Thung lũng mùa đông

Minh họa: Phan Nhân

1. Cầm tấm bằng cử nhân chuyên ngành sinh học loại xuất sắc trong tay, sau năm lần đắn đo suy nghĩ một cách cẩn trọng, Hoàng Miên quyết định trở về đồi Man Thiên Lãnh. Ngọn đồi nơi cô sinh ra và gắn bó tự thuở lọt lòng trước khi lên thành phố trọ học. Suốt mấy năm trời gắn bó với phố phường, cô đã từng có ý định không bao giờ trở lại ngọn đồi ấy nữa. Bởi nó chất chứa biết bao đớn đau, dằn vặt. Nhưng ngay lúc này, cô thấy mình phải trở về. Trở về! Chỉ vậy thôi! Cô không biết lý do. Cô sợ hãi, lo lắng, thậm chí đau khổ nữa là đằng khác. Nhưng cô phải đối diện với nó, cô muốn đối diện với nó để lòng được thanh thản.

Bố Hoàng Miên không ngạc nhiên bởi sự trở về của cô. Ông biết tính cách con gái mình. Ông chỉ cười xòa và thầm nghĩ: Hẳn có một lý do đặc biệt nào đây! Dẫu chưa chắc chắn nó là gì, nhưng ông tin con gái ông quyết định đúng. Ông luôn tin cô một cách vô điều kiện như vậy. Dù mẹ cô bù lu bù loa lên rằng: - Tốn bao nhiêu năm ăn học, giờ thành tài rồi, sao không cố bám trụ lại thành phố để thoát khỏi cảnh chân lấm tay bùn hở con? Sao mày ngu dại quá vậy! Con ơi là con!

Không buồn, chẳng vui. Hoàng Miên chỉ cười, rồi cầm cây đàn ghi ta cũ mèm đã tróc hết sơn của bố lên đồi thông ngồi hát một mình. “Em chơi đàn không hay đâu! Em không có năng khiếu!” - Người yêu cũ của cô từng bảo vậy khi thấy cô ôm đàn hát một bài tình ca tặng cho anh ta thay lời tỏ tình. Năm ấy, Miên còn là một cô gái mười tám - ngây thơ xinh xắn, rất dễ cảm mến với giọng nói trong trẻo. Đôi mắt thông minh. Gương mặt cá tính và mái tóc óng mượt như dòng suối nhỏ giữa đại ngàn. Cô biết điều đó và cô gật đầu, nhưng cô không quan tâm lắm. Điều quan trọng là khi ấy, những gì cần nói với mối tình đầu đắm say đến ngây dại đó, đã được thể hiện ra bằng bài hát ấy. Bài hát cô tự viết lời. Nó có vẻ ngớ ngẩn, ngọng ngịu nhưng rất chân thành: “Em yêu anh như ngàn hoa gió lộng. Hiến dâng này trọn vẹn đến si ngây. Em yêu anh như đồi hoang cỏ dại. Biết bao giờ đến được anh đây...”. Đó là những gì cô cần. Vậy là đủ. 5 năm yêu nhau, nếu nói dài thì là rất dài, còn nếu so với tình yêu của Romeo và Juliet thì nó lại quá ngắn. Nhưng rồi, cuối cùng phải chia tay. Cô quyết định thế khi mọi thứ gần như “gạo nấu đã thành cơm”. 

2. Đêm thứ 15 được ngủ trong chính ngôi nhà ấu thơ của mình, Hoàng Miên lại gặp ác mộng. Từ ngày rời bỏ căn phòng trọ ấm cúng, tiện nghi ở thành phố về đây ngủ trên cái giường gỗ lim này, cô chưa có đêm nào ngon giấc cả. Dù những tháng ngày tha hương, Miên từng nhiều lúc khát khao được trở về cái giường này. Trong mơ, cô gặp lại con rắn bạch tạng ở đồi Man Thiên Lãnh. Con rắn cô gặp hồi ấu thơ. Nó là một con rắn hổ mang với thân hình đồ sộ và gớm ghiếc nhất mà Miên từng thấy trong cuộc đời của mình. Hồi đó, mới học lớp sáu, một hôm cùng chúng bạn lên đồi chơi, cô bắt gặp nó đang nuốt một con rắn khác. Miên kinh hãi đứng sững lại, nín thở nhìn nó một hồi lâu. Rồi bỗng cô sực nhớ lại câu chuyện mà thầy dạy môn khoa học tự nhiên đã kể: Có những loài rắn giao phối xong thì ăn luôn bạn tình của mình. Miên cảm thấy ghê sợ khi nghĩ về điều đó. Cảm giác buồn nôn và sợ hãi đến cùng cực. Cô toan bỏ chạy. Nhưng với cá tính mạnh mẽ của một người Tây Nguyên, mang trong mình khí chất của đại ngàn hùng vĩ nguyên sơ, cô đã reo hò lũ bạn tới. Cả lũ dùng gạch đá và củi khô ném, rồi đập nát đầu con rắn hổ mang tới chết. Kỳ lạ thay! Trước khi từ giã cõi đời, nó vẫn giương cổ cố gắng nuốt nốt phần đuôi còn lại của con mồi vào bụng. Toàn thân nó trương to như một thân chuối rừng. Nó giãy giụa, quằn quại trên vũng máu, cố bật lên như một mũi tên rồi mới ngã vật xuống đất nhắm mắt hẳn. Một lúc sau, thân thể nó từ màu xám ngắt chuyển sang màu trắng bệch. Lũ bạn cô kinh hoàng khi nhìn thấy cảnh tượng kỳ lạ và ma quái đó. Chúng bỏ chạy rớt cả dép. Có đứa vấp ngã, lăn lông lốc như một khúc củi khô xuống chân đồi. Riêng Hoàng Miên vẫn đứng lại, bình tĩnh nhìn con rắn bạch tạng nằm chết dưới gốc thông già với đôi mắt khép hờ thanh thản. - “Vậy là chết luôn hai con à?”. Sao lại thế nhỉ? Có đáng không? - Cô thầm nghĩ trước khi cho hai con rắn xuống cái hố trũng, lấp đất lại, và rời đi.

Hình ảnh của con rắn ấy cứ ám riết vào giấc mơ của Hoàng Miên mỗi khi lòng cô yếu đuối. Cô thường gặp ác mộng. Có hôm, trong mơ cô thấy mình trò chuyện cùng với nó nữa. Có một sự lạ kỳ không thể hiểu nổi là: con rắn cảm ơn cô vì đã giết nó, để nó được chết vĩnh cửu trong tình yêu của mình. Hoàng Miên chẳng hiểu điều đó là gì cho đến khi chia tay Dũng…

3. Ngày thứ 30 ở nhà, Miên choàng tỉnh và bứt mình ra khỏi nỗi chán chường không thể tượng tượng nổi nhờ một câu mắng của mẹ: - Mày bảo về giúp bố mẹ mà cứ hết đứng rồi ngồi thế không biết chán à con! Con người mà không làm gì thì nó ươn ra đấy. Cầm cuốc ra kia đi cuốc đất với bố cho mồ hôi nó vã ra đi chứ!

Cô uể oải cầm cuốc ra rẫy, xới gốc cà phê cùng bố để bón phân. Cái nắng cao nguyên chan hòa, ấm áp cùng với mùi phân bò khô xộc lên hoai hoải làm lòng cô dịu lại. Làm đến non trưa, mồ hôi túa ra đầm đìa như tắm. Miên thấy một cảm giác khoan khoái lạ thường. Bố bảo: - Dừng tay làm cốc trà xanh đã con, ăn vài củ mỳ cho nó ấm bụng. Ông xoa đầu cô trìu mến: - Con gái của bố xinh thế này mà cái thằng ấy dám bỏ con, đến nỗi phải thất tình thế này đây! Thôi! Không sao đâu con. Thời gian sẽ xóa nhòa tất cả. Đó là liều thuốc an thần của loài người đấy! Vấn đề là phải cho nó có cơ hội chứ!

Hoàng Miên cười trừ, đánh trống lảng sang chuyện khác: - Bố ơi, cà phê năm nay lại được mùa mà giá bếp bênh quá. Con thấy mình cần thay đổi cách làm bố ạ. Con nghĩ với kiến thức đã học, con có thể giúp được bố đấy. Con mới nghĩ ra cách này…

Hai bố con trò chuyện đến quá trưa thì chốt hết các vấn đề. Bố Miên rất vui. Chưa bao giờ Miên thấy ông vui như thế! Đó là một niềm vui đặc biệt. Nó không giống như khi ông có một mùa cà phê trúng vụ, bán được giá cao. Mà chính xác nó là cái cảm giác của người ươm mầm: mới hôm qua còn là mảnh đất trống trơ, khô nứt, nay đã thấy tua tủa những mầm chồi cựa mình vươn xanh. Ông lặp lại câu nói đã nói đi nói lại với con gái ông suốt buổi trưa hôm đó: - Chỉ cần đủ quyết tâm. Chúng ta sẽ làm được. Hoàng Miên cũng tự nhắc đi nhắc lại như vậy trong tiềm thức của mình suốt buổi chiều, cho đến khi chìm sâu vào giấc ngủ. Đêm thứ ba mươi mốt ở nhà, lần đầu tiên cô có một giấc ngủ không mộng mị.

4. Ngót nửa năm xa thành phố, hôm nay Miên mới lại có dịp trở lại. Phố núi vẫn vậy. Buồn và đẹp như cổ tích. Mặc kệ người ta đang bê tông hóa nó, cô vẫn yêu phố núi bằng tình yêu ngây dại của mình. Yêu người còn sợ, chứ yêu phố, yêu hoa thì chẳng có gì phải sợ cả. Cô đã nhớ trường, nhớ lớp, nhớ thầy cô biết bao. Giấc mơ phố vẫn chưa bao giờ nguôi trong tâm khảm. Nhân chuyến đi gặp gỡ đối tác này, Miên tranh thủ ghé qua thăm lại những nơi cô đã từng thương nhớ ấy. Bạn bè trụ lại phố cũng chẳng còn mấy đứa, gọi mãi mới được Hân và Nguyễn tới một quán quen ở Ngã Năm. Hân xin được việc hợp đồng thì mất gần trăm triệu mà cũng chưa chắc chân, còn Nguyễn thì đang tạm thời làm lễ tân cho một khách sạn nhỏ. Vì kiếm vàng mắt vẫn chưa ra cơ hội cho một sinh viên báo chí mới ra trường như anh. - Họ có thể đẩy tao ra bất cứ lúc nào mày ạ. Tao cảm thấy chán ghét cái ước mơ của mình rồi đó Miên à! Hân vốn tốt nghiệp loại giỏi ngành sư phạm văn, cùng trường than thở. - Tao thấy có khi mình đang sai lầm. Ai cho tao cơ hội?! - Nguyễn có vẻ cay cú! Hoàng Miên chỉ ngồi lặng lẽ và lắng nghe hết tất cả những câu chuyện mà hai người bạn thân kể. Đôi khi cô ráng nuốt uất ức trước những đắng đót đầu đời của các bạn mình. Cô cố cười lớn để xua tan bầu không khí bi thương. Tính cách cô xưa nay vẫn vậy. Dù trong hoàn cảnh nào, cô vẫn tỏ ra mạnh mẽ như cây thông giữa đại ngàn: hiên ngang và ngạo nghễ để bạn mình luôn có chỗ dựa. Nếu có xót thương họ thì cô sẽ về nhà đóng cửa khóc một mình, chứ nhất định không nói một lời bi quan nào vào lúc này. Chúng nó cần một góc nhìn khác, một cú hích khác để bước ra khỏi vực thẳm của sự vỡ mộng. Cô vẫn nghĩ tuổi trẻ phải sống rực rỡ như một mùa hè mới đúng. 

Hoàng Miên nán lại quán cà phê sau khi hai người bạn đã về vì những lý do liên quan đến công việc. Bất ngờ, cô có chút lặng cho riêng mình giữa phố quen. Miên ngả người ra ghế, thả lỏng cơ thể và hít thở một hơi thật lâu để cái lạnh phố núi ngấm vào sâu trong lòng. Cô thích cảm giác ấy. Nhất định cô sẽ quay lại phố sau khi xong việc ở quê. Cô thuộc về nơi này, phố chính là người tình của cô… Đang thả mình trong những suy tưởng rực rỡ khác, bỗng cô vô tình bắt gặp ánh mắt của Dũng ở phòng bên trong. Dũng ngượng ngịu quay đi. Miên thoáng giật mình và cảm thấy khá bối rối. Nhưng cô vẫn bình thản nâng tách cà phê nhấp một ngụm. Vị đắng ngọt chảy dần xuống cuống họng làm Miên bình tĩnh trở lại. Cô quay người thả ánh nhìn mơ hồ xuống dòng người đang hối hả trên phố. Hơn nửa năm kể từ ngày chia tay Dũng, Miên không dám gặp lại anh, không dám đi qua con dốc nhà anh. Vì nơi ấy có đồi Man Thiên Lãnh: có biết bao kỷ niệm đắm say kể từ ngày còn ngây ngô tỏ tình, mòn mỏi đợi chờ, rồi nhiệt cuồng dâng hiến… Cô nợ anh một lời xin lỗi? Không! Những gì cần nói cô đã nói hết rồi. Cuộc tình này cô là người thiệt thòi cơ mà. Tuổi thanh xuân của cô - quãng thời gian đẹp nhất, rực rỡ nhất cô đã dành hết cho anh, không một đắn đo toan tính cơ mà. Sao lại phải xin lỗi?! Cô đã quyết định không nói xin lỗi Dũng khi chủ động chia tay. Nhưng trong thâm tâm của mình, cô biết mình vẫn nợ Dũng một điều. 

Hoàng Miên đứng dậy, bước thẳng về phía Dũng. Họ ngồi với nhau lặng lẽ như trước đây đôi khi vẫn thế. Dũng lớn hơn cô gần một con giáp. Anh có sự điềm đạm của người đứng trên bục giảng khá lâu năm. Trong mắt anh, đôi khi cô vẫn là một đứa học trò nghịch ngợm. Hoàng Miên không nói nhiều về hiện tại. Cô chỉ gợi nhắc cho anh về tuổi ấu thơ của mình ở bên đồi Man Thiên Lãnh. Ngày đó Dũng còn chưa về trường nội trú dạy học. Dũng ngạc nhiên không hiểu sao cô lại nói về điều đó. Suốt 5 năm yêu nhau, anh chưa bao giờ nghe cô nói về những câu chuyện trên ngọn đồi này cả. Hoàng Miên vẫn thao thao như thể Dũng là một người bạn cũ vậy. Trong mắt cô giờ đây, Dũng cũng như bao người đàn ông khác. Nhưng cô nợ anh một lời giải thích thành thật. Cô biết Dũng sắp cưới vợ. Điều đó bình thường. Cô luôn thầm nguyện cầu và chúc phúc cho anh. 

- Em nói lý do chia tay anh hôm đó là bởi lên thành phố có người yêu mới, nhưng đó là lời nói dối phải không? Dũng nhìn thẳng vào mắt cô. - Tại sao anh nghĩ thế? Hoàng Miên giả vờ thắc mắc. - Vì sau khi tốt nghiệp, em đã trở lại Man Thiên Lãnh! Tiếng Dũng chìm trong tiếng nhạc Ngô Thụy Miên nghe xa xăm, tiếc nuối. - Đúng vậy. Đó là lý do vì sao hôm nay em ở đây, ngồi trên chiếc ghế này để kể cho anh nghe về câu chuyện của con rắn bạch tạng trên ngọn đồi ấy. Anh hiểu không? Em là người yêu anh đầu tiên, không phải anh. Em biết mọi thứ phải kết thúc. Đó là lỗi của em… Có những cái duyên ngắn trong cuộc đời này. Em không lý giải được. Nhưng em phải chịu trách nhiệm. Và, em không muốn làm con rắn bạch tạng đó... Anh hiểu không? Hoàng Miên bỏ dở câu nói trong tiếng nấc. Mắt cô nhòa lệ. Lần đầu tiên cô khóc trước mặt người yêu cũ. - Cảm ơn em! Dũng ôm cô lần cuối và hôn nhẹ vào trán cô trước khi từ biệt.

5. Miên trở về nhà khi trời đã tối sẫm. Đêm tháng Chạp cao nguyên nhiều gió. Những ngọn gió quất vào má cô buốt lạnh, làm da cô ửng đỏ lên. Đồi Man Thiên Lãnh đã hiện lên trước mắt cô kia rồi. Cô tự tin bước lên đồi mà không còn cảm giác sợ hãi như trước đây nữa. Lòng cảm thấy ấm áp và thân thuộc. Không hiểu sao lúc này cô muốn gặp lại con rắn bạch tạng để nói với nó một lời cảm ơn!