Tư vấn xét nghiệm HIV cho tất cả mọi người

Tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện là một biện pháp can thiệp dự phòng quan trọng giúp khách hàng thay đổi hành vi để giảm nguy cơ lây nhiễm HIV và đóng vai trò là nền tảng của mạng lưới chăm sóc, dự phòng HIV toàn diện. Hoạt động tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện được tiến hành theo nguyện vọng của người sử dụng dịch vụ một cách hoàn toàn tự nguyện.

 

Kêu gọi toàn xã hội tham gia phòng chống HIV/AIDS. Ảnh: DH

Hiện nay, Lâm Đồng đã triển khai được hai Phòng tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện tại Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS tỉnh Lâm Đồng và tại Trạm Y tế phường Lộc Sơn -  Bảo Lộc. Đối với Phòng tư vấn tại Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS tỉnh Lâm Đồng được thành lập vào tháng 10/2004 với sự hỗ trợ của dự án LIFE - GAP đến tháng 10/2007 và tiếp tục hoạt động đến nay. Năm 2011 được sự quan tâm của  Bộ Y tế và Dự án Quỹ toàn cầu Phòng chống HIV/AIDS triển khai hoạt động tại tỉnh trong đó có hoạt động tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện. Nguyên tắc hoạt động tự nguyện và bí mật cho tất cả khách hàng và mục đích là cung cấp dịch vụ tư vấn xét nghiệm HIV miễn phí, ghi danh hoặc dấu tên. Hoạt động tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện mang lại những lợi ích  khả quan không chỉ đối với cá nhân giúp những người chưa bị nhiễm biết cách tự phòng tránh lây nhiễm HIV mà quan trọng của hoạt động này để phát hiện người nhiễm HIV trong cộng đồng, từ đó có những hỗ trợ người nhiễm biết cách phòng lây nhiễm HIV cho gia đình và cộng đồng. Khách hàng được tư vấn chuyển tiếp các hoạt động khác như chăm sóc và điều trị HIV/AIDS hay điều trị các bệnh lây truyền qua đường tình dục.

Điều đáng quan tâm là họ được hưởng lợi từ các hoạt động chăm sóc, điều trị HIV/AIDS hoàn toàn miễn phí vì thế tình trạng sức khỏe được cải thiện một cách rõ rệt, cuộc sống tinh thần trở nên lạc quan, yêu đời hơn và cũng chính người nhiễm HIV sẵn sàng quay lại hỗ trợ hoạt động tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện trong việc vận động, khuyên nhủ bạn bè tiếp cận với hoạt động tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện. Đối với cộng đồng, hoạt động tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện làm giảm sự phân biệt đối xử, kỳ thị, giữ vai trò là mắt xích trung tâm cho sự phát triển các hoạt động chăm sóc và hỗ trợ khác.

Từ khi triển khai hoạt động tư vấn xét nghiệm tự nguyện HIV đã có hàng nghìn khách hàng đến tư vấn xét nghiệm. Trung bình mỗi tháng tại Phòng tư vấn số 1 thực hiện việc tư vấn và xét nghiệm cho 25 - 30 khách hàng. Riêng 10 tháng đầu năm 2011 đã phát hiện 56 người nhiễm HIV. Tất cả những người nhiễm HIV đều được phòng tư vấn giới thiệu chuyển tiếp các hoạt động khác như chăm sóc và điều trị HIV/AIDS, khám và điều trị các bệnh lây truyền qua đường tình dục hay hỗ trợ tâm lý …

Tuy nhiên, hiện nay công tác tư vấn xét nghiệm HIV còn gặp trở ngại lớn nhất là nhận thức, hiểu biết của người dân về HIV/AIDS còn chưa đầy đủ. Tâm lý ngại đến phòng tư vấn xét nghiệm HIV còn vì sợ  đến đây có nghĩa là đã "làm gì xấu". Không chỉ người dùng ma túy hay bán dâm mới nhiễm HIV, nguy cơ này có ở tất cả những người có quan hệ tình dục hay tiêm chích không an toàn, tai nạn rủi ro. Phòng tư vấn xét nghiệm HIV không chỉ dành cho những người thuộc nhóm nguy cơ cao mà hoạt động này phục vụ cho tất cả những ai quan tâm đến HIV/AIDS. Mọi người có thể đến đây để được tư vấn về những hành vi có thể dẫn đến lây nhiễm và cách phòng chống; nếu lo lắng rằng mình đã có một hành vi không an toàn thì làm xét nghiệm. Mọi người nên coi việc tư vấn, xét nghiệm HIV như là các hoạt động chăm sóc sức khỏe bình thường khác để dẹp bỏ thành kiến và cảm giác ngại ngần. Việc tư vấn HIV là cần thiết cho tất cả mọi người, không chỉ cho mình mà cho cả người thân vì không ai có thể chắc chắn gia đình mình không bị ảnh hưởng bởi đại dịch HIV/AIDS. Trên thực tế, người ta đang có xu hướng đánh giá thấp về nguy cơ HIV của bản thân và gia đình, do đó cảm thấy không cần tư vấn hay xét nghiệm HIV.

Trong thời gian tới Phòng tư vấn xét nghiệm HIV tăng cường công tác tuyên truyền trên các phương tiện truyền thông đại chúng về dịch vụ tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện sâu rộng đến mọi người dân có nhận thức đúng đắn về HIV/AIDS, từ đó coi việc xét nghiệm HIV như một xét nghiệm bình thường trong hoạt động chăm sóc sức khỏe của bản thân.