Đức Trọng đang xúc tiến nhanh việc xây dựng một bãi rác dự phòng trên địa bàn vì bãi rác tại thôn P'ré, xã Phú Hội phải đóng cửa theo quyết định của tỉnh do gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng...
Đức Trọng đang xúc tiến nhanh việc xây dựng một bãi rác dự phòng trên địa bàn vì bãi rác tại thôn P’ré, xã Phú Hội phải đóng cửa theo quyết định của tỉnh do gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, trong khi Dự án Nhà máy xử lý chất thải rắn tập trung của Công ty Cổ phần BCG Trường Thành tại xã Tân Thành không triển khai trong thời gian gần đây.
Núi rác tại bãi rác P’ré, Phú Hội, Đức Trọng - điểm gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng đã được UBND tỉnh ban hành quyết định chính thức đóng cửa trong giai đoạn 2020 - 2022 |
Chính thức đóng cửa bãi rác P’ré
Phải có dịp vào đây mới thấy mức độ ô nhiễm nghiêm trọng của bãi rác P’ré tại xã Phú Hội - Đức Trọng. Mở cửa trong năm 2000, cho đến nay bãi rác P’ré rộng 3,6 ha này là điểm tập kết xử lý chính của rác thải từ thị trấn Liên Nghĩa và của phần lớn huyện Đức Trọng hiện nay. Theo ông Vũ Văn Phú, Đội trưởng Đội Vệ sinh môi trường thuộc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng và công trình công cộng huyện Đức Trọng, hiện mỗi ngày trên địa bàn của 10/15 xã, thị trấn trên địa bàn Đức Trọng phát sinh khoảng 100 tấn rác thải (Đức Trọng có 15 xã, thị trấn, hiện 5 xã vùng Loan đến nay chưa thu gom tập trung về huyện); toàn bộ số rác thải này sau khi thu gom được vận chuyển về đây để xử lý
Thực chất việc xử lý rác nơi đây chỉ là xịt thuốc khử mùi và chôn lấp tự nhiên. Do lượng rác thải lớn tồn đọng lâu năm nên bãi rác bốc mùi hôi nồng nặc khi đến gần. Và cũng do nằm trên đồi cao nên nước rỉ đen ngòm từ bãi rác chảy ra, chảy xuống các vùng đất dưới thấp quanh vùng, thấm vào đất, gây ô nhiễm đất và nguồn nước nghiêm trọng. Điều đáng nói các vùng đất dưới thấp này lại là đất canh tác nông nghiệp của người dân, nhiều người hiện nay phải dùng nguồn nước từ ao hồ của mình vốn ô nhiễm trầm trọng lâu nay để tưới cho cây trồng.
Ngày 20/10/2020, UBND tỉnh Lâm Đồng đã có quyết định chính thức phê duyệt Dự án đóng cửa bãi rác P’ré với tổng kinh phí trên 19,6 tỷ đồng. Không chỉ giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường, dự án này còn đưa ra mục tiêu phục hồi lại đất tự nhiên tại đây. Trên nền đất của bãi rác hiện nay sẽ được tạo mặt bằng để xây dựng một vườn ươm cây giống.
Để hoàn nguyên bãi rác này, ngành chức năng sẽ cho cào múc rác tồn đọng lâu nay quanh chân bãi rác và ngoài phạm vi bãi rác đưa vào khu vực chính rộng chừng 3 ha để chôn lấp. Rác được lèn chặt, tạo mặt bằng và phủ bạt chuyên dụng sau đó phủ đất màu. Để bảo vệ cho vùng chôn lấp, phía ngoài ngành chức năng sẽ cho xây kè bê tông, xây mương thoát nước mặt xung quanh kè chắn, xây khu xử lý nước thải để gom nước rỉ rác xung quanh về đây xử lý; trồng cây xanh và trồng cỏ trên bề mặt bãi chôn lấp.
Theo kế hoạch, thời hạn để bãi rác P’ré này đóng cửa là trong vòng 2 năm, từ nay đến năm 2022. Trước mắt tỉnh sẽ cấp 6 tỷ đồng trong tài khóa năm 2020 để khởi động cho các hạng mục đầu tiên. Khi hoàn tất mọi hạng mục, bãi rác này sẽ đóng cửa hoàn toàn.
Xây bãi rác dự phòng
Để thay thế bãi rác P’ré, Đức Trọng lâu nay đã chuẩn bị một phương án khá hoàn chỉnh, đó là qui hoạch bãi rác tại một địa điểm mới ở xã Tân Nghĩa, đồng thời kêu gọi đầu tư xây dựng một nhà máy xử lý rác thải tại bãi rác mới này.
Nhà máy xử lý chất thải rắn tập trung này do Công ty Cổ phần BCG Trường Thành đầu tư, được cấp phép từ tháng 6/2016, điều chỉnh sau đó trong tháng 12/2018. Với tổng diện tích trên 11,5 ha, nhà máy có tổng vốn đầu tư trên 180 tỷ đồng, quy mô xử lý rác 195 tấn/ngày, sử dụng công nghệ đốt. Với công suất này, khi đi vào vận hành nhà máy này không chỉ xử lý rác thải sinh hoạt của cả huyện Đức Trọng mà vẫn còn khả năng để xử lý một phần rác thải sinh hoạt từ 2 huyện lân cận là Đơn Dương và Lâm Hà mang sang.
Nhưng vấn đề ở đây là nhà máy xử lý rác thải này cho đến nay được nhà đầu tư thi công quá chậm. Trong năm 2018, công ty này đã trả tiền bồi thường đất cho 15/16 hộ dân với diện tích khoảng 10,4 ha; cho san gạt mặt bằng, xây dựng phần thô khối văn phòng khoảng 300 m2 và xây 500 m hàng rào, kéo điện và lắp trạm biến áp. Tuy nhiên, từ cuối năm 2018 đến nay, mặc dù ngành chức năng Đức Trọng nhiều lần kiểm tra và ban hành văn bản đề nghị đẩy nhanh tiến độ thực hiện nhưng Công ty Cổ phần BCG Trường Thành hầu như chẳng buồn động tĩnh gì.
Một cuộc làm việc trong đầu tháng 10/2020 gần đây giữa UBND huyện Đức Trọng và lãnh đạo Công ty Cổ phần BCG Trường Thành cho biết, Công ty này đã triển khai chậm tiến độ theo qui định khoảng 13 tháng, không đưa đất vào sử dụng 21 tháng liên tục. Cũng trong buổi làm việc này, Công ty Cổ phần BCG Trường Thành đã không chứng minh được năng lực tài chính để tiếp tục đầu tư thực hiện dự án.
Chính vì vậy, UBND huyện Đức Trọng vừa qua đã đề nghị Công ty Cổ phần BCG Trường Thành có văn bản chính thức liên quan đến dự án nhà máy xử lý chất thải rắn này, trong trường hợp đơn vị không thể triển khai đúng theo tiến độ cam kết thì đề xuất giao trả lại dự án để địa phương thu hút nhà đầu tư khác. Huyện cũng đưa thời hạn để công ty này trả lời và nếu quá thời hạn huyện báo cáo đề xuất tỉnh thu hồi dự án theo đúng quy định hiện hành.
Trước mắt, để thúc đẩy tiến độ đóng cửa bãi rác P’ré theo đúng kế hoạch, và cũng để tránh bị động khi Dự án Nhà máy xử lý chất thải rắn tại Tân Nghĩa chậm tiến độ như vừa rồi hay xây rồi gặp trục trặc hoạt động sau này (giống như trường hợp hai nhà máy xử lý chất thải rắn tại Đà Lạt và Bảo Lộc đã gặp vừa rồi), huyện Đức Trọng trong giữa năm nay đã tính đến phương án xây dựng một bãi rác dự phòng.
Bãi rác dự phòng này có diện tích khoảng 5 ha, được qui hoạch nằm gần với khu vực xây dựng nhà máy xử lý chất thải rắn của Công ty Cổ phần BCG Trường Thành hiện nay tại xã Tân Nghĩa. Khi đi vào hoạt động, bãi rác dự phòng này có thể coi như việc mở rộng thêm diện tích cho khu vực của nhà máy xử lý rác thải tại đây trong tương lai. Theo ông Vũ Văn Phú, vì việc đóng cửa bãi rác P’ré kéo dài trong 2 năm theo từng bước nên huyện hiện nay cũng rất mong nhà máy xử lý rác thải tại Tân Nghĩa được nhanh chóng đầu tư xây dựng. Trong trường hợp cần có thể vận chuyển rác về bãi rác dự phòng tại Tân Nghĩa để khi nhà máy bên cạnh xây xong sẽ đưa số rác thải này vào xử lý.
VIẾT TRỌNG