởng lợp mái tôn, có một số máy móc, thiết bị đã được tập kết trên diện tích khoảng 25 m2 nhưng không có công nhân, không có hoạt động thi công, xây dựng diễn ra. 

Theo quan sát tới sáng ngày 24/6, tại khu vực dự án của Công ty TNHH Môi trường Lâm Hà đang có khoảng 6-7 công nhân đang hàn các khung sắt, thi công một số hạng mục nhưng vẫn còn khá sơ sài, có một số bộ phận xử lý rác đã được tập kết nhưng chưa thể đưa vào vận hành, tiếp nhận xử lý rác thải như đã cam kết bằng văn bản của chủ đầu tư dự án.

“Trong nỗ lực thực hiện công tác quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường đáp ứng yêu cầu của huyện nông thôn mới, trước những khó khăn chung đối với vấn đề xử lý rác thải sinh hoạt, UBND huyện đã chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn thường xuyên theo dõi, đôn đốc, phối hợp chặt chẽ với chủ đầu tư giải quyết các vấn đề phát sinh, đặc biệt là thực hiện các biện pháp giảm thiểu mùi hôi, khí rác, siết chặt quản lý bãi rác, tạo mọi điều kiện thuận lợi để chủ đầu tư triển khai thi công, xây dựng đưa dự án sớm đi vào hoạt động trong thời gian sớm nhất và tiến tới đóng cửa và khắc phục ô nhiễm bãi rác hiện hữu” - lãnh đạo UBND huyện Lâm Hà thông tin.