Cánh đồng Xoan là diện tích trồng lúa nước truyền thống của bà con đồng bào dân tộc K'Ho, Tổ dân phố Xoan, thị trấn Đinh Văn, huyện Lâm Hà. Do nắng hạn kéo dài, hiện nhiều diện tích lúa nước của người dân nơi đây đang bị thiếu nước nghiêm trọng và có nguy cơ mất trắng.
Cánh đồng Xoan là diện tích trồng lúa nước truyền thống của bà con đồng bào dân tộc K’Ho, Tổ dân phố Xoan, thị trấn Đinh Văn, huyện Lâm Hà. Do nắng hạn kéo dài, hiện nhiều diện tích lúa nước của người dân nơi đây đang bị thiếu nước nghiêm trọng và có nguy cơ mất trắng.
 |
| Người dân đem máy cày bơm nước tưới cho ruộng lúa đang vàng úa |
Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, cánh đồng Xoan có diện tích khoảng 25ha, nhưng đang có khoảng 11ha bị ảnh hưởng do hạn hán và có nguy cơ mất trắng. Nguyên nhân của tình trạng trên là do thời tiết nắng hạn kéo dài và do con người chưa chủ động chống hạn. Ông Trần Văn Hòa - Chủ tịch Hội Nông dân thị trấn Đinh Văn cho biết: “Cánh đồng Xoan lâu nay vẫn được bà con sử dụng nguồn nước tự nhiên chảy từ thượng nguồn về để tưới tràn qua ruộng. Nhưng do nắng hạn nên nhiều kênh dẫn nước xuống thấp, không thể chảy tràn qua ruộng được. Trong lúc đó nhiều bà con lại có tư tưởng phó mặc, ỷ lại, trông chờ trời mưa. Như mọi năm vào dịp này đã có mưa, nhưng năm nay thì vẫn nắng nóng nên lúa đang dần bị cháy khô. Nếu bà con chịu khó, chủ động bơm, tát nước tưới cho lúa sớm thì vẫn cứu được, vì hiện nay nước dưới kênh vẫn còn. Mặt khác, trên cánh đồng này, trước đây, người dân chỉ canh tác một vụ, hiện đã tăng lên hai vụ nên thiếu nguồn nước tưới là điều dễ xảy ra”.
Để cứu hạn cho cánh đồng Xoan, hiện nay nhiều người dân đã đem máy cày, gắn đầu bơm vào bơm nước tưới cho lúa, nhiều nông dân phải kéo đường ống nước dài hàng trăm mét để tưới lúa. Tuy nhiên, mọi nỗ lực lúc này cũng đã muộn và khả năng cứu hạn cho lúa là rất thấp. Bà Ka Rai, một nông dân ở thôn Xoan nhìn diện tích lúa của gia đình đang cháy khô vì “khát” ngậm ngùi nói: “Ruộng lúa nhà mình ở đây có diện tích gần 1ha. Mọi năm thu hoạch được mùa thì nuôi đủ cả gia đình hơn chục người ăn, nhưng giờ cháy khô thế này thì không biết sao nữa. Thấy lúa cháy khô gia đình mình đã đưa máy cày ra gắn đầu bơm để bơm nước tưới, nhưng tưới đến đâu là khô đến đó, nước chui xuống các rãnh nứt hết. Thấy tiếc của thì tưới vậy thôi, tốn tiền dầu, tốn công, nhưng mình cũng không hi vọng sẽ cứu được lúa khỏi bị chết vì khô hạn”.
Một số hộ dân có ruộng ở cánh đồng Xoan cho hay, lâu nay ,họ vẫn sử dụng nguồn nước tự nhiên để tưới qua ruộng, nhưng hiện nay do nắng hạn, những hộ ở đầu nguồn chặn dòng lấy nước tưới cà phê nên nước về đồng ít không tưới được. Còn để đem máy ra tưới hoặc tát nước vào ruộng là rất khó khăn, vì đường giao thông nội đồng chưa có, việc vận chuyển máy móc rất vất vả. Trong khi đó, hệ thống kênh mương nội đồng thì chỉ có một con kênh duy nhất dẫn nguồn nước tự nhiên chạy qua cánh đồng và nhiều diện tích lúa cách rất xa con kênh này nên việc bơm nước tưới lúa là vô cùng khó khăn.
Được biết, chính quyền địa phương đã tuyên truyền vận động người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng để nâng cao thu nhập trên cánh đồng Xoan, nhưng do quen trồng lúa nước để tự cung nguồn lương thực cũng như tâm lý e ngại nên người dân nơi đây vẫn chưa mạnh dạn để chuyển đổi cơ cấu cây trồng. Theo UBND thị trấn Đinh Văn, trong thời gian tới, sẽ tiếp tục vận động để người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng hiệu quả hơn. Nếu không chuyển đổi hoàn toàn thì canh tác một vụ lúa, một vụ màu. Với tình hình thời tiết thay đổi, nguồn nước ngày càng khan hiếm thì gieo trồng hai vụ lúa mỗi năm sẽ không đảm bảo nguồn nước tưới và năng suất, hiệu quả không cao.
DUY NGUYỄN
