Độc đáo chợ đình Bích La

Ở làng Bích La, xã Triệu Đông (nay thuộc xã Triệu Thành), huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị có một phiên chợ hết sức độc đáo: chợ đình Bích La. Mỗi năm, chợ chỉ họp một lần duy nhất vào đêm mùng Hai và rạng sáng mùng Ba Tết Nguyên đán. Chỉ diễn ra một lần trong năm nhưng phiên chợ vẫn để lại trong lòng du khách bao dư âm và hoài niệm.

Không gian thư pháp ở chợ đình Bích La

 

Làng Bích La, mảnh đất địa linh nhân kiệt, là quê hương của cố Tổng Bí thư Lê Duẩn, nơi sinh ra họa sĩ tài hoa Lê Bá Đảng. Ngoài ra,vùng quê này còn được biết đến với phiên chợ quê độc đáo, gây sự tò mò, chú ý của hàng ngàn du khách trong và ngoài tỉnh, đó là chợ đình Bích La. Nói đến chợ đình Bích La, người dân Quảng Trị có lẽ không ai là không biết bởi nét độc đáo về không gian và thời gian tổ chức. Thông thường, chợ quê chỉ diễn ra ban ngày vào buổi sáng thì chợ đình Bích La mỗi năm chỉ họp một lần vào đêm mùng Hai và sáng mùng Ba Tết Nguyên đán. Thế mà chợ vẫn rất đông, vẫn tấp nập người bán, kẻ mua, vẫn cứ thắm, cứ nồng, cứ rôm rả với những mặt hàng đậm chất quê.

 Khó có thể biết được rằng, chợ đình Bích La có từ khi nào. Chỉ biết phiên chợ này được kể lại bằng những giai thoại hấp dẫn. Chuyện kể rằng, thuở xưa, những ngày khai thiên lập địa, người dân làng Bích La xây một cái đình, trước đình có một hồ nước trong xanh, là nơi trú ngụ của một con rùa vàng. Mỗi năm, vào sáng mùng Ba Tết, dân làng Bích La tập trung nơi ngôi đình làng để thắp hương, cầu mong bình an, hạnh phúc, sức khỏe và mưa thuận gió hòa, mùa màng được tốt tươi. Cứ mỗi lần như vậy, rùa vàng lại nổi lên mặt nước như để chứng giám cho những lời nguyện cầu tốt đẹp ấy. Nhưng bỗng một năm, khi hương nến đã được thắp lên mà rùa vàng vẫn không thấy đâu, nhiều người cho rằng đây là điềm báo chẳng lành. Sự việc rùa vàng không xuất hiện đã làm cho cuộc sống của người dân làng Bích La năm ấy gặp rất nhiều khó khăn, mùa màng thất bát, trồng cây gì cây đó đều không lên nổi.

Từ năm sau, dân làng Bích La đã thống nhất sau khi thắp hương ở đình làng vào rạng sáng mùng Ba Tết, họ sẽ tập trung thật đông bên ao đình. Người đốt đuốc, người khua chiêng, múa trống, người hò hét để gọi rùa thần nổi lên, ban phát phúc lộc cho dân làng. Vậy là chợ đình Bích La được hình thành từ ngày đó và giữ mãi cho đến hôm nay. Ông Lê Cảnh Cử - thành viên Ban Tổ chức chợ đình Bích La nhấn mạnh: “Chợ đình tuy mỗi năm chỉ họp một lần nhưng người dân trong làng đến dự rất đông, những năm gần đây đã thu hút du khách các tỉnh và trong vùng về họp chợ. Chợ càng khuya thì càng đông, ngoài ý nghĩa cầu quốc thái dân an, người dân đi chợ để xin chữ, mua nông sản, xin lộc để cầu mua may, bán đắt, sự nghiệp, học vấn được hanh thông”.

Mặc dù phiên chợ diễn ra chính thức vào thời điểm đêm khuya nhưng ngay từ sớm, hàng ngàn người đã đổ về nơi đây để cầu tài lộc, may mắn, gia đạo sức khỏe, bình an. Hòa chung trong dòng người đông đúc đổ về chợ đình Bích La năm nay, chúng tôi chứng kiến không chỉ những chàng trai, cô gái mà còn có những bậc cao tuổi, những du khách từ nhiều nơi đến với chợ đình Bích La. “Năm nào cũng vậy, tôi cùng vợ và các con chạy xe mấy chục km để đi chợ đình. Đây không chỉ là nơi mua bán mà còn là nét đẹp văn hóa của địa phương. Đi chợ để cầu bình an, sức khỏe cho gia đạo, năm mới được hanh thông”, ông Hoàng Đình Chất đến từ huyện Hướng Hóa, Quảng Trị nói với chúng tôi. 

Bích La là ngôi làng thuần nông cho nên những sản vật người dân mang ra bán tại phiên chợ đình độc đáo này là những sản vật đậm chất thôn quê, dân dã. Là dăm bảy bó chè còn ngậm sương đêm, chục buồng cau, vài nhánh trầu vừa mới cắt từ vườn nhà. Không ít những củ khoai lang, củ mì còn vương đất mới, những buồng chuối, ít hương trầm đậm chất xuân, ngày Tết. Dường như đi chợ đình Bích La, người mua hàng không quá bận tâm về giá cả, với họ, đi để trải nghiệm nét văn hóa, du xuân và dịp để gặp gỡ, trao gửi những ân tình. “Vui lắm, háo hức lắm, đây là lần thứ hai em đến đây. Chen chúc, náo nhiệt một chút nhưng em thấy rất tuyệt vời. Nếu không đi thì phải chờ đến ngày này năm sau mới được đi. Hôm nay, đi chợ đình, em cầu mong gia đình được bình an, học hành được thăng tiến”, em Nguyễn Ngọc Khánh Huyền ở thôn Đại Hào, xã Triệu Đại, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị phấn khởi nói. 

Trời về khuya, từng cơn gió xuân thoảng qua vai. Không gian chợ đình Bích La càng lúc càng đông. Không khí chợ càng thêm rôm rã. Tiếng nói cười, tiếng của những chàng trai, cô gái í ới gọi nhau. Mùi của sản vật đồng quê, của rau, của cà, những ngọt ngào từ cây mía, cái nồng nàn của bó xà lách, tần ô, cái vị mặn mòi của những hạt muối cứ dậy lên… cứ như thế, chợ đình Bích La đánh thức du khách với bao yêu thương và hoài niệm. Bên cạnh những nông sản được người dân làng Bích La bày bán tại chợ đình, nơi đây còn đưa du khách về với tuổi thơ với những trò chơi dân gian, những ông đồ của thời hiện đại đang bày mực tàu, giấy đỏ phục vụ nhu cầu xin chữ đầu năm của người dân đi chợ, du xuân.

Rạng sáng, mùa xuân thức giấc, phiên chợ đình Bích La vẫn là điểm đến của nhiều du khách. Ngày mới bắt đầu, nhưng phiên chợ độc đáo này vẫn còn lưu lại bao xúc cảm trong lòng người. Chợ đình Bích La như một thước phim quay chậm để ghi lại nét đẹp truyền thống của vùng quê mộc mạc. Chợ đình Bích La hôm nay không chỉ là lễ hội riêng của làng Bích La mà đó còn là điểm hẹn văn hóa thỏa lòng mong đợi của du khách trong và ngoài địa phương.