Nhiều diện tích rừng thông đầu nguồn bị tàn phá

Nhiều ha rừng thông tự nhiên đã biến mất, số còn lại phần thì chết đứng, phần thì vàng lá đang chờ chết hàng loạt…

 

Thông tự nhiên tại TK 118 bị hủy hoại chết đứng hàng loạt

 

Vụ việc rừng thông tự nhiên trên bị hủy hoại đã xảy ra trong suốt thời gian dài tại khu vực Tiểu khu 118, lâm phần nằm trên địa bàn xã Đạ Sar (huyện Lạc Dương), do Ban Quản lý rừng phòng hộ đầu nguồn (QLRPHĐN) Đa Nhim quản lý, nhưng chủ rừng không có biện pháp ngăn chặn để gần cả chục ha rừng thông nguyên sinh xanh tốt ngày nào nay đã biến mất.  

 

Từ phản ánh của người dân, một ngày trung tuần tháng 10/2020, men theo con đường lởm chởm đá, vượt thêm một con dốc đứng, trơn trượt, chúng tôi có mặt ở hiện trường vụ rừng thông nguyên sinh bị các đối tượng tàn phá tại Tiểu khu 118. Hình ảnh đầu tiên đập vào mắt là tấm biển báo trên cây thông nằm ngay bìa rừng với nội dung: “Rừng phòng hộ, cấm đốt, cấm chặt, cấm phá, cấm lấn chiếm đất rừng”, nhưng dưới gốc là thân cây đang nằm ngổn ngang. 

 

Đi tiếp một đoạn ngắn, băng qua một vạt thông thưa thớt còn sót lại ở bìa rừng là quang cảnh tan hoang, cả cánh rừng thông nguyên sinh bao lấy quả đồi rộng gần cả chục ha nay chỉ còn trơ lại phần gốc, số còn lại thì chết đứng, hoặc vàng lá đang trong tình trạng chờ chết. Ngược lên đỉnh đồi, nơi có quần thể thông cổ thụ hàng chục năm tuổi, có cây đường kính gốc cả một vòng ôm, nay đã và đang chết đứng hàng loạt do bị đốt hoặc “ken gốc”. Cùng chung số phận, cách đó không xa, nhiều cây thông tái sinh xen lẫn với thông tự nhiên đều bị đốt hoặc “ken gốc” hàng loạt, có cây gốc còn đang tứa nhựa, tất cả đều trong tình trạng vàng lá, chờ chết…

 

Theo tư liệu mà chúng tôi có được từ nhân viên giữ rừng, trong những tháng cuối năm 2018, đơn vị quản lý bảo vệ rừng ở khu vực này đã phát hiện nhiều vụ phá rừng trái pháp luật, nhưng tất cả đều không bắt được thủ phạm. Nổi cộm, vào ngày 21/7/2018, lực lượng kiểm lâm địa bàn cùng cán bộ Trạm Quản lý bảo vệ rừng Đạ Sar cùng đại diện tổ nhận khoán phối hợp tuần tra và phát hiện 23 cây thông 3 lá, đường kính gốc từ 18-35 cm tại lô e, khoảnh 2, Tiểu khu 118 bị ken gốc; trữ lượng gỗ thiệt hại trên 10 m ³. Tiếp đó, ngày 7/10/2018, lực lượng chức năng lại phát hiện tại lô j, khoảnh 1, Tiểu khu 118 có tới 51 cây thông 3 lá đường kính gốc từ 13-72 cm, cá biệt có cây đường kính gốc lên đến 73-76 cm bị “ken gốc”; trữ lượng gỗ thiệt hại trên 56 m ³. Và ngày 13/11/2018, lực lượng chức năng lại tiếp tục phát hiện tại vị trí lô d, khoảnh 2, Tiểu khu 118 có 33 cây thông đường kính gốc từ 18-41 cm bị “ken gốc”, làm thiệt hại hơn 16 m ³ gỗ. Nhưng đây chỉ là ghi chép của nhân viên giữ rừng, trên thực tế diện tích rừng bị tàn phá không dừng lại ở con số này.      

 

Một cán bộ quản lý rừng tại đây cho biết, rừng thông tự nhiên trên bị tàn phá từ năm 2018 đến nay, nhưng chưa bắt được thủ phạm. Cũng theo cán bộ quản lý rừng, ngày xưa rừng ở đây rất đẹp nhưng bị người dân “ken” hết, giờ thì phải tập trung trồng lại thông để phục hồi rừng chứ không biết làm cách nào. Và khoảng 4 năm nữa rừng lại lên xanh, tuy nhiên cũng chỉ là rừng trồng chứ cây không to, đẹp bằng rừng tự nhiên. Trong khi đó, báo cáo ban đầu của Ban QLRPHĐN Đa Nhim xác nhận vụ việc rừng thông bị phá, bị lấn chiếm tại khu vực Tiểu khu 118 là có thực. Diện tích rừng bị tàn phá, bị lấn chiếm tại khu vực trên là khoảng 7 ha. Nhưng báo cáo cho rằng có 5,1 ha là diện tích đất trống, đồng thời rừng bị tàn phá xảy ra từ năm 2010 đến nay, trong đó chủ yếu là từ năm 2016 đến 2020, diện tích bị tác động là hơn 2 ha, với trữ lượng lâm sản bị thiệt hại hơn 232 m ³.

 

Cũng theo báo cáo của chủ rừng, khi phát hiện phá rừng, Ban QLRPHĐN Đa Nhim đã tăng cường cán bộ tuần tra, kiểm tra mật phục, mai phục để truy tìm thủ phạm và quản lý bảo vệ rừng. Tuy nhiên, các đối tượng vi phạm thực hiện hành vi phá rừng bằng hình thức ken vạc vỏ xung quanh gốc cây và khoan, đục lỗ, đổ hóa chất làm cho cây chết; hành vi phá rừng thực hiện nhiều lần, mỗi lần tại những vị trí khác nhau nên rất khó bắt được quả tang các đối tượng vi phạm để lập hồ sơ xử lý theo quy định.

 

Theo đơn vị chủ rừng, từ năm 2017, Ban QLRPHĐN Đa Nhim đã sử dụng nguồn kinh phí sự nghiệp của đơn vị để mua cây giống thông 3 lá trồng lại rừng tại khu vực bị tàn phá. Việc làm này nhằm mục đích chống tái lấn chiếm đất và cũng là để phục hồi tái sinh lại rừng tự nhiên nhưng chưa thành rừng do các đối tượng lén lút phá bỏ sau khi trồng. Riêng trong năm 2020, đơn vị chủ rừng tiếp tục thực hiện việc trồng lại rừng, và cho tới thời điểm này đã trồng được gần 6 ha rừng thông.

 

THỤY TRANG