BÁO XUÂN 2025:

Phố Bên Đồi nơi ươm mầm nghệ thuật và thúc đẩy sáng tạo

"Đà Lạt là tình yêu và nguồn cảm hứng bất tận của nghệ thuật. Tại Phố Bên Đồi, chúng tôi muốn tạo ra những giá trị bền vững cho Đà Lạt, nơi mà mọi người có thể đến để cảm nhận vẻ đẹp của nghệ thuật, để có nguồn cảm hứng sáng tạo, để tìm thấy giá trị của chính mình" - ông Nguyễn Trung Hiền, người sáng lập không gian sáng tạo này chia sẻ. Những ngày cuối năm, phóng viên Báo Lâm Đồng có cuộc trò chuyện thú vị với người yêu say mảnh đất này. 

Một đêm nhạc ở Phố Bên Đồi

- PV: Ông có thể chia sẻ về hành trình và những dự án tâm đắc nhất của Phố Bên Đồi thời gian qua?

- ÔNG NGUYỄN TRUNG HIỀN: Từ khi thành lập vào năm 2016, Phố Bên Đồi đã không ngừng nỗ lực mang đến những trải nghiệm nghệ thuật đa dạng cho cộng đồng tại Đà Lạt. Chúng tôi tập trung vào việc kết nối các hình thức nghệ thuật khác nhau, từ triển lãm mỹ thuật, âm nhạc, đến giới thiệu sách và kiến trúc. Mục tiêu của chúng tôi là góp phần làm cho Đà Lạt trở thành một thành phố đáng sống, nơi mọi người có thể tìm thấy những giá trị bền vững và những trải nghiệm văn hóa, nghệ thuật phong phú.

Mỗi năm, chúng tôi đều đặt ra những mục tiêu mới, những thử thách mới để không ngừng đổi mới và phát triển. Ví dụ như từ dự án đầu tiên là Dự án Triển lãm tranh màu nước; đến Dự án Giới thiệu tranh đa chất liệu và vẻ đẹp của âm nhạc Trịnh Công Sơn, Lê Uyên và Phương… tại Nhà máy Trà cổ Cầu Đất Farm, vùng ngoại ô của nhân dịp kỷ niệm 125 thành phố hình thành và phát triển vào năm 2018; đến những dự án âm nhạc đương đại kết hợp giữa truyền thống và hiện đại, cổ điển hay kết hợp cổ điển và đương đại. Điều đặc biệt là những dự án này đã nhận được sự ủng hộ nhiệt tình của người dân, vượt qua cả mong đợi của chúng tôi. Thành công này đã khẳng định rằng nghệ thuật có thể kết nối mọi người và có thể lan tỏa kể cả ở những vùng ngoại ô.

Tiếp nối những thành công đó, chúng tôi đã tham gia vào một số dự án mang tính cộng đồng, như việc đưa dốc Nhà Làng thành một không gian nghệ thuật công cộng. Qua những bức tranh tường và các hoạt động sáng tạo, chúng tôi muốn góp phần cải thiện không gian sống, nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân địa phương. Dự án này còn cho thấy một hướng đi khá tích cực và khả thi của những hoạt động mang tính công - tư với sự tham dự của người dân dựa trên những tiêu chí “xanh - sạch - đẹp” trong đời sống.

Năm 2020, chúng tôi đã có một bước tiến quan trọng khi thành lập không gian sáng tạo tại Trung tâm hoạt động Thanh thiếu niên tỉnh Lâm Đồng. Đây là một cột mốc đánh dấu sự trưởng thành và cam kết mang tính lâu dài của Phố Bên Đồi trong cộng đồng nghệ thuật Đà Lạt nói riêng và cả nước nói chung.

Gần đây nhất, chúng tôi rất tự hào khi hoàn thành Dự án Bản đồ Du lịch Nghệ thuật Đà Lạt từ 2020 (Dalat Art Map). Bản đồ này có sự tham gia của UNESCO Việt Nam, Tổ chức Hợp tác Quốc tế Đức (GIZ) và đặc biệt là sự tham gia vào công tác phát hành của chính quyền TP Đà Lạt. 

Có thể thấy rằng, tất cả các dự án của chúng tôi đều hướng tới một mục tiêu chung là giúp mọi người yêu và hiểu Đà Lạt hơn qua góc nhìn của nghệ thuật và khoa học. 

Ông Nguyễn Trung Hiền

- Qua hơn 8 năm hoạt động, Phố Bên Đồi có gặp nhiều khó khăn?

- Lĩnh vực này, nói về khó khăn thì nhiều lắm. Ban đầu, tôi vẫn phải liên tục di chuyển giữa Đà Lạt và TP Hồ Chí Minh để làm việc cho Audi, điều này tạo ra rất nhiều khó khăn. Sau tròn 10 năm làm việc cho Tập đoàn Audi, tôi đã đã quyết định dành toàn bộ thời gian cho Phố Bên Đồi, nhưng vẫn phải đối mặt với việc phải đi lại giữa hai địa điểm vì lý do gia đình - con cái tôi đang sinh sống, học tập ở TP Hồ Chí Minh.

Khó khăn thứ hai là về tài chính. Trong giai đoạn đầu, tôi đã phải đầu tư một lượng lớn tài chính vào các hoạt động của Phố Bên Đồi. Tuy nhiên, tình yêu Đà Lạt nơi tôi sinh ra cũng như niềm yêu thích nghệ thuật và với niềm tin vào giá trị sáng tạo sẽ giúp mô hình này phát triển chậm nhưng bền vững.

- Lý do ông quyết định từ bỏ công việc trong một công ty nổi tiếng toàn cầu để chuyển sang khởi nghiệp trong lĩnh vực nghệ thuật?

- Tôi yêu TP Đà Lạt và đã có cơ hội trải nghiệm công việc cũng như cuộc sống ở nhiều thành phố ở châu Âu, từ đó mong muốn đóng góp những kinh nghiệm và kiến thức quốc tế mà mình có được cho quê hương mình bằng việc bắt đầu lập ra Phố Bên Đồi hướng đến việc sẽ trở thành một thương hiệu sáng tạo địa phương phát triển bền vững. Tôi luôn tự đặt câu hỏi về cách nước Đức, nơi tôi có cơ hội làm việc 10 năm và họ phát triển bền vững như vậy và liệu có thể làm gì đó cho thành phố mình hay không.

Kinh nghiệm làm việc tròn 10 năm cho Tập đoàn Audi cũng giúp tôi thấu hiểu triết lý của người Đức: "Khoa học - Nghệ thuật và Vật liệu bền vững". Đó là triết lý cam kết về sản phẩm dịch vụ chất lượng cao và sự bền vững trong tư duy của người Đức. 

Hơn nữa, may mắn khi gia đình tôi cũng rất yêu nghệ thuật, cha tôi đã để lại cho tôi một tủ sách quý về nghệ thuật và khoa học. Từ những yếu tố này, tôi quyết định sáng lập Phố Bên Đồi. 

Dù dự án do tôi khởi xướng, nhưng để tồn tại tới hôm nay tôi rất biết ơn những cộng sự đã đồng hành cùng tôi cả về mặt vật chất lẫn tinh thần, sự chung tay của nghệ sĩ, chuyên gia, gia đình, cộng đồng và chính quyền địa phương. 

- Trải qua thời gian hoạt động, Phố Bên Đồi đã áp dụng phương thức nào để kết nối nghệ sĩ với khán giả?

- Phố Bên Đồi lấy cảm hứng từ câu tagline truyền cảm hứng từ Hội đồng Anh (British Council) là "Arts connects us" ngay từ khi thành lập, đó chính là triết lý lấy sự kết nối làm trọng tâm trong tất cả các hoạt động. Tại Phố Bên Đồi, việc kết nối luôn được đặt lên hàng đầu, không chỉ giữa nghệ sĩ và người làm nghệ thuật sáng tạo mà còn giữa họ với cộng đồng. Sau đó, nhận được sự khuyến khích từ chính sách và sự quan tâm động viên hỗ trợ từ chính quyền các cấp, chúng tôi đã tự tin hơn trong việc thực hiện mục tiêu này. 

Mặc dù không phải là nghệ sĩ, nhưng tôi đam mê nghệ thuật và mong muốn kết nối nghệ sĩ với cộng đồng, tạo ra một sự giao thoa ý nghĩa. Với tinh thần đó, chúng tôi cảm thấy mọi việc ngày càng được cải thiện. Những kế hoạch nhỏ ban đầu đã thu hút được sự quan tâm và hợp tác từ nhiều nghệ sĩ, từ đó tạo ra những mối kết nối sâu hơn và sự chia sẻ, trao đổi chuyên sâu trong một số lĩnh vực.

- Đà Lạt nổi tiếng với vẻ đẹp thơ mộng, nhưng việc tiếp cận với văn hoá - nghệ thuật, đặc biệt là nghệ thuật đương đại tại thành phố này vẫn hạn chế. Làm thế nào để nâng cao cơ hội tiếp cận nghệ thuật đối với công chúng?

- Nghệ thuật đương đại chính là hơi thở của cuộc sống, đẩy mọi thứ về phía trước, thúc đẩy tinh thần tiến bộ. Tôi đã có cơ hội tổ chức các sự kiện lớn kết hợp nghệ thuật đương đại với sự tham gia của các nghệ sĩ hàng đầu. Chẳng hạn như việc kết hợp nghệ thuật với công nghệ, tổ chức các sự kiện kết hợp âm nhạc và ánh sáng.

Ban đầu, chúng tôi thường đóng vai trò là đơn vị đồng hành cho các sự kiện quốc tế, mong muốn mang đến Đà Lạt các chương trình nghệ thuật chất lượng, với những thể loại âm nhạc đa dạng như Jazz, nhạc cổ điển, âm nhạc thể nghiệm. Sau đó, chúng tôi mở rộng sang các dự án liên quan đến hội họa, kiến trúc... Hiện tại, Phố Bên Đồi đã đa dạng hóa hơn trong các hình thức nghệ thuật, và mang tính đa và liên ngành với trọng tâm là khoa học và nghệ thuật kết hợp. 

- Ông nhìn nhận như thế nào về tiềm năng phát triển công nghiệp văn hoá tại Đà Lạt?

- Việc Đà Lạt được UNESCO công nhận là Thành phố sáng tạo trong lĩnh vực Âm nhạc đã mang lại niềm vui và động lực lớn cho những người làm trong lĩnh vực sáng tạo nghệ thuật như tôi. Mặc dù, công việc của chúng tôi không chỉ đơn thuần vì danh hiệu đó, mà là vì lòng mong muốn mang lại giá trị bền vững cho TP Đà Lạt quê hương tôi. Nhưng từ đó, tôi tin rằng tương lai của Đà Lạt sẽ phát triển ngày một tốt hơn dựa trên giá trị của sáng tạo, nghệ thuật và giáo dục. 

Đà Lạt ngày càng phát triển với nhiều không gian nghệ thuật, thu hút nhiều nghệ sĩ đến và tạo ra một môi trường nghệ thuật đa dạng, chất lượng và mở rộng hơn trong những năm gần đây. Có những không gian nghệ thuật đơn thuần giải trí, thương mại, nhưng cũng có rất nhiều không gian nghệ thuật chất lượng cao. Với sự tổng hòa các yếu tố đó, chúng tôi tin rằng Đà Lạt đang góp phần vào tạo dựng giá trị kinh tế tri thức và kinh tế sáng tạo bền vững.

Gần đây, Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 29/8/2024 về phát triển ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam, trong đó cũng đã chỉ đạo về việc hỗ trợ và thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp văn hóa. Điều này tạo thêm động lực và tự tin cho Phố Bên Đồi tiếp tục phát triển và mở rộng.

- Cảm ơn ông!