Cần cán bộ chuyên trách y tế trường học

Giữ vai trò quan trọng trong sơ cấp cứu, chăm sóc sức khỏe ban đầu cho học sinh, tuyên truyền phòng chống dịch bệnh, vệ sinh họcc đường... tuy nhiên y tế trường học hiện nay vẫn chưa được quan tâm một cách đúng mức.

 

Đào tạo y sĩ tại Trường Cao đẳng Y tế Lâm Đồng.

Thấy gì qua một cuộc kiểm tra

Đợt kiểm tra tiến hành trong tháng 4/2011 tại 3 huyện phía Nam tỉnh là Đạ Huoai, Đạ Tẻh và Cát Tiên, cụ thể ở 6 trường trung học phổ thông (THPT) Đạm Ri, Đạ Tẻh, Lê Quí Đôn – Đạ Tẻh, Dân tộc Nội trú (DTNT) Đạ Tẻh, Gia Viễn – Cát Tiên và Quang Trung - Cát Tiên. Trong 6 trường học này, hiện chỉ có DTNT Đạ Tẻh và THPT Quang Trung - Cát Tiên có cán bộ y tế chuyên trách tốt nghiệp Trung cấp Y theo chuẩn của Bộ GD ĐT, các trường còn lại giao công việc này cho Bí thư Đoàn, hoặc cán bộ thư viện và thủ quỹ kiêm nhiệm. Có trường như THPT Gia Viễn chẳng hề phân công cụ thể cho ai.

Mặc dù các cán bộ kiêm nhiệm đều được tập huấn về y tế trường học (YTTH) nhưng hiệu quả công việc vẫn rất thấp, nếu không nói là chỉ hiện diện cho có. Một ví dụ, trong khi DTNT Đạ Tẻh và THPT Quang Trung các cán bộ chuyên trách Y tế phối hợp với Ban Giám hiệu xây dựng kế hoạch và triển khai rất tốt công tác YTTH, đặc biệt là DTNT Đạ Tẻh thì những trường còn lại chẳng có kế hoạch gì cụ thể cho trường mình. Kiểm tra cho thấy, đa số cán bộ kiêm nhiệm chưa nắm được các nội dung cơ bản về lĩnh vực mình đang đảm trách, lẫn văn bản chỉ đạo của Sở ban hành .

Về cơ sở vật chất, trong khi có trường thực hiện một cách nghiêm túc với khu vực dành cho phòng y tế, trang bị giường bệnh, tủ thuốc đầy đủ, thì cũng có trường chẳng buồn ngó ngàng đến chuyện này. Chẳng hạn, THPT Đạm Ri và THPT Gia Viễn có bố trí góc y tế trong thư viện, nhưng góc y tế chẳng có giường nằm cho học sinh và giáo viên phòng khi ốm đau xảy ra, còn tủ thuốc lại thiếu các danh mục thuốc theo qui định. Tại THPT Đạ Tẻh, góc y tế được bố trí trong Văn phòng Đoàn trường cho hoành tráng, nhưng cũng chẳng có giường cho bệnh nhân khi cần.

Về khu vệ sinh, tại thời điểm kiểm tra, cả 2 khu vệ sinh của 2 trường THPT Đạm Ri và THPT Gia Viễn đều thiếu và xuống cấp. Khu vệ sinh của trường THPT Đạm Ri phục vụ cho khoảng 1000 học sinh, nhưng diện tích quá nhỏ (3 ngăn nữ, 3 ngăn nam), nên dù nhân viên phục vụ của trường thường xuyên dọn dẹp, nhưng khu vực này quá tải, bốc mùi, rất mất… vệ sinh. Tại THPT Gia Viễn, đã gần 3 năm khu vệ sinh dành cho học sinh xuống cấp nên các em phải tràn qua dùng chung khu vệ sinh của giáo viên, rất… bất tiện.

Về công tác tuyên truyền phòng chống dịch, bệnh tật trong học đường, trừ một số trường có chuyên trách làm tốt, hầu hết các trường còn lại đều làm cho có, chạy theo sự vụ. Việc tư vấn, chăm sóc sức khỏe ban đầu cho học sinh - giáo viên trong trường rất hạn chế; có trường phối hợp với Trung tâm Y tế địa phương để kiểm tra sức khỏe định kỳ cho học sinh, nhưng làm sơ sài, thậm chí có trường chẳng tổ chức như THPT Gia Viễn. Còn THPT Đạm Ri thì thông báo học sinh ra trạm xá khám cho… tiện.

Cần cán bộ chuyên trách
   
Lâu nay khi nói đến YTTH không ít người chỉ nghĩ đến chuyện y tế đơn thuần. Nhưng theo ông Nguyễn Xuân Ngọc, Phó Giám đốc Sở GD - ĐT Lâm Đồng, YTTH có rất nhiều việc phải làm trong học đường. Cụ thể, đó là công tác tuyên truyền, phòng chống bệnh tật học đường, đảm bảo vệ sinh trường học, có nước sạch để dùng trong trường, an toàn vệ sinh thực phẩm, phòng tránh ngộ độc cho học sinh, đảm bảo môi trường cảnh quan, phòng chống tác hại thuốc lá, phòng chống HIV, phòng chống tai nạn thương tích trong học tập… Cán bộ y tế còn là người chịu trách nhiệm trực tiếp kiểm tra bàn ghế cho học sinh có đủ chuẩn hay không để tránh bệnh về cột sống cho các em, kiểm tra ánh sáng trong lớp học có đủ không để tránh bệnh cận thị, rồi mùa hè phòng học có nóng không, mùa đông có ẩm thấp không? Không chỉ tuyên truyền cho học sinh hiểu biết để phòng bệnh cho mình, mà còn khuyến khích các em tuyên truyền lại cho cả cộng đồng. “Chỉ chuyện nhà vệ sinh thôi cũng lắm vấn đề. Có nhà vệ sinh chưa đủ, phải coi thử có sử dụng được không, có nước sạch không. Nhiều nơi có nhà vệ sinh nhưng thiếu nước chẳng có tác dụng gì” - ông Ngọc nói.

YTTH rất quan trọng, nên theo ông Ngọc, hiệu trưởng mỗi trường học phải chịu trách nhiệm thực thi những qui định rất cụ thể của Bộ GD ĐT và nên coi đây là công tác thường xuyên .

Cái khó trong công tác YTTH hiện nay tại Lâm Đồng là thiếu trầm trọng đội ngũ cán bộ chuyên trách. Theo chuẩn của Bộ GD ĐT, cán bộ y tế chuyên trách phải có nghiệp vụ chuyên môn, ít nhất là tốt nghiệp y trung cấp (y sĩ), nhưng con số này hiện nay vẫn còn rất ít. Chẳng hạn trong 58 trường THPT trong tỉnh hiện nay mới chỉ có 11 trường có cán bộ y tế chuyên trách. “Ngành GD đang đề xuất tỉnh phối hợp với Cao đẳng Y tế Lâm Đồng tổ chức đào tạo đội ngũ chuyên trách YTTH. Có thể các trường học cử người theo học hoặc đào tạo theo địa chỉ. Về lâu dài Lâm Đồng phấn đấu tất cả các trường học trong tỉnh đều có cán bộ chuyên trách” - ông Ngọc khẳng định.