Cách khắc phục thu sai khi thực hiện Nghị định 34?

Những ngày qua, rất nhiều người lao động (NLÐ) Lâm Ðồng đang phấp phỏm lo âu vì sẽ bị thu hồi tiền chi trả sai chế độ phụ cấp công vụ theo Nghị định số 34/2012/NÐ-CP (Nghị định 34), ngày 15/4/2012 của Chính phủ. Cuối tuần qua, 1/12, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Ðồng Nguyễn Văn Yên đã có chỉ đạo cụ thể hơn theo hướng không thể tạo áp lực lên NLÐ.

Văn bản mới của UBND tỉnh Lâm Đồng. Ảnh: M.Đạo

Theo báo cáo của Sở Tài chính tại Văn bản số 488/STC-HCSN ngày 10/3/2017, sau khi kiểm tra 10 đơn vị, địa phương về thực hiện chế độ phụ cấp công vụ theo Nghị định 34 từ tháng 6/2012 đến tháng 12/2016 thì tổng số chi sai chế độ là hơn 7,971 tỷ đồng; trong đó, các đơn vị cấp huyện, thành phố chi sai hơn 7,535 tỷ đồng, các cơ quan, đơn vị cấp tỉnh chi sai hơn 463 triệu đồng.

Tại Nghị định 34, theo Điều 1, phạm vi điều chỉnh, Nghị định quy định về chế độ phụ cấp công vụ đối với cán bộ, công chức, người hưởng lương hoặc phụ cấp quân hàm từ ngân sách nhà nước làm việc trong các cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội ở Trung ương, ở tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, ở huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, ở xã, phường, thị trấn và lực lượng vũ trang. Theo đó, mức phụ cấp công vụ được áp dụng phụ cấp công vụ bằng 25% mức lương hiện hưởng cộng phụ cấp chức vụ lãnh đạo và phụ cấp thâm niên vượt khung (nếu có) hoặc phụ cấp quân hàm (Điều 3). Về nguồn kinh phí chi trả chế độ phụ cấp công vụ quy định tại Nghị định này được bảo đảm từ nguồn ngân sách nhà nước và các nguồn tài chính hợp pháp khác của cơ quan, đơn vị (Điều 5).

Tuy nhiên, khi triển khai, tỉnh Lâm Đồng là một trong những địa phương đã chi sai trong quá trình thực hiện (không phải đối tượng là “người hưởng lương hoặc phụ cấp quân hàm từ ngân sách nhà nước”). Vì vậy, sau khi phát hiện, ngày 6/10/2017, Sở Tài chính đã có Văn bản số 2463/STC-HCSN báo cáo tổng hợp kết quả tự rà soát chi sai chế độ phụ cấp công vụ trên địa bàn toàn tỉnh. Theo đó, ngày 30/10/2017, UBND tỉnh Lâm Đồng đã có Văn bản số 7307/UBND - TC thống nhất đề nghị của Sở Tài chính là các đối tượng nộp trả số tiền phụ cấp công vụ vào ngân sách nhà nước theo từng tháng; mỗi tháng nộp 2 triệu đồng cho đến khi hoàn trả đủ số tiền nhận không đúng quy định tại Nghị định số 34; riêng tháng 2/2018 không thu hồi vì là tháng có Tết Nguyên đán.

Trước tình hình này, rất nhiều NLĐ đã bày tỏ sự phản ứng không đồng tình vì việc nhận chế độ phụ cấp sai không thuộc về đối tượng thụ hưởng mà do cơ quan quản lý nhà nước trong quá trình tham mưu triển khai. Trong thực tế, không ít NLĐ có tổng thu nhập còn thấp, thậm chí rất thấp, thì việc thu mỗi tháng 2 triệu đồng/NLĐ là hoàn toàn không phù hợp. Bởi vô hình trung việc sửa sai này đã đẩy một số đối tượng NLĐ rơi vào hoàn cảnh rất khó khăn trong cuộc sống (đặc biệt là những đối tượng có mức lương chưa đến 3 triệu đồng/tháng/người). Vì vậy, đã có những NLĐ quyết định bỏ việc làm của mình nhằm “xù nợ”. Số NLĐ khác, tuy vẫn ở lại làm việc theo vị trí của mình trong các cơ quan, đơn vị, tổ chức nhưng không an tâm như lý do đã nêu trên. Mặc dù, hầu hết NLĐ đã nhận tiền chi sai đều nhất trí phải hoàn trả lại số tiền đã nhận, vấn đề là phương thức thực hiện như thế nào.

Từ thực tế trên, để khẩn trương khắc phục hợp lý, hợp tình, ngày 1/12/2017, UBND tỉnh tiếp tục có văn bản chỉ đạo mới. Cụ thể đó là Văn bản số 8157/UBND-TC gửi Sở Tài chính, UBND các huyện, thành phố và các cơ quan, đơn vị thuộc tỉnh để thực hiện. Theo đó, phân loại thành ba nhóm đối tượng nhận sai phụ cấp chế độ như sau: Nhóm không còn công tác tại cơ quan, chấm dứt hợp đồng lao động theo nguyện vọng cá nhân hoặc do hết tuổi lao động,… Nhóm có điều kiện và nguyện vọng trả hết 1 lần số tiền phụ cấp công vụ đã được hưởng. Nhóm có thu nhập hàng tháng thấp và điều kiện khó khăn, đề nghị được nộp trả số tiền phụ cấp công vụ mức trích tối thiểu 30% tiền lương được nhận hàng tháng. Trên cơ sở báo cáo do các UBND huyện, thành phố, các cơ quan, đơn vị thuộc tỉnh (tổng hợp gửi về Sở Tài chính trước ngày 10/12/2017), UBND tỉnh Lâm Đồng giao Sở Tài chính tổng hợp, báo cáo đề xuất UBND tỉnh giải pháp xử lý cụ thể theo từng nhóm đối tượng trước ngày 20/12/2017. Văn bản này thay thế Văn bản số 7307 đã nêu ở trên.

Tuy nhiên, qua tìm hiểu, việc phân nhóm đối tượng chính xác và việc vẫn thu hồi cao hơn 5% so với chi trả hàng tháng vẫn đang là thách thức trong quá trình triển khai thực hiện. Việc khắc phục để thu hồi ngân sách nhà nước là lẽ đương nhiên, là trách nhiệm công vụ của những cơ quan, cá nhân có liên quan. Tuy vậy, rất cần tiếp tục tham khảo tâm tư nguyện vọng của chính NLĐ là đối tượng được thụ hưởng; và cũng rất cần có hình thức kiểm điểm xử lý những cá nhân đã không hoàn thành nhiệm vụ theo chức năng của mình.

MINH ÐẠO