Nhận được kiến nghị của TAND huyện Đức Trọng, cơ quan CSĐT Công an huyện Đức Trọng chuyển hồ sơ vụ "Tranh chấp hợp đồng mua bán nhà và vi phạm hợp đồng vay tài sản" giữa nguyên đơn Nguyễn Thị Lý, thường trú tại 16A Trần Nhật Duật, TP Đà Lạt và bị đơn Nguyễn Thị Thảo, thường trú tại 47B Bùi Thị Xuân, thị trấn Liên Nghĩa, huyện Đức Trọng để làm rõ dấu hiệu lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.
Nhận được kiến nghị của TAND huyện Đức Trọng, cơ quan CSĐT Công an huyện Đức Trọng chuyển hồ sơ vụ “Tranh chấp hợp đồng mua bán nhà và vi phạm hợp đồng vay tài sản” giữa nguyên đơn Nguyễn Thị Lý, thường trú tại 16A Trần Nhật Duật, TP Đà Lạt và bị đơn Nguyễn Thị Thảo, thường trú tại 47B Bùi Thị Xuân, thị trấn Liên Nghĩa, huyện Đức Trọng để làm rõ dấu hiệu lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Sau khi tiến hành điều tra, cơ quan CSĐT Công an tỉnh ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can về tội “Lừa đảo, chiếm đoạt tài sản đối với bà Nguyễn Thị Thảo. Tuy nhiên, quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can của cơ quan CSĐT Công an tỉnh không được Viện KSND tỉnh phê chuẩn, buộc phải đình chỉ điều tra và đề nghị bà Nguyễn Thị Lý liên hệ với TAND huyện Đức Trọng để được giải quyết tranh chấp dân sự. Phóng viên Báo Lâm Đồng đã tiến hành thu thập thông tin để làm rõ những vấn đề xung quanh vụ việc nói trên.
Qua tìm hiểu của phóng viên được biết: Do nợ bà Nguyễn Thị Thảo 3,5 tỷ đồng, ngày 18/10/2011, vợ chồng ông bà Ngô Văn Thế, Hà Thị Kim Hoa cần trừ nợ bằng việc ký hợp đồng ủy quyền cho bà Nguyễn Thị Thảo toàn quyền quản lý, sử dụng và định đoạt tài sản là nhà đất tại số 08 Hai Bà Trưng, thị trấn Liên Nghĩa, huyện Đức Trọng. Sau khi được ủy quyền quản lý, sử dụng, định đoạt tài sản nói trên, ngày 7/1/2012, bà Nguyễn Thị Thảo đã ký hợp đồng chuyển nhượng ngôi nhà nói trên cho con gái của mình là Hoàng Ngọc Nhung. Hợp đồng sang nhượng này đã được Văn phòng công chứng Thăng Long, huyện Lâm Hà chứng thực. Ngày 18/1/2012, tức 11 ngày sau, bà Nguyễn Thị Thảo tiếp tục ký hợp đồng sang nhượng ngôi nhà nói trên cho bà Nguyễn Thị Lý với giá 1,7 tỷ đồng (đã nhận đủ tiền) và được Văn phòng công chứng số 3 Lâm Đồng chứng thực. Sau khi hợp đồng sang nhượng được Văn phòng công chứng số 3 Lâm Đồng chứng thực và có giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà số 08 Hai Bà Trưng, thị trấn Liên Nghĩa trong tay, bà Nguyễn Thị Lý tiến hành làm thủ tục sang tên đổi chủ nhà đất thì không được, bởi ngôi nhà này đã bị TAND huyện Đức Trọng áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời theo Quyết định số 01/2012/QĐ-BPKCTT ngày 1/5/2012, trong thời gian TAND huyện đang thụ lý giải quyết vụ việc “Tranh chấp hợp đồng dân sự về việc vay tài sản giữa nguyên đơn là vợ chồng ông bà Lê Mạnh Hổ, Nguyễn Thị Cúc, với bị đơn là vợ chồng ông bà Ngô Văn Thế, Hà Thị Kim Hoa”. Không sang tên đổi chủ được, bà Nguyễn Thị Lý có đơn khởi kiện “Tranh chấp hợp đồng mua bán nhà và vi phạm hợp đồng vay tài sản” với bà Nguyễn Thị Thảo ra TAND huyện Đức Trọng và ngày 26/2/2014, TAND huyện Đức Trọng đưa vụ án dân sự ra xét xử sơ thẩm. Căn cứ vào các chứng cứ có trong hồ sơ và kết quả tranh tụng tại tòa, Hội đồng xét xử đã tuyên án: Công nhận và tiếp tục duy trì Hợp đồng chuyển quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất giữa vợ chồng ông Ngô Văn Thế, bà Hà Thị Kim Hoa do bà Nguyễn Thị Thảo đại diện theo ủy quyền, với bà Nguyễn Thị Lý được lập ngày 18/1/2012 đã được Văn phòng công chứng số 3 Lâm Đồng chứng thực. Buộc bà Nguyễn Thị Thảo và vợ chồng ông bà Ngô Văn Thế, Hà Thị Kim Hoa giao căn nhà số 8 Hai Bà Trưng, thị trấn Liên Nghĩa cho bà Nguyễn Thị Lý. Ngoài ra, bà Nguyễn Thị Thảo còn phải trả nợ cho bà Nguyễn Thị Lý số tiền gốc 1.950.000.000 đồng và 444.807.000 đồng lãi suất.
Sau khi TAND huyện Đức Trọng có Bản án dân sự sơ thẩm số 07/2014/DS-ST, bà Nguyễn Thị Thảo có đơn kháng cáo gửi TAND tỉnh Lâm Đồng. Thụ lý kháng cáo của bà Nguyễn Thị Thảo và kháng nghị của VKSND tỉnh Lâm Đồng, ngày 21/5/2014, TAND tỉnh Lâm Đồng mở phiên tòa xét xử phúc thẩm vụ án “Tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng (QSD) đất và tài sản gắn liền với đất, hợp đồng dân sự vay tài sản” giữa nguyên đơn Nguyễn Thị Lý, với bị đơn Nguyễn Thị Thảo. Sau khi xem xét các chứng cứ trong hồ sơ và tranh tụng tại tòa, Hội đồng xét xử tuyên án: Hủy Bản án dân sự sơ thẩm số 07/2014/DS-ST ngày 26/2/2014 của TAND huyện Đức Trọng giữa nguyên đơn Nguyễn Thị Lý với bị đơn Nguyễn Thị Thảo, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan; giao hồ sơ vụ án cho TAND huyện Đức Trọng giải quyết lại theo thủ tục chung.
Sau khi có phán quyết của TAND tỉnh, bà Nguyễn Thị Lý có đơn tố cáo bà Nguyễn Thị Thảo về hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản đến cơ quan CSĐT Công an huyện Đức Trọng. Do vượt thẩm quyền, cơ quan CSĐT Công an huyện Đức Trọng chuyển vụ việc lên cơ quan CSĐT Công an tỉnh Lâm Đồng. Kết hợp với kiến nghị của TAND huyện Đức Trọng, cơ quan CSĐT Công an tỉnh Lâm Đồng khởi tố vụ án, khởi tố bị can Nguyễn Thị Thảo về tội “Lừa đảo, chiếm đoạt tài sản” và chuyển hồ sơ đến VKSND tỉnh Lâm Đồng đề nghị phê chuẩn, nhưng không được VKSND tỉnh chấp thuận, buộc phải đình chỉ điều tra như đã nói ở trên.
Ngày 17/7/2017, làm việc với phóng viên Báo Lâm Đồng, ông Vương Khả Lợi - Phó Viện trưởng VKSND tỉnh lý giải nguyên nhân không phê chuẩn quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can về tội “Lừa đảo, chiếm đoạt tài sản” của cơ quan CSĐT là do hồ sơ chuyển cho VKSND tỉnh không đủ chứng cứ để buộc tội, do đó đề nghị chuyển sang Tòa án giải quyết tranh chấp dân sự. Ông Lợi cũng cho biết thêm, sở dĩ TAND tỉnh tuyên hủy Bản án dân sự sơ thẩm số 07/2014/DS-ST của TAND huyện Đức Trọng là do vi phạm Luật tố tụng. Quan điểm của VKSND tỉnh là tiếp tục duy trì thực hiện hợp đồng sang nhượng nhà đất giữa nguyên đơn Nguyễn Thị Lý với bị đơn Nguyễn Thị Thảo.
Đồng quan điểm với Phó Viện trưởng VKSND tỉnh Vương Khả Lợi, luật sư Vũ Thành Nam - Văn phòng Luật sư Nhân Tín - Đà Lạt cho rằng: Không thể khởi tố vụ án, khởi tố bị can Nguyễn Thị Thảo về tội “Lừa đảo, chiếm đoạt tài sản” bởi các lẽ sau: Bà Nguyễn Thị Thảo đã được vợ chồng ông bà Ngô Văn Thế, Hà Thị Kim Hoa ủy quyền toàn quyền quyết định quản lý, sử dụng, định đoạt tài sản căn nhà 8 Hai Bà Trưng, thị trấn Liên Nghĩa vào ngày 18/10/2011, nên đến ngày 7/1/2012 bà Nguyễn Thị Thảo sang nhượng căn nhà trên cho con gái Hoàng Ngọc Nhung và đến ngày 18/1/2012 bà Thảo tiếp tục ký hợp đồng sang nhượng căn nhà nói trên cho bà Nguyễn Thị Lý là hoàn toàn hợp pháp. Cũng không thể buộc tội bà Nguyễn Thị Thảo về tội lừa đảo bán một tài sản cho hai người được, bởi hợp đồng sang nhượng giữa bà Thảo với con gái Hoàng Ngọc Nhung tuy đã có tính pháp lý, vì đã được Văn phòng công chứng Thăng Long chứng thực, nhưng chưa được thực hiện hoàn chỉnh và bà Nhung đã trả lại sổ đỏ cho bà Thảo để bà Thảo sang nhượng cho bà Nguyễn Thị Lý và đã bàn giao sổ đỏ cho bà Lý là đã thực hiện gần hoàn chỉnh hợp đồng sang nhượng tài sản. Cũng không thể buộc tội bà Nguyễn Thị Thảo về tội lừa đảo khi cho rằng: Bà lấy tài sản đang bị TAND huyện Đức Trọng áp dụng biện pháp phong tỏa tạm thời đem bán cho bà Nguyễn Thị Lý, bởi TAND huyện Đức Trọng ban hành quyết định phong tỏa tạm thời vào ngày 1/5/2012, nghĩa là sau hợp đồng sang nhượng tài sản giữa bà Nguyễn Thị Thảo với bà Nguyễn Thị Lý được Văn phòng công chứng số 3 Lâm Đồng chứng thực vào ngày 18/1/2012 hơn 5 tháng nên không vi phạm pháp luật.
Từ sự phân tích trên khẳng định rằng: TAND các cấp phải bảo vệ quyền lợi hợp pháp của bà Nguyễn Thị Lý bằng việc công nhận việc sang nhượng nhà đất số 8, Hai Bà Trưng, thị trấn Liên Nghĩa giữa bà Nguyễn Thị Thảo với bà Nguyễn Thị Lý là hoàn toàn hợp pháp, cần phải được tiếp tục thực hiện hoàn thiện. Vấn đề còn lại là bà Nguyễn Thị Lý cần khởi kiện Văn phòng công chứng số 3 Lâm Đồng về việc gây thiệt hại cho bà, khi hợp đồng sang nhượng nhà đất giữa bà Nguyễn Thị Thảo với con gái Hoàng Ngọc Nhung vào ngày 7/1/2012 đã được Văn phòng công chứng Thăng Long chứng thực, chưa có văn bản hủy bỏ, nhưng đến ngày 18/1/2012, Văn phòng công chứng số 3 Lâm Đồng vẫn tiếp tục chứng thực cho việc sang nhượng nhà đất nói trên giữa bà Nguyễn Thị Thảo với bà Nguyễn Thị Lý là vi phạm quy định của Luật Công chứng.
Điều tra: HOÀNG KIẾN GIANG
