Linh đến ngôi chùa ấy vào một ngày mùa thu có nắng hoe vàng. Ngôi chùa trầm mặc như một đạo sỹ ẩn dật giữa rừng thông xanh ngút ngàn và điệp trùng núi non...
Linh đến ngôi chùa ấy vào một ngày mùa thu có nắng hoe vàng. Ngôi chùa trầm mặc như một đạo sỹ ẩn dật giữa rừng thông xanh ngút ngàn và điệp trùng núi non. Những tán đa và ngọc lan lớp lớp dày như chất chồng năm tháng lặng lẽ tỏa những cái bóng thâm u xuống mái chùa cong cong đã lờ mờ rêu phủ. Linh dẫm bàn chân trần lên những bậc đá xanh rêu, cảm nhận cái lạnh của ngàn năm sâu thẳm thấm thía vào trong cơ thể. Bước qua những bậc đá nối dài bất tận, Linh cứ ngỡ như mình đang để lại dần phía sau những nỗi buồn vô hạn của kiếp người. Thỉnh thoảng Linh lại nghe đâu đó trong thinh không có tiếng chuông chùa vang lên rồi cứ thế tan loãng ra, đến khi chỉ còn vẳng như những tiếng thở dài u u của núi.
 |
| Minh họa: Ngọc Minh |
Chùa vắng không một bóng người. Cái nắng cuối ngày cũng nhợt nhạt dần. Linh run run đẩy cánh cửa khép lỏng. Một vị sư già đang thiền tọa. Nhìn gương mặt thanh thản tựa nước hồ thu và dáng ngồi bất động như một bóng cây lặng gió, Linh cảm nhận ở đó một sự an tĩnh đến tuyệt đối. Linh nép vào cánh cửa, không dám vào, sợ làm kinh động đến sự an tĩnh ấy. Chợt tiếng của vị sư già cất lên làm Linh giật mình:
- Chiều lạnh rồi. Nữ thí chủ đến đây có việc gì vậy?
Bỗng nhiên Linh thấy luống cuống, không biết phải nói thế nào cả. Linh đã đi gần hết một ngày đường thật dài. Trên chặng đường dằng dặc ấy Linh chỉ nghĩ duy nhất có một điều là Linh đang buồn, Linh đang rất buồn, thậm chí Linh còn muốn chết nữa. Nhưng không hiểu sao Linh lại dừng chân ở ngôi chùa này. Thực ra Linh đã từng đến đây một lần, đã lâu lắm, chừng như 3 năm về trước. Ngày đó Linh trẻ trung biết bao nhiêu. Linh có một tâm hồn lãng mạn và sôi nổi tràn ngập nhưng ước mơ trong veo như nước suối. Ngày đó Linh cũng chưa biết đau khổ là gì. Dĩ nhiên 3 năm chưa phải là một khoảng thời gian dài, chưa là gì so với một đời người. Nhưng trong 3 năm ấy Linh gần như đi hết một đời người, nếm trải gần hết một đời người cũng chỉ trong có 3 năm ấy. Vì đau khổ ư? Hay còn vì những gì nữa mà Linh chưa bao giờ cắt nghĩa nổi. Linh nói như vô thức:
- Dạ thưa... Xin thầy cho con ở lại đây, chỉ một đêm thôi, mai con sẽ đi...
Nước mắt Linh đã chảy tràn xuống má. Quả tình Linh không còn biết đi đâu nữa. Lưới chiều đã giăng phủ mỗi lúc một dày, ngôi chùa cũng vắng lạnh hơn. Vị hòa thượng kia như vẫn đang chìm đắm trong cõi Thiền, mi mắt vẫn khép, nét mặt tĩnh lặng tựa như không hề nghe thấy cái điều Linh vừa nói. Linh bỗng thấy lo sợ. Có lẽ Linh đã quá đường đột chăng. Nhưng vừa định dời bước thì vị hòa thượng đã lên tiếng, giọng vang và trầm như một tiếng chuông trong núi:
- Cửa Phật vốn từ bi. Con cứ ở lại đây. Giờ vào nhà trong cho bình tâm lại đã.
Thế là lão hòa thượng đi trước, Linh lặng lẽ theo sau. Qua chính điện, những ngọn bạch lạp được đốt lên khiến cho khung cảnh phía trong của ngôi chùa cũng được soi rõ dần. Những cánh hạc, chao ôi những cánh hạc đang bừng lên khắp chung quanh làm lòng Linh bất chợt xôn xao. Người ta vẫn gọi ngôi chùa này là chùa Hạc chắc cũng bởi những cánh hạc này. Không biết nghệ nhân nào đã khéo vẽ lên những đường nét vừa thanh tao, vừa sống động khiến cho muôn vàn cánh hạc dẫu là ở trên tường hay trên những bức bình phong nhưng cứ như đang tung cánh bay bổng khắp không gian. Hồi 3 năm về trước, tâm hồn vốn đầy ắp những thơ và nhạc của Linh đã choáng ngợp trước những cánh hạc phiêu bồng khi lần đầu tiên đến đây. Lạ lùng thay, sau ngần ấy thời gian, 3 năm qua và hơn ngàn năm trước, những cánh hạc vẫn sống động như thế, vẫn huyền ảo như thế và vẫn khiến cho Linh xúc động như thế. Nhưng khi những xôn xao ấy đi qua, lòng Linh bắt đầu thấm dần cái se sắt của nỗi buồn. Ngày đó có một người cũng bị những cánh hạc ấy hút hồn như Linh. Anh ta đã chọn một góc thật khiêm nhường ở sân chùa để họa những cánh hạc. Linh thấy cuốn sổ dùng để kí họa được mở rộng và những cánh hạc thanh tao dường như đang chấp chới bay lên từ những nét bút phóng túng ấy. Người đàn ông có phong thái lịch lãm, gương mặt cương nghị, mái tóc gọn ghẽ và tuyệt nhiên không giống chút nào với cái phong cách xộc xệch một cách cố ý của những họa sỹ chuyên nghiệp lẫn nghiệp dư mà Linh đã từng trông thấy. Khi những nét vẽ cuối cùng đã hoàn tất, anh ta gỡ bức tranh ra và tặng Linh. Linh ngỡ ngàng và sung sướng đến gần như nghẹt thở. Hình như giữa tấp nập bao người đến vãn cảnh chùa hạc, chỉ có một người con gái là Linh đứng ngắm những cánh hạc trên tường lâu đến thế và say mê đến thế. Anh ta không nói thêm một câu gì, chỉ mỉm cười rồi đi nhưng tâm hồn Linh thì như đã bay bổng ở chốn nào. Bức tranh người ấy tặng Linh có những cánh hạc mong manh thấp thoáng giữa một rừng thông ngút ngàn ẩn hiện những dáng núi mờ sương. Sự chấm phá đầy ngẫu hứng của những nét bút khiến Linh liên tưởng đến những bức thuỷ mặc.
Họ lại tình cờ gặp nhau thêm một lần nữa trong bữa tiệc sinh nhật của một người bạn. Cũng tình cờ buổi tối ấy, Linh lại mặc cái váy trắng có in loáng thoáng những cánh hạc gầy. Chiếc váy rập rờn theo những bước chân của Linh khiến cho những cánh hạc ấy cũng như đang sắp sửa tung bay. Suốt bữa tiệc có một đôi mắt cứ đăm đăm nhìn Linh. Cô nhận ra người đàn ông ấy ở cuối bàn tiệc, vẫn khiêm nhường như thế nhưng lòng Linh thì cứ như đang bị thiêu cháy vậy.
Mọi thứ đến nhanh như một cơn lốc. Linh đã yêu và ngập chìm trong một tình yêu nhiều đam mê. Người đàn ông ấy là một doanh nhân giàu có, nhưng với Linh điều đó chẳng có nghĩa lý gì. Linh chỉ yêu con người nghệ sỹ của anh ta. Phòng trọ nhỏ bé của Linh trở thành xưởng vẽ và Linh có thể đứng làm mẫu cho anh ta vẽ suốt ngày. Anh ta vẽ Linh trong chiếc váy trắng muốt phiêu bồng giữa một đàn hạc đang bay. Linh thích nhất bức tranh ấy. Nó không hề có dấu vết của cuộc đời phàm tục, nó siêu thoát và thanh cao diệu vợi. Tâm hồn Linh dường như mê đắm trong những gam màu trắng đầy ảo huyền ấy.
Linh sẽ nghĩ tình yêu của Linh là trong suốt và thánh thiện nếu Linh không có thai và không sinh con. Cuộc đời là vậy, có những điều đối với người này là hạnh phúc nhưng với người kia chưa hẳn đã như thế. Có lẽ Linh đã ngụp lặn trong tình yêu quá lâu, đã gần như mê muội. Vào một ngày có người đàn bà phong thái cực kì sang trọng đến gõ cửa phòng Linh và nói với Linh thế này: “Xin lỗi cô. Tôi là vợ anh ấy. Từ lâu tôi đã biết cuộc tình của hai người. Nhưng thực ra anh ấy vẫn luôn yêu tôi và yêu gia đình. Anh ấy sẽ không bao giờ để mất những gì đang có. Chỉ vì tôi và anh ấy không thể có con... Hãy để tôi nuôi đứa bé, tôi sẽ yêu thương nó như chính con của tôi vì dù sao nó cũng là một phần cốt nhục của anh ấy”. Người đàn bà đó còn hứa sẽ đảm bảo cho đứa trẻ một cuộc sống cực kì vương giả, sẽ lo lắng chu tất cho Linh và trước khi về không quên để lại cho cô một số tiền lớn như một hứa hẹn... Linh bàng hoàng đến mức không nói nổi câu gì. Cô quáng quàng gọi điện cho người đàn ông ấy, nhưng sau một hồi im lặng chừng như rất lâu, rất nặng nề, Linh chỉ nghe vỏn vẹn có mỗi một câu từ phía đường dây bên kia: Anh xin em hãy làm theo nguyện vọng của cô ấy... Linh gần như tuyệt vọng. Như một mọt con hạc gầy bị gãy cánh rơi giữa thinh không vô vọng, cô lả đi giữa hàng đống những lọ màu lăn lóc, những bức tranh dang dở ngổn ngang và tiếng trẻ gào khóc. Không lẽ tình yêu lãng mạn của Linh lại kết thúc như vậy sao? Ba ngày nữa người đàn bà ấy sẽ đến nghe câu trả lời của Linh như đã hẹn, Linh sẽ phải quyết định nuôi đứa trẻ trong dị nghị và đàm tiếu hay sẽ cho nó đi để sống một cuộc đời thanh thản hơn. Linh cần tiền, Linh cũng cần tiền lắm chứ, làm sao nuôi được con khi Linh chưa phải lăn lộn kiếm tiền bao giờ. Quê Linh nghèo, nhà Linh cũng nghèo, Linh đã từng ao ước được ra thành phố, được sống một cuộc đời xênh xang chứ không phải lùi lũi giữa những thửa ruộng bùn ngập đến cổ... Nhưng Linh lại cũng không muốn mất đi đứa con mà Linh nghĩ là kết quả của một tình yêu say đắm cho dù người ấy đã bỏ rơi Linh. Cuộc đời quả là nghiệt ngã hơn Linh nghĩ, con người cũng tầm thường hơn Linh nghĩ. Có lẽ Linh sẽ thấy mọi thứ đơn giản hơn, trần trụi hơn và Linh cũng không bao giờ phải đau khổ nhiều như thế nếu như Linh không có một tâm hồn...
Linh đã khóc cạn nước mắt suốt một ngày. Còn hai ngày nữa thôi. Linh lên một chuyến xe, cứ đi mãi đi mãi mà không biết sẽ dừng lại ở đâu. Cũng là vô thức, Linh lại dừng chân ở chùa Hạc nơi cách đây chừng 3 năm Linh đã quen người ấy. Sự trở lại giống như một cuộc tri ngộ mà lòng Linh lại trĩu buồn. Có thể Linh muốn tìm sự giải thoát ở những cánh hạc tự do và phiêu bồng này. Ước gì những cánh hạc ấy hãy bay đi và gửi theo về trời những nỗi muộn phiền của lòng Linh...
Linh ngồi một mình trong căn phòng có nhiều hạc chờ cho đêm qua nhanh. Thỉnh thoảng Linh lại nghe những bước chân qua lại đều đều chậm chạp của mấy chú tiểu qua tiền sảnh. Không gian trầm lắng, tiếng kinh tụng niệm xen lẫn với tiếng mõ như dội lên từ cõi lòng âm u của Linh. Trời gần sáng, những tiếng chuông chùa chầm chậm thỉnh vào thinh không những âm thanh buồn bã. Linh ngồi dậy, mở cửa ra ngoài. Trời chưa sáng hẳn. Trên những hành lang bằng gỗ chạy bao quanh phía sau ngôi chùa, sương đêm đẫm ướt. Thoảng trong những cơn gió thổi vi vu có tiếng ai đó đang ngâm một bài kệ: “Mạc vị xuân tàn hoa lạc tận. Đình tiền tạc dạ nhất chi mai...” Câu thơ của một vị thiền sư đời Trần mà Linh đã biết từ hồi còn đi học, không hiểu sao giờ lại khiến cho Linh xúc động đến thế. Có phải bởi tinh thần của bài kệ hay bởi Linh nghe nó giữa cái không gian đầy tâm linh và thoát tục như thế này nên mới thấu cảm được cái chân lý về sự tồn tại bất diệt ở đó. Sự giản dị thanh thoát nhưng lại hàm chứa một thứ sức mạnh siêu phàm của thiền triết tựa hồ một dòng suối mát gột rửa hết những ưu phiền trĩu nặng trong Linh...
- Phật pháp vô biên. Nó là chân lý... Nó sẽ giúp con nhận ra không phải là sự hư vô mà là sự bất diệt của đời...
Lão hoà thượng vừa ngân nga bài kệ vừa giảng giải. Linh ngước mắt nhìn lên thấy bầu trời cao vời vợi và ngàn thông xanh đang vi vu hát bài ca về sự trường tồn vĩnh cữu. Những bậc đá phủ rêu lành lạnh âm ẩm đưa Linh xuống chân núi. Dưới kia có hai người đang lặng lẽ bước qua những bậc đá lên chùa. Trông họ giống một đôi vợ chồng. Gương mặt họ trông kính cẩn và đẫm màu thiền. Người đàn bà nắm chặt bàn tay chồng, đôi mắt vừa âu lo vừa hi vọng. Họ đi qua Linh, cô bỗng thấy ngờ ngợ. Hình như Linh đã gặp họ chừng 3 năm về trước khi hai người và Linh cùng đứng thắp hương trước điện thờ nghi ngút khói. Ngày đó Linh cầu cho duyên tình của mình thật nhiều hạnh phúc còn họ chỉ cầu có một đứa con, và đến bây giờ có lẽ họ vẫn chỉ cầu một đứa con... Người vợ đã già hơn một chút còn người chồng tóc đã điểm sương. Họ lặng lẽ đi lên, chừng như không nhận ra Linh. Sau chừng ấy năm đã trôi qua, đôi vợ chồng ấy vẫn tin rằng một ngày kia ngôi chùa có tiếng là linh thiêng này sẽ mang lời nguyện cầu của họ đến tai đức Phật. Khát vọng của nhân sinh quả là vô cùng. Nhưng còn hi vọng nghĩa là vẫn còn sống, ngay cả khi khổ đau nhất. Có lẽ Linh phải quay trở về căn phòng nhỏ bé của Linh và đêm nay Linh sẽ gặp lại vợ của người đàn ông đã bỏ rơi mình. Và Linh biết mình sẽ nói những gì...
Truyện ngắn: Nguyễn Ngọc Phú
